HomeΕΠΙ ΠΑΝΤΟΣ ΕΠΙΣΤΗΤΟΥΤα μαθητικά πεπραγμένα του Σικελιανού

Τα μαθητικά πεπραγμένα του Σικελιανού

ΤΑ ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ
…και ένα μικρό σχόλιο για τα κενά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος

Του Δημήτρη Σπ. Τσερέ

Για τα μαθητικά πεπραγμένα του Σικελιανού έχει γράψει πρώτος ο Πάνος Γ. Ροντογιάννης: «Ο Σικελιανός μαθητής», Νέα Εστία τ. 53/τεύχος 613, (1953), σ. 124-125. Τώρα ολόκληρος ο «εκπαιδευτικός φάκελος» του Σικελιανού (στο Ελληνικό Σχολείο και στο τετρατάξιο Γυμνάσιο Λευκάδας) στο CD ROM το συνημμένο στο: Δημήτρης Σπ. Τσερές, Η Μέση Εκπαίδευση στη Λευκάδα 1829-1929, Επεξεργασμένα στοιχεία για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές με τη βάση δεδομένων σε CD ROM. Κατάλογος του αρχείου του Γυμνασίου και του Ελληνικού Σχολείου, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, αρ. 43, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε., Αθήνα 2006. Καταγράφονται τα σχολικά έτη, στα οποία φοιτά, η τάξη, που αντιστοιχεί σε κάθε σχολικό έτος, η διαγωγή του και το τελικό ετήσιο αποτέλεσμα. Στη σ. 375 του βιβλίου υπάρχει φωτοαντίγραφο από τον Γενικό Έλεγχο του Ελληνικού Σχολείου Λευκάδας σχ. έτους 1895-96, στο οποίο φαίνεται ότι ο Σικελιανός «απελύθη» με βαθμό σχεδόν καλώς 5 και ½ και βαθμό στα Ελληνικά 5! Στις σ. 376 και 377 φωτοαντίγραφα των πρακτικών απόλυσης του Σικελιανού από το Ελληνικό Σχολείο και το Γυμνάσιο αντίστοιχα. Το Αρχείο του Γυμνασίου Λευκάδας, από το οποίο αντλούν τις πληροφορίες τους και ο Ροντογιάννης και ο γράφων, απόκειται τώρα στα ΓΑΚ-Αρχεία Νομού Λευκάδας. Οι Γενικοί Έλεγχοι, στους οποίους είναι καταχωρημένες οι επιδόσεις του Σικελιανού, έχουν ταξινομικό αριθμό 4 (του Γυμνασίου) και 130 (του Ελληνικού Σχολείου).

Ο Σικελιανός φοίτησε στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου Λευκάδας το σχολικό έτος 1899-1900. Στη στήλη του Γενικού Ελέγχου του Γυμνασίου Λευκάδας, στην οποία αναγράφονται τα αποτελέσματα των απολυτηρίων εξετάσεων Ιουνίου 1900, σημειώνεται για τον Σικελιανό: Δεν προσήλθε εις εξέτασιν. Παρεπέμφθη διά πρακτικού εις τας κατά 7μβριον εξετάσεις. Εξετασθείς κατά Σβρ. απελύθη. Επομένως, ο Ροντογιάννης (ό.π) σφάλλει, όταν γράφει ότι ο Σικελιανός στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου κρίθηκε ανεξεταστέος στις εξετάσεις του Ιουνίου. Δεν έχει εξακριβωθεί τελεσίδικα ο λόγος της απουσίας του Σικελιανού από τις εξετάσεις αυτές. Η αρχειακή έρευνα, που έκανα, δεν βρήκε κάποιο σχετικό στοιχείο. Από συζήτηση, που έχω κάνει παλιότερα με την Βιβέτ Τσαρλαμπά-Κακλαμάνη, προκύπτει ως βέβαιο μόνο ότι δεν οφείλεται σε ασθένεια χωρίς όμως να προσδιορίζεται και ποια είναι η αιτία.

Στο βιβλίο της Βιβέτ Τσαρλαμπά-Κακλαμάνη, Μνήμη Άγγελου Σικελιανού, στα πενήντα χρόνια από τον θάνατό του, 1951-2001, Σύνθεση, κείμενα, επιμέλεια: Β. Τσαρλαμπά-Κακλαμάνη, Δήμος Λευκάδας 2001, σ.14) αναγράφεται ως απολυτήριος βαθμός του Σικελιανού στο Γυμνάσιο Λευκάδας 5/41. Επίσης ο Ροντογιάννης (ό. π.) αναγράφει (στη βαθμολογία της τελευταίας τάξης του Γυμνασίου) βαθμό στην Ιστορία 8 και στη Λογική 5 αντί του ορθού 7 και 6 αντίστοιχα. Για να διορθωθούν τα λάθη για τη σχολική επίδοση του Σικελιανού, τα οποία έχω ήδη επισημάνει ανωτέρω και για πιθανά άλλα, παραθέτω τα ακριβή στοιχεία, που συνέλεξα από αυτοψία στους Γενικούς Ελέγχους του Ελληνικού Σχολείου και του Γυμνασίου Λευκάδας (βλ. ανωτέρω τους ταξινομικούς αριθμούς τους). Να σημειωθεί ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα για τη μέση εκπαίδευση στην Ελλάδα, την περίοδο που ο Σικελιανός ήταν μαθητής, όριζε δύο κύκλους: το τριτάξιο Ελληνικό Σχολείο ή «Σχολαρχείο» και το τετρατάξιο Γυμνάσιο. Το εκπαιδευτικό αυτό σύστημα έζησε σχεδόν έναν αιώνα (1833-1929).

