HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΝικόλαος Ανδρέα Ματαράγκας: Δάσκαλος, ιερέας, λόγιος

Νικόλαος Ανδρέα Ματαράγκας: Δάσκαλος, ιερέας, λόγιος

Ο π. Νικόλαος Ματαράγγας (1881-1957), λόγιος και ικανός κληρικός με αξιοσημείωτες οργανωτικές ικανότητες, υπήρξε μια σημαντική μορφή για την Εκκλησία και την κοινωνία της Λευκάδας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

Απόφοιτος του Ιεροδιδασκαλείου Κερκύρας, υπηρέτησε την Εκπαίδευση ως δάσκαλος και Διευθυντής του A΄ Δημοτικού Σχολείου της πόλεως, θέση απ’ την οποία παραιτήθηκε το 1935.

Γέννημα και θρέμμα της «Χώρας» της Λευκάδας, διορίσθηκε εφημέριος του Ι. Ν. Αγίων Αναργύρων, κατόπιν εκλογής του από τους ενορίτες του Ι. Ναού. Χάρη στην πνευματική του καλλιέργεια και την επτανησιακή του παιδεία, καλλιέργησε τη λειτουργική ζωή της ενορίας του.

Όταν χήρευσε, μετά το θάνατο της πρεσβυτέρας του, ενεγράφη ως αδελφός στο Μοναχολόγιο της Ιεράς Μονής Φανερωμένης Λευκάδος και έλαβε από τον Μητροπολίτη Δωρόθεο το 1948 το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου.

Προοδευτικός νους, πρωτοστάτησε στη σύσταση της «Εργατικής Αδελφότητος Λευκάδος» (1902)· βοήθησε στην οργάνωση του «Γενικού Φιλόπτωχου Ταμείου» από τον Μητροπολίτη Δημήτριο (1932)· συστηματοποίησε τη λειτουργία και την κοινωφελή δράση των κληροδοτημάτων που επόπτευε η Ι. Μητρόπολη. Αρθρογραφούσε τακτικά στην τοπική εφημερίδα «Εμπρός» (πιθανόν και σε άλλες) για θέματα τοπικής Ιστορίας, από στήλες όπως «Η άγνωστος Ιστορία της νήσου μας» και «Η ιστορία των χωρίων μας». Βοήθησε τα μέγιστα τον ιστορικό μας Πάνο Γ. Ροντογιάννη με τις προφορικές αφηγήσεις και τις χειρόγραφες σημειώσεις του στην αποτύπωση του βασικού περιγράμματος της εκκλησιαστικής Ιστορίας του τόπου μας και στη μελέτη της λευκαδίτικης Χριστιανικής Τέχνης, παρόλο που ο ιστορικός μας τον μνημονεύει σπάνια.

Όπως σημειώνει η εγγονή του Ελένη Ανδρέα Ματαράγκα:

«Μια φωτογραφία την οποία δημοσίευσε το Άρωμα Λευκάδας του Θοδωρή Μαυρομάτη, έγινε η αφορμή να γράψω για τον παππού μας. Εγεννήθηκε στη Λευκάδα το 1881. Έγινε δάσκαλος το 1899 και ήταν στην έδρα μέχρι το 1934.

Διετέλεσε διευθυντής του1ου δημοτικού σχολείου και βοηθός των επιθεωρητών των δημοτικών σχολείων. Δίδαξε με αφοσίωση, αγάπη και ζήλο. Ήταν απαιτητικός και αυστηρός για τη σωστή μάθηση. Μερικές φωτογραφίες από τα χειρόγραφά του για το μάθημα της πατριδογνωσίας (1912) δείχνουν την προετοιμασία του για την καλύτερη εμπέδωση των μαθητών, σε μια εποχή χωρίς καθόλου εποπτικά μέσα.

Παντρεύτηκε την Ελένη Βλάχου το 1902 και απέκτησε 6 παιδιά, 3 αγόρια, 3 κορίτσια. Απέκτησε 5 εγγόνια 4 κορίτσια και 1 αγόρι τα οποία υπεραγαπούσε. Ήθελε να αγαπάμε και να μάθουμε γράμματα, να έχουμε γενική μόρφωση, την οποία είχε αυτός, να είμαστε καλοί άνθρωποι.

Εικονίζονται στο κέντρο ο παππούς Νικόλαος Ματαράγκας, δεξιά η γιαγιά Ελένη Βλάχου και τα παιδιά τους: Ανδρέας, Γώγω, Βαγγέλης, Σπύρος, Αλεξάνδρα και Θεοδώρα.

Από τα βιβλία που κληρονομήσαμε, διαπιστώσαμε ότι ο ίδιος εκτός των εκκλησιαστικών βιβλίων αγόραζε ότι του επέτρεπε η τσέπη του και διάβαζε τα πάντα π.χ λεξικά, αρχαίους κλασικούς, Ιούλιο Βερν, γεωλογία, πειραματική φυσική, μελισσοκομία, τις εκδόσεις «Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων» και πολλά για τη Λευκάδα και την ιστορία.

