Από την παρουσίαση του βιβλίου «Λευκάδας Πετράδια» στη Δημόσια Βιβλιοθήκη

Πλήθος κόσμου βρέθηκε χτες το απόγευμα στον κήπο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης για την παρουσίαση του βιβλίου του Βαγγέλη Κουκούλογλου, «Λευκάδας Πετράδια».Μια συνάντηση, ένα ραντεβού, με τις μνήμες και το παρελθόν του αθλητισμού στο νησί και όχι μόνο.

Όπως έγραψε στον πρόλογο του βιβλίου ο Αντιπεριφερειάρχης Θεόδωρος Χαλικιάς: «Πρόκειται για ένα αληθινό οδοιπορικό νοσταλγίας και θύμησης, για ένα βιβλίο κειμήλιο στα δρώμενα της παλιάς Λευκάδας, που θα αγγίξει τις ψυχές και θα τραντάξει τις καρδιές τουλάχιστον όλων όσων έζησαν το όνειρο και την ομορφιά της απόδρασης.»

Για το βιβλίο μίλησαν: Μαρία Ρούσσου, Προϊσταμένη Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας, Θεόδωρος Χαλικιάς, Αντιπεριφερειάρχης Λευκάδας, Τριαντάφυλλος Βλάχος, Πρόεδρος Α.Σ. Τηλυκράτης, Πάνος Ορφανός & Λάμπρος Φούκας, Βετεράνοι Ποδοσφαιριστές και ο συγγραφέας Βαγγέλης Κουκούλογλου. Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Λευκαδίτης δημοσιογράφος Ηλίας Γεωργάκης.

Η Μαρία Ρούσσου, Προϊσταμένη Δημόσιας Βιβλιοθήκης που άνοιξε τις ομιλίες ανέφερε:
Αιδεσιμολογιώτατε εκπρόσωπε της Εκκλησίας, Πανοσιολογιώτατε, κ. Βουλευτή, κ. Δήμαρχε, κ. Αντιπεριφερειάρχη, κ.κ. Αντιδήμαρχοι, κυρίες και κύριοι…

Σας καλωσορίζουμε στην παρουσίαση του βιβλίου «Λευκάδας Πετράδια», όπου ο Βαγγέλης Κουκούλογλου παρουσιάζει τη Λευκάδα, με τόση αγάπη που τα πάντα φαίνονται υπέροχα. Δέχεται με κατανόηση ή παραβλέπει τα άσχημα, προβάλλοντας μόνο τα καλά μιας ολόκληρης εποχής, που θυμούνται και αναπολούν όλοι με νοσταλγία, ηρωοποιώντας κάποτε πρόσωπα και πράγματα.

0 Βαγγέλης μαζί με τη Νανά ερωτεύτηκε και τη Λευκάδα. Παντού βλέπει θαύματα στη φύση αλλά και στους ανθρώπους, που στις δύσκολες συνθήκες αναγκάζονταν να γίνουν θαυματοποιοί για να επιβιώσουν. Δίνει αξία σε μικρά πράγματα, όπως και στα μεγάλα, ώστε όλα σκορπούν γαλήνη και αρμονία μέσα του. Τα μοναστήρια, η ποίηση, η μουσική, η ανθρωπιά, τ’ αγριολούλουδα, οι μυρωδιές, η θάλασσα, τα παιχνίδια στις γειτονιές, προπαντός η μπάλα, οι «ολιγογράμματοι» πρωταγωνιστές, η αύρα των επιφανών Λευκαδίων κλπ, το νησί ολόκληρο και κάθε γωνιά του.

Με χαρακτηριστικό αυθορμητισμό μικρού παιδιού και την αθωότητα που ταιριάζει σ’ εκείνα τα χρόνια, ιδιαίτερα, όταν τα βλέπει κανείς από μακριά και από χρονική απόσταση ασφαλείας. Σήμερα, που όπως αναφέρει ο συγγραφέας ο ταχυδρόμος φέρνει μόνο αποτελέσματα ιατρικών εξετάσεων και δανειακές υποχρεώσεις, αναπολεί κανείς τις καρτ ποστάλ από αγαπημένα πρόσωπα». Οι αφηγήσεις του βιβλίου αφορούν και αγγίζουν εκατοντάδες Λευκαδίτες, το μεγαλύτερο μέρος του ανδρικού κυρίως πληθυσμού του 20°’’ αιώνα, κάθε μορφωτικού επιπέδου και κοινωνικής προέλευσης.

Ο αθλητισμός υπήρχε από νωρίς παράλληλα με τον πολιτισμό. Για παράδειγμα ο Τηλυκράτης ιδρύθηκε το μεσοπόλεμο την ίδια εποχή με τον Ορφέα. Η εισαγωγή, ο επίλογος, όλα τα κείμενα του βιβλίου ξεχειλίζουν από την υπερβολή με την οποία θα παίνευε ένας ντόπιος την πατρίδα του. Στην περίπτωση του Βαγγέλη η ζυγαριά παλαντζάρει ανάμεσα στην Ελευσίνα και συχνά βαραίνει προς τη Λευκάδα. Οι μικρασιάτικες ρίζες του απ’ την Καππαδοκία και τον Πόντο, οι προσφυγικές του καταβολές με κάποιο τρόπο πλέχτηκαν και ενώθηκαν με τις αντίστοιχες ρίζες της συζύγου του Νανάς Αραβανή και της οικογένειάς της. Ο πατήρ Δημήτριος Θωματζίδης, εξ Αμισού, ο παπα — πρόσφυγας, προπάππους της συζύγου του συγγραφέα, ήταν εφημέριος στην ενορία της Αγ. Παρασκευής. Η μοίρα της γειτονιάς, όπου προσγειώθηκε πριν 30 χρόνια ο συγγραφέας, διαμορφώθηκε πολυπολιτισμική, με τη ανάμιξη γηγενών με τους πρόσφυγες του 1922, που έμεναν εκεί.