Α. Στο Ελληνικό Σχολείο Λευκάδας:

Το σχολικό έτος 1893-1894 ο Σικελιανός εγγράφεται στην Α΄ τάξη και προάγεται με «ολικόν αποτέλεσμα» καλώς 5 και 11/18 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 6, Μαθηματικά 5, Θρησκευτικά 6, Ιστορία 5 και Γεωγραφία 6.
Το σχολικό έτος 1894-1895 εγγράφεται στη Β΄ τάξη και προάγεται με «ολικόν αποτέλεσμα» λίαν καλώς 5 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 5, Μαθηματικά 5, Θρησκευτικά 5, Γαλλικά 5, Ιστορία 5, Γεωγραφία 5, Φυσική Ιστορία 5 και Καλλιγραφία-Ιχνογραφία 5 (Προφανώς, αυτό το σχολικό έτος η κλίμακα της βαθμολογίας και ο χαρακτηρισμός της συνολικής επίδοσης των μαθητών έχει μεταβληθεί, οπότε ο βαθμός 5 χαρακτηρίζεται ως «λίαν καλώς». Επανέρχεται η προηγούμενη κατάσταση από το επόμενο σχολικό έτος).
Το σχολικό έτος 1895-1896 εγγράφεται στην Γ΄ τάξη και απολύεται με «ολικόν αποτέλεσμα» σχεδόν καλώς 5 ½ και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 5, Λατινικά 6, Μαθηματικά 5, Θρησκευτικά 5, Γαλλικά 8, Ιστορία 5, Γεωγραφία 5, Φυσική 5 και «Γυμναστική και στρατ. ασκήσεις» 6.

Β. Στο Τετρατάξιο Γυμνάσιο Λευκάδας:

Το σχολικό έτος 1896-1897 ο Σικελιανός εγγράφεται στην Α΄ τάξη και προάγεται με «ολικόν αποτέλεσμα» καλώς 7 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 7, Λατινικά 8, Μαθηματικά 6, Θρησκευτικά 6, Γαλλικά 9, Ιστορία 8, Γεωγραφία 7 και Φυσική Ιστορία 7.
Το σχολικό έτος 1897-1898 εγγράφεται στη Β΄ τάξη και προάγεται με «ολικόν αποτέλεσμα» καλώς 6 και 30/33 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 7, Λατινικά 7, Μαθηματικά 5, Θρησκευτικά 6, Γαλλικά 9, Ιστορία 9 και Φυσική Ιστορία 6.
Το σχολικό έτος 1898-1899 εγγράφεται στην Γ΄ τάξη και προάγεται με «ολικόν αποτέλεσμα» καλώς 6 και 29/37 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 6, Λατινικά 7, Μαθηματικά 6, Θρησκευτικά 6, Γαλλικά 8, Ιστορία 8, Ψυχολογία 7 και Φυσική 7.
Το σχολικό έτος 1899-1900 εγγράφεται στην Δ΄ τάξη και απολύεται με «ολικόν αποτέλεσμα» καλώς 5 και 30/41 και κατά μάθημα βαθμολογία: Ελληνικά 6, Λατινικά 6, Μαθηματικά 4, Θρησκευτικά 5, Γαλλικά 8, Ιστορία 7, Λογική 6, Φυσική 5 και Κοσμογραφία 5. Να σημειωθεί ότι στην Δ΄ τάξη, εκτός των βαθμών του, έχει μειωθεί και η διαγωγή του σε «κοσμία». Για το ιστορικό των απολυτηρίων εξετάσεών του γράψαμε ήδη παραπάνω.

Καταλήγοντας και συμπεραίνοντας: νομίζω ότι δεν πρέπει να υπάρχει άλλη περίπτωση σαν αυτή της βαθμολογίας του Σικελιανού, όπου με την πρώτη ματιά αναδεικνύεται η τεράστια και διαχρονική αδυναμία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος να διαγνώσει και να αξιοποιήσει τα ταλέντα των τροφίμων του, ιδίως όταν αυτά αποκλίνουν από τα ασφυκτικά όρια, που εγκαθιστά η μυωπική αντιμετώπιση της παιδείας από την πλευρά του κράτους και οι (διαμορφωνόμενοι κατά τις απαιτήσεις της) στενοί πνευματικοί ορίζοντες των διδασκόντων του. Όταν ο Σικελιανός, γιος καθηγητή μάλιστα (ο πατέρας του Ιωάννης ήταν καθηγητής των Γαλλικών του Ελληνικού Σχολείου και του Γυμνασίου Λευκάδας), αξιολογείται στα Ελληνικά με 5 και 6 στα απολυτήρια του Ελληνικού Σχολείου και του Γυμνασίου αντίστοιχα, ο Σικελιανός που ελάχιστα χρόνια αργότερα στον Αλαφροΐσκιωτο αποδεικνύεται κορυφαίος «μάστορας» της ελληνικής γλώσσας, τότε κάτι πάει πολύ στραβά στην ελληνική εκπαίδευση – και τότε σηκώνεις τα χέρια από απελπισία.

Προηγουμενο αρθρο
Το ατμόπλοιο «Λουτσίντα»
Επομενο αρθρο
Ανακοίνωση της καρναβαλικής ομάδας Σύβρου

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.