Ανακαλύπτοντας τη Φύση της Λευκάδας

Πολιτισμός και φύση είναι οι δύο πυλώνες της αναγέννησης της μικρής πατρίδας

«Βρισκόμαστε στη Λευκάδα της πρώτης μεταπολεμικής δεκαετίας. Μια πόλης εφτά χιλιάδων κατοίκων περίπου.
Μέσα σ’ αυτή την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία οι βιοτικές συνθήκες στη Λευκάδα είναι σκληρές. Το ίδιο σκληρό είναι και το γενικότερο κλίμα, που επικρατεί στον μικρό μας τόπο. Βρισκόμαστε στα δύσκολα και επώδυνα μετεμφυλιακά χρόνια, τρία χρόνια μετά τη λήξη μιας τραγωδίας, κατά την οποία η Λευκάδα μάτωσε πολύ. Οι άνθρωποι προσπαθούν να επουλώσουν τις βαθιές πληγές, που άνοιξε ο Εμφύλιος, στις οποίες είχαν προστεθεί οι μεγάλες καταστροφές του σεισμού του 1948, να επιβιώσουν, να ξεφύγουν από τη στέρηση, να βελτιώσουν τη ζωή τους, να ξαναρχίσουν να ζούν. Τα μέσα, που έχουν στη διάθεσή τους, είναι η σκληρή δουλειά και η μετανάστευση, εσωτερική ή εξωτερική.

ΛΕΥΚΑΔΑ 1951

»Μέσα σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή στη Λευκάδα παράλληλα με τον αγώνα της επιβίωσης πορεύεται και η πίστη στη χρησιμότητα των πολιτισμικών αξιών. Στα πιο ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, στον πυρήνα του αστικού ιστού της δηλαδή, εδραιώνεται η πεποίθηση (και αυτή διαχέεται και στην υπόλοιπη κοινωνία) ότι ο πολιτισμός, εκτός από την καθαυτό αξία του, είναι το όχημα, με το οποίο το νησί θα δραπετεύσει από τη στέρηση και τη μιζέρια.

»Μέσα σ’ αυτό το κλίμα οι πνευματικοί άνθρωποι αγωνίζονται να υπερβούν, στο μέτρο του δυνατού, τον πρόσφατο διχασμό και να χαράξουν δρόμους συλλογικής δράσης παράλληλα ή και σε σύνδεση με την πραγμάτωση των πνευματικών τους αναζητήσεων…

»Συνδεμένη με την πίστη στη χρησιμότητα των πολιτισμικών αξιών είναι και η πίστη στην ομορφιά του λευκαδικού τοπίου:

πολιτισμός και φύση είναι οι δύο πυλώνες της αναγέννησης της μικρής πατρίδας.

»Μέσα λοιπόν σ’ αυτό το γενικότερο κλίμα αναζήτησης καλύτερων ημερών και νέας νοηματοδότησης του βίου τα αστικά στρώματα της πόλης στρέφονται προς τη φύση, την «ανακαλύπτουν» θα έλεγα φορτίζοντας μεταφορικά τη λέξη. Είναι μαρτυρημένο ότι αυτή η στροφή γίνεται όχι μόνο ατομικά αλλά και συλλογικά…»*

ΛΕΥΚΑΔΑ 1956

Πολλοί από αυτούς που εικονίζονται στις φωτογραφίες αποτελέσαν-με κάθε τρόπο- κύτταρα των πολιτιστικών σωματείων της μεταπολεμικής Λευκάδας: του Ορφέα, της Φιλαρμονικής και του Τηλυκράτη. Εκτός της προσωπικής τους συμμετοχής υπήρξαν και στυλοβάτες σε όλες τις πολιτιστικές δράσεις. Η επιβίωση και η άνθιση των πολιτιστικών σωματείων οφείλεται και στη δική τους αθόρυβη αλλά αποτελεσματική οικονομική συνεισφορά.

ΛΕΥΚΑΔΑ 1951

Αξίζει να αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές σκόρπιες προτάσεις από το βιβλίο για τον Ορφέα, του αείμνηστου Γερασίμου Περδικάρη σχετικά με τις εκδρομές του Ορφέα εκείνα τα χρόνια, εκτός της Λευκάδας αλλά και σε επιλεγμένα σημεία του νησιού μας. «…ήταν το πρώτο άνοιγμα στην προσπάθεια να έρθουν οι Λευκαδίτες σε επαφή με το κάλλος του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και να διδαχτούν από αυτόν». Εκδρομή στην Αρχαία Ολυμπία το 1956. «…το συμβούλιο του Ορφέα έχοντας τη γνώμη ότι κατά την περίοδο των γιορτών Λόγου και Τέχνης, θα πρέπει να γίνονται εκδηλώσεις συνδυασμένες με ψυχαγωγικό πρόγραμμα σε χώρους που πίστευε ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν για να βοηθήσουν στην τουριστική ανάπτυξη του νησιού…». Εκδρομές και εκδηλώσεις στην Κοιλάδα του Ερώτα, στον Σκορπιό, στη Μαδουρή, Παράδεισο, Πασά, γύρος της Λευκάδας, Καστός, κ.λ.π.

Αναγνωρίστηκαν: Χρύσανθος και Βασιλική Χατζηγεωργίου, Νιόνιος και Φωφώ Βλάχου, Πέτρος και Φροσούλα Μασμανίδη, Ζώης Βλάχος, Οδυσσέας Σταματέλος, Γιάννης Αχείμαστος, Νίκος Μαλακάσης, Βαγγέλης Σταματέλος, Ελένη Σταματέλου (Κοντομιχίη), Γιάννης, Κίτσα και Μαίρη Καλογιάννη, Μαρίκα, Κατίνα και Ηλίας Μαυρίδης, Ζαχαρής Κατωπόδης, Μίρτα Αχείμαστου, Σπύρος Κομπίτσης, Σπύρος Πολίτης, Τάκης Ροντογιάννης, Γιάννης Αθηνιώτης, Πάνος και Γέτα Δαφαράνα, Γιώργος Κατωπόδης, Μενέλαος, Κατίνα, Ευανθία και Φρόσω Ιασωνίδη, Βασίλης Κατωπόδης, Ζώης, και Λάκης Σταγιάνος, Φρόσω και Σοφία Συκιώτη, Κώστας Αυγερινός, Κώστας Καμινάρης και Πίτσα Παπακωνσταντίνου.

Οι φωτογραφίες είναι παλιές και η αναγνώριση όλων των προσώπων πολύ δύσκολη. Ευχαριστούμε την κ. Φροσούλα Μασμανίδη για την πολύτιμη βοήθεια που μας παρείχε στην αναγνώριση των προσώπων.

* Αποσπάσματα από παλαιότερο κείμενο του φιλόλογου Δημήτρη Τσερέ.