HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΗ Κεντρική Πλατεία της Λευκάδας αποτέλεσε φυσικό σκηνικό στις Γιορτές Λόγου και Τέχνης

Η Κεντρική Πλατεία της Λευκάδας αποτέλεσε φυσικό σκηνικό στις Γιορτές Λόγου και Τέχνης

Ἡ πλατεῖα σάν χῶρος ἐκδηλώσεων ἄντεξε 27 ολόκληρα χρόνια. Ἕνα φυσικό σκηνικό μέ ὑψηλή αἰσθητική πού δέν ἤταν ἀναγκαία καμμία ἄλλη ἐπέμβαση ἤ σκηνική προσθήκη.

Ἡ ἰδέα ξεκινάει τό 1948. Μιά ὁμάδα πνευματικῶν ἀνθρώπων ἀρχίζει νά ἐπεξεργάζεται τήν ἰδέα. Βέβαια ἡ Λευκάδα ἔχει πίσω της μιά μεγάλη μορφή, ἡ ὁποία ἔβαλε τίς βάσεις στήν Ἐλλάδα, γιά πνευματικές ἐκδηλώσεις στό μεσοπόλεμο. Τόν Ἄγγελο Σικελιανό μέ τίς Δελφικές Γιορτές.

Ἡ ἀφύπνιση τοῦ νησιοῦ, ἡ τουριστική του ἀνάπτυξη, ἡ σημερινή του ἔντονη παρουσία, ἐπετεύχθηκαν μέσα ἀπό τίς Γιορτές Λόγου καί Τέχνης τῆς Λευκάδας, μέσω δηλαδή ἑνός πνευματικοῦ θεσμοῦ καί ὄχι μέσω ἀνυπάρκτων προγραμμάτων περιφερειακῆς ἀναπτύξεως, καί ἄλλα τερπνά. Καί αὐτό εἶναι ἡ μεγά¬λη πρωτοτυπία τῆς Λευκάδας. Ἕνα πνευματικός θεσμός ὥς μέσον ἀναπτύξεως, σέ χρόνους δίσεκτους. Καί σ’ αὐτό ἡ Λευκάδα εἶναι ἡ πρώτη διδάξασα στόν μεταπολεμικό οἰκονομικό χάρτη τῆς Χώρας.

Λευκάδα, κεντρική πλατεία 1962. Αντώνης Τζεβελέκης παρουσιάζει την ομιλήτρια της βραδιάς Πόπη Ζώρα.

Δέν θά ὑπῆρχε τό σήμερα, ἄν ἡ γιγάντια αὐτή προσπάθεια γιά νά βγεῖ τό νησί ἀπό τήν ἀφάνεια, τήν νάρκη καί τήν οἰκονομική ἀπομόνωση δέν εἶχε γίνει σκοπός ὅλων καί ἄν δέν ὑπῆρχε ὁ δαιμόνιος Ἀντώνης Τζεβελέκης καί ὁ Σύλλογος Λευκαδίων Ἀττικῆς, ἀλλά καί ἡ πάνδημη συμμετοχή τῶν κατοίκων καί φορέων τῆς Λευκάδας.

Σημαντική παράμετρος στήν ὅλη αὐτή μεγάλη διάρκεια των ἐκδηλώσεων εἶναι ὁ κύριος χῶρος καί οἱ λοιποί χῶροι πού ἐπραγματοποιοῦντο οἱ γιορτές. Καί ἡ χωροταξική σχέση τους μέ τήν πόλη. Ἀναφέρομαι κυρίως στούς ὑπαίθριους χώρους ἐκδηλώσεων, μιά καί μιλᾶμε γιά μαζική συμμετοχή τοῦ κόσμου, ἡ ὁποῖα μέ κανένα τρόπο δέν θά μποροῦσε νά καλυφθεῖ ἀπό κλειστούς χώρους. Εἶναι ἄξιο ἀναφορᾶς τό ὅτι μετά τίς ἐκδηλώσεις, μέσα στήν νύχτα, στά πρῶτα ἐκεῖνα χρόνια, οἱ δρόμοι πρός τά γύρω χωριά γέμιζαν κόσμο, πού εἶχαν ἔρθει νά παρακολουθήσουν τίς ἐκδηλώσεις καί γύριζαν, βέβαια μέ τά πόδια, στά χωριά τους.

Γιορτές Λόγου και Τέχνης 1965, η συμφωνική Ορχήστρα της Σόφιας στην Κεντρική Πλατεία.

Ἡ κεντρική πλατεῖα ἦταν ὁ ἰδεώδης χῶρος. Ἕνα κλειστό τετράπλευρο, τό ὁποῖο ἀπό τίς τρεῖς πλευρές πλαισίωναν κτίρια τῆς παραδοσιακῆς μας ἀρχιτεκτονικῆς καί ἀπό τήν τετάρτη πλευρά ὁ Ναός τοῦ Ἁγ. Σπυρίδωνος, τό ἀρχαιοτέρο μνημεῖο, ὁ θεμέλιος λίθος τῆς πόλεως, μέ τό ἐξαιρετικῆς τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο του. Συγχρόνως ἐφάπτεται μέ τόν βασικό δρόμο τῆς πόλεως, τό παζάρι.