Έλαβε μέρος σε πλήθος ομιλιών για επετείους και σημαντικά γεγονότα από μπαλκόνια στην πλατεία ή κλειστούς χώρους. Ιερέας έγινε το 1913 στον ιερό ναό των Αγίων Αναργύρων. Γραμματέας της ιεράς μητρόπολης το 1936. Γενικός αρχιερατικός επίτροπος του μητροπολίτη Πρεβέζης και ως τοποτηρητής του μητροπολίτη Λευκάδος Δωροθέου. Πρόεδρος της εργατικής αδελφότητας 1905 – 1916. Πρόεδρος φιλανθρωπιστικών συλλόγων1924. Ταμίας φιλοπτώχου ταμείου 1932. Το 1948 μετά από 8 χρόνια χηρείας ο μητροπολίτης Δωρόθεος τον έχρισε αρχιμανδρίτη.

25 Μαρτίου 1950. Οι εορταστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται στην Κεντρική Πλατεία της Λευκάδας. Στη φωτογραφία εικονίζεται το Δημαρχείο. Ομιλητής ο παπά Νίκος Ματαράγκας (δάσκαλος).

Όταν άρχισε η ανάπτυξη του αθλητισμού, στη Λευκάδα ιδρύεται το 1906 ο Γυμναστικός Σύλλογος «Ηρακλής». Τον Δεκέμβριο του 1907 το ΔΣ του συλλόγου προσλαμβάνει ως γυμναστή τον δάσκαλο Ν. Ματαράγκα.

Είχε πολύ χιούμορ. Ο ιερέας Σπύρος Βρεττός (Τσούκαλος) μου είπε ότι έχει αρκετές σελίδες με τα ανέκδοτα που έλεγε. Η κ. Ελβετία Βανδώρου άλλαξε ενορία, εκτιμώντας τον τρόπο που της μίλησε όταν πήγε να εξομολογηθεί.

Χρησιμοποιούσε σωστά και αντικειμενικά τα κληροδοτήμα στα οποία ήταν πρόεδρος. Η Καλομοίρα Κατωπόδη λέει ότι συμμετείχε στο σχολείο δεύτερης ευκαιρίας για τους αγράμματους.

Ήταν ψηλός, επιβλητικός καλλίφωνος και έχει μείνει αξέχαστη η ψαλμωδία με τον εσταυρωμένο (σήμερον κρεμάται επί ξύλου…). Φίλη μου τον θυμάται και δακρύζει.
Στον ιερό ναό των Αγίων Αναργύρων έμεινε από το 1913 ως το 1956 όταν του ζητήθηκε από τον ίδιο μητροπολίτη που τον έχρισε αρχιμανδρίτη με άκομψο τρόπο να απομακρυνθεί. Στεναχωρήθηκε πολύ. Πέθανε 6 μήνες αργότερα από καρδιά.

Ο παπά Ματαράγκας με τα παιδιά του Σπύρο και Ανδρέα

Άφησε ατελείωτο το βιβλίο που έγραφε με θέμα «Λευκάδα». Εμείς τα εγγόνια του, του ζητάμε συγγνώμη πολύ καθυστερημένα που δεν έχουμε αξιοποιήσει την κληρονομιά που μας άφησε.

Ήταν πολύ γλυκός και όταν μαζεύονταν τα εγγόνια του άρεσε να κάνουμε ορχήστρα, ο ίδιος έκανε το μαέστρο ο καθένας έπαιζε κάποιο όργανο, εγώ έπαιζα μαντολίνο που μάθαινα στον Ορφέα. Με έπαιρνε από το χέρι τα βράδια με αστροφεγγιά , πηγαίναμε προς τις φυλακές και προσπαθούσε να μου μάθει να ξεχωρίζω τη μεγάλη από τη μικρή άρκτο. Ήθελε να μου μεταδώσει την αγάπη του για την αστρονομία. Δεν τα κατάφερε όμως. Όπως και την αγάπη του για τη φυτολογία προσπαθώντας να μου μάθει όλα τα άνθη που είχαμε στον κήπο του σπιτιού μας. Εξαντλώντας την αυστηρότητά του για μάθηση στα μεγαλύτερα εγγόνια, εγώ ως μικρότερη έκανα ότι ήθελα.

Ο παπά Ματαράγκας με τα εγγόνια του το 1957

Θέλω να μοιραστώ μαζί σας μια συνάντηση που είχα το 1974. Έχω πάρει το πτυχίο μου και είμαι νεοδιορισμένη στη ΔΕΗ. Ανώτερο στέλεχος ήταν ο κ. Ανδρέας Θεριανός μηχανικός με διδακτορικά. Όταν έμαθε ότι κάποια υπάλληλος είναι από τη Λευκάδα, ζήτησε να με συναντήσει. Με απορία αλλά και αρκετό τρακ τον συνάντησα και μεταξύ άλλων μου λέει: «Εγώ έφυγα από τη Λευκάδα μικρός το 1924. Θυμάμαι τον παππά Ματαράγκα που μου δίδαξε κατ΄οίκον τα πρώτα γράμματα. Έχεις κάποια συγγένεια;» Όταν του είπα ότι είναι παππούς μου δάκρυσε.»

Ελένη Ματαράγκα

Προηγουμενο αρθρο
Το κάστρο της Αγίας Μαύρας
Επομενο αρθρο
Δεν είναι παντού ξέφραγα τα αμπέλια

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.