Πρόχειρα φαγητά που συνήθιζαν να φτιάχνουν στη Λευκάδα

Πανάδα: πρόκειται για ξερά κομμάτια ψωμιού τα οποία τα μούσκευαν, τα έριχναν στην πινιάτα «χωμένα στο νερό», έριχναν μέσα ντοματοπολτό, κρεμμύδι, πιπέρι, αλάτι και τα άφηναν να γίνει. Ύστερα τα κένωναν στα πιάτα και τα έτρωγαν με ψωμί! Η πανάδα μοιάζει με το «αγιοζούμιν» των βυζαντινών καλόγερων.

Σαλαμούρα: εκτός από την αλμύρα σημαίνει και ένα είδος γιαουρτιού (μείγμα μυζήθρας και γάλακτος) που το έφτιαχναν στα χωριά της Ν. Λευκάδας, όπου υπήρχε μεγάλη κτηνοτροφία. Την έφτιαχναν Δεκαπενταύγουστο για να την γευτούν μετά της Παναγίας

Φλαούνα: (ή τηγανόψωμο). Έκαναν ζυμάρι από αλεύρι καθάριο και το άνοιγαν με τον πλάστη, το τηγάνιζαν και το έτρωγαν με πετιμέζι ή μέλι ή ζάχαρη. Τα πρόσφεραν στους εργάτες στα χωράφια αλλά και σαν πρόχειρο φαγητό στο σπίτι.

Τιμάτσι: Πρόκειται για ένα νωπό ζυμαρικό που το έτρωγαν το χειμώνα. Έφτιαχναν ζύμη με καθάριο αλεύρι, το έκοβαν σε μακρόστενες λωρίδες και το έβραζαν. Το έτρωγαν σούπα με ντομάτα, λάδι και αλάτι.

Ριγανάδα: καλοκαιρινό φαγητό. Μούσκευαν ξερό ψωμί και έβαζαν πάνω αλάτι, ρίγανη, λάδι, τριανταφυλλόξυδο. Τη συνόδευαν με αρμυροσαρδέλλα και ντόπιο τυρί.

Προσφάγι: είναι το ψωμί που συνοδεύεται από μικρή ποσότητα τυριού ή κρέατος ή παστής σαρδέλλας ή ψαριού. Προσφαγίζω λέμε όταν τρώμε πολύ ψωμί με λίγη νοστιμιά. Το έτρωγαν κυρίως την περίοδο που ο τόπος βίωνε μεγάλη ανέχεια.

Κορφούγκι: γαλατόπιττα που γίνεται με το πρώτο γάλα των προβάτων και των γιδιών. Το έβαζαν και έπηζε στη φωτιά. Πολλοί έφτιαχναν κορφούγκια ψήνοντάς τα μέσα σε φύλλα κουτσούνας.

Φάβα: παχύρευστο και χυλώδες φαγητό που παρασκευάζεται από αποφλοιωμένους καρπούς λαθυρίου, μπιζελιού, κουκιών. Στην πόλη της Λευκάδας υπήρχαν παρασκευαστές και πωλητές έτοιμης φάβας. Πουλούσαν φάβα ολόπηχτη σε φελιά! Το έτρωγαν την περίοδο της Σαρακοστής.

Π. Κοντομίχης, Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος (ιδιωματικό, ερμηνευτικό, λαογραφικό), 2001

Πηγή