Φωτογραφική διαδρομή στην ενενηντάχρονη ιστορία του Τηλυκράτη
Μέρος Α’
Ειδικότερα, η οικονομική ζωή στο νησί βρίσκεται σε μία στασιμότητα, ενώ η ελονοσία και η φυματίωση αποδεκατίζουν τις νέες ηλικίες σε όλη τη χώρα. Στις 21 Ιανουαρίου 1927, ο πρόεδρος της διευθύνσεως Εθνικής Φυσικής Αγωγής του Υπουργείου Στρατιωτικών Γ. Βρονταμίτης, συνταγματάρχης μηχανικού θα απευθύνει οδηγίες προς όλους τους νομάρχες της χώρας για την Οργάνωση συλλόγων Εθνικής Φυσικής Αγωγής. Παραθέτουμε την εισαγωγή των ενδιαφερουσών Οδηγιών που είναι ενδεικτικές των κακών συνθηκών υγείας μέσα στις οποίες αναπτύσσεται η νέα γενιά:
«Από την υγειονομικήν εξέτασιν των παρουσιαζομένων προς κατάταξιν κληρωτών καθώς και από άλλας στατιστικάς παρετηρήθη ότι η υγιεινή κατάστασις των παιδιών του λαού είναι κυριολεκτικώς αξιοθρήνητος. Μία μεγάλη αναλογία επί τοις εκατόν είναι φυματικά ή προ φυματικά, ραχιτικά, καχεκτικά κλπ.
Η αρμοδία υπηρεσία μελετήσασα μετά προσοχής την κατάστασιν αυτής επείσθη ότι η κυριοτέρα αιτία της μεγάλης νοσηρότητος και της σωματικής αδυναμίας των νέων είναι η έλλειψις επαρκούς σωματικής ασκήσεως.
Θέλουσα λοιπόν να συνειθίση τα παιδιά του λαού να αγαπήσουν και τας σωματικάς ασκήσεις πάσης φύσεως και την υγιεινήν ζωήν του υπαίθρου, καθώρισε δε δια νόμου ότι όσοι νέοι εγγραφούν ως μέλη των Συλλόγων Εθνικής Φυσικής Αγωγής και παραμείνουν εις τους Συλλόγους τούτους επί δύο έτη, κατόπιν δε ερχόμενοι εις τον στρατόν επιτύχουν εις έκαστον αγώνισμα τας επιδόσεις αι οποίαι αναγράφονται κατωτέρω, έναντι εκάστου αγωνίσματος, θα δικαιούνται ελαττώσεως της θητείας των κατά τέσσαρας μήνας.. »
Η ίδρυση του «Τηλυκράτη» χαιρετίστηκε ως σημαντικό, αθλητικό και κοινωνικό γεγονός από τον Τύπο της εποχής. Η εφημερίδα «Τσεκούρα» γράφει σχετικά στο φύλλο της 23ης Μαΐου 1927:
«Μ’ εξαιρετική χαρά γνωρίζομε στους ανταγωνιστάς μας πως ιδρύθηκε στην πόλι μας Σύλλογος Εθνικής Φυσικής Αγωγής υπό την επωνυμίαν ΤΗΛΥΚΡΑΤΗΣ, με σκοπό την ανάπτυξι της αγάπης προς τον αθλητισμό και τη φυσική ζωή στου ς νέους.
Ο Σύλλογος θα τους βγάλη από το σαπισμένο πνεύμα μπλαζεδισμού και θα παραδώσει τους τρυφερούς βλαστούς της σήμερον αλκίμους και σοβαρούς πολίτας στην κοινωνία με κορμιά λυγερά και λεβέντικα αλλά και με εγκέφαλο διαυγή και ανεπτυγμένο μακρυά από την πνιχτή ατμόσφαιρα του καφφενείου και της ταβέρνας την αναθυμίασι…»
Δύο ιδεολογικές αρχές βρίσκονται πίσω από την ίδρυση του ΣΕΦΑ «Τηλυκράτη». Η πρώτη συνδέεται με το ρόλο της φυσικής αγωγής για την ενδυνάμωση της σωματικής ρώμης και την ενίσχυση του πρωτογενούς κυττάρου «του ατόμου» της φυλής και με τις σκοπεύσεις και θεωρήσεις των καθεστώτων Παγκάλου και Κονδύλη. Δεν είναι τυχαίο ότι στο προσωρινό Καταστατικό του ΣΕΦΑ «Τηλυκράτης» του 1927, το οποίο υποβάλλεται απευθείας στο Υπουργείο Στρατιωτικών και όχι στο οικείο Πρωτοδικείο, προβλέπεται ότι ανάμεσα στα μέσα για την ενίσχυση αυτών των σκοπών περιλαμβάνονται εκτός των τελέσεων αθλητικών αγώνων εκδρομαί και κατασκηνώσεις εν υπαίθρω για να συνοδευτούν αργότερα και από την πραγματοποίηση αγώνων σκοποβολής και οπλασκίας.
Η δεύτερη ιδεολογική κατεύθυνση συνδέεται με τη θεώρηση ότι τα λαϊκά αθλητικά αγωνίσματα και το συλλογικό ποδόσφαιρο, σε αντίθεση με τα ευγενή ατομικά αθλήματα, συνιστούν προοδευτικούς νεωτερισμούς που εναρμονίζονται με τους νέους καιρούς. Η άποψη αυτή υποστηρίζεται από ομάδα παραγόντων του νέου σωματείου.