Στη Βιβλιοθήκη συγκεντρώνουμε στοιχεία και μαρτυρίες για τους πρόσφυγες του ‘22 στη Λευκάδα. Προκειμένου να ολοκληρωθεί η σχετική έρευνα. Ανάλογα με τους ανθρώπους που συναντούμε σ’ έναν τόπο διαμορφώνουμε καλή ή κακή εντύπωση, με τη στάση ζωής, τις αφηγήσεις, τις εμπειρίες τους, την εικόνα που παρουσιάζουν.

Η Λευκάδα μαγεύει πολλούς ανθρώπους από άλλα μέρη, που την αγάπησαν και πασχίζουν, μέσα από αντιθέσεις, να προβάλλουν τις ομορφιές της και να αναδείξουν τα ενδιαφέροντα στοιχεία της. ‘Ίσως είναι ένα αντίδωρο, μια ανταπόδοση για όσα μας προσφέρει αυτός ο τόπος, φυσικές ομορφιές, ιστορία, πολιτισμό και τόσα άλλα.
Τις ομορφιές που απολαμβάνει ο Βαγγέλης όλα τα χρόνια στη Λευκάδα, τις ανταποδίδει και τις ξεπληρώνει σ’ αυτό το βιβλίο με πολλή γενναιοδωρία. Ανταποδίδει την αγάπη, με την οποία τον υποδέχτηκε ο τόπος, η οικογένεια, η γειτονιά του, με την αγωνία να σώσει ότι μπορεί αλλά και να δώσει μια νότα αισιοδοξίας σε εποχές μίζερες.

Το λεξιλόγιό του σε «αθλητικό» μήκος κύματος είναι πάντα καλών προθέσεων.. Με τη στρογγυλή θεά, με μπάλα και ξερό ψωμί, ξεσπούν και λύνονται πολλά προβλήματα της καθημερινότητας. Πίσω από τον αθλητισμό βλέπει τη δίψα για ελευθερία, για δημιουργία, για προκοπή για πρόοδο..(σ. 57) Συγκρίνει τα λευκαδίτικα τεκταινόμενα κάνοντας αναγωγές σε ότι συνέβαινε στην υπόλοιπη Ελλάδα την ίδια εποχή. Μικροί ήρωες και στην Αθήνα και στη Λευκάδα, ξόβεργες, Καραγκιόζης, αλάνες και αθεράπευτα μεγάλοι εραστές της μπάλας, όπως γράψει. (σ. 63,92,93,95,96)

Η κεντρική αξία του βιβλίου, εκτός απ’ τις σπάνιες φωτογραφίες, εκτός τις μνήμες και τη συναισθηματική φόρτιση, εντοπίζεται κατά τη γνώμη μας, στην αναφορά και διάσωση ιστορικών στοιχείων για διάφορους τομείς.

Το βιβλίο, θα μπορούσε ν’ αποτελέσει τη βάση, το εργαλείο, για μελέτη και έρευνα, ιδιαίτερα αθλητικού ενδιαφέροντος, αλλά και λαογραφικού και κοινωνιολογικού. Είναι ευτύχημα που γράφεται το βιβλίο, ενόσω ακόμη ζουν πολλοί άνθρωποι που σημάδεψαν τον 20ο αιώνα ιδιαίτερα σε ότι σχετίζεται με την αθλητική δραστηριότητα, παρεϊστικη και ερασιτεχνική στην αρχή αλλά και επαγγελματική αργότερα.
Εδώ βρίσκει κανείς συγκεντρωμένα χρήσιμα και ενδιαφέροντα στοιχεία για τον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς των ανθρώπων.. αλλά κυρίως την ιστορία του αθλητισμού και των αθλητικών αλλά και πολιτιστικών σωματείων της πόλης και των χωριών.

Μακάρι να μπορούσαν οι σύλλογοι να συγκεντρώσουν και ταξινομήσουν τα πολύτιμα αρχεία τους και να αξιοποιήσουν και ιδιωτικά αρχεία (π. χ. του Χριστόφορου Λάζαρη και τόσων άλλων,) που θα μπορούσαν να συνθέσουν την ιστορία μιας εποχής. Μπράβο στο Βαγγέλη Κουκούλογλου που έκανε τον ενθουσιασμό του βιβλίο, μπράβο που σταχυολόγησε μόνο όμορφα πράγματα για εποχές μάλλον ταραχώδεις για τον τόπο.
Ευχόμαστε στο βιβλίο να ναι καλοτάξιδο και στον ίδιο να συνεχίσει με την ίδια όρεξη! Τον ευχαριστώ για την πρόταση να προλογίσω την εκδήλωση.