Ἕνα φυσικό σκηνικό μέ ὑψηλή αἰσθητική πού δέν ἤταν ἀναγκαία καμμία ἄλλη ἐπέμβαση ἤ σκηνική προσθήκη. Μιά φυσική αἴθουσα μέ μεγάλη χωρητικότητα, ἡ ὁποῖα ξεχείλιζε ἀπό κόσμο σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις. Ἡ κεντρική πλατεῖα, ἡ ὁποῖα συνδέθηκε μέ ὅλα τά μεγάλα γεγονότα τῆς πόλεως ἀπό τήν ἵδρυσή της, καί ἡ ὁποία ἦταν καθημερινά ὁ χῶρος ἐπαφῆς, συναναστροφῆς, βόλτας τῶν κατοίκων, ἔγινε ἡ καρδιά τῶν ἑορτῶν. Ὁ χῶρος αὐτός γιά πολλά χρόνια (1955-1982) γιά 27 ὁλόκληρα χρόνια, μιά γενιά σχε¬δόν, ἔδρασε σάν φυσικό σκηνικό καί πλαισίωσε τίς πνευματικές καί καλλιτεχνικές ἐκδηλώσεις τῆς πρωτόγνωρης αὐτῆς ἐμπειρίας.

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, η Μαρία Κάλλας, στην κεντρική πλατεία της Λευκάδας τον Αύγουστο 1964.

Η ἐνθουσιώδης ἀλλά καί ὀνειροπόλα καί ρομαντική προσωπικότητα τοῦ ἀειμνήστου Ἀντώνη Τζεβελέκη ἔδρασε σάν λυδία λίθος. Ξεπερνώντας ὅλες τίς ἀπόψεις τῶν σκεπτικιστῶν, πού βεβαίως ἔβλεπαν τίς ἀνυπέρβλητες δυσκολίες ἑνός τέτοιου ἐγχειρήματος, ὁ ἀείμνηστος Τζεβελέκης ἔκαμε τήν ὑπέρβαση. Χωρίς καμμιά ὑποδομή, χωρίς κανένα οἰκονομικό ὑπόβαθρο, γέμισε ξαφνικά τήν Λευκάδα μέ κόσμο ἀπό ὅλην τήν Ἑλλάδα καί ἔκανε τίς Γιορτές τῆς Λευκάδας Γεγονός τόσο γιά τήν Ἑλλάδα ὅσο καί γιά τό ἐξωτερικό.

Τά χρόνια πέρασαν καί σιγά-σιγά ὅλα ἀλλάζουν. Ἔχει ἤδη συμπληρωθεῖ μιά γενιά σχεδόν ἀπό τήν ἔναρξή τους.

Οἱ γιορτές λοιπόν ἄλλαξαν καί αὐτές. Κατ’ ἀρχάς ἐξοστρακίσθηκαν ἀπό τήν Κεντρική Πλατεῖα. Ἡ σημασιολογία τῆς πράξεως εἶναι ἐμφανής. Στήν οὐσία ἔπαψαν οἱ γιορτές νά παίζουν τόν ἀρχικό τους ρόλο. Τόν πνευματικό, τόν καλλιτεχνικό, τόν παιδευτικό, τόν κεντροβαρικό. Εἶχε ἤδη ἀλλάξει καί ἡ σχέση τοῦ πνεύματος μέ τήν παιδεία. Φαίνεται καί ἀπό τά θέματα πού ἐπιλέγονται. Περισσότερο κοινωνιολογικά, θέματα ἐπικαιρότητας ἀλλά ὄχι πνευματικά μέ τήν στενή ἔννοια τοῦ ὅρου.

Η Μαρία Κάλλας τραγουδά, στην κεντρική πλατεία της Λευκάδας τον Αύγουστο του 1964.

Ἐξ ἄλλου ἡ πολυπόθητη ἀνάδειξη τοῦ νησιοῦ εἶχε πάρει ἤδη τό δρόμο της. Καί μαζί με αὐτή ἦρθε καί ἡ ἐμπορευματοποίηση. Ἡ πλατεῖα προφανῶς ἐκτιμήθηκε σάν χῶρος ἐμπορικός καί αὐτό τέθηκε πάνω ἀπό πνευματικές καί ἄλλες ἀνησυχίες. Ὁ ἀρχικός στόχος εἶχε πιά ὑπερκερασθεῖ ἀπό τίς νέες συνθῆκες. Ἡ μαγεία τῶν τότε ἡμερῶν εἶχε χαθεῖ. Καί φυσικά χάθηκε καί ἡ ποίηση. Ἡ πρώτη περίοδος τῶν Γιορτῶν Λόγου καί Τέχνης εἶχε ἔκλεισε τό 1982 ἀνεπιστρεπτί μαζί μέ τό ἄρωμα μιᾶς ἄλλης ἐποχῆς. Ἡ περιπλάνηση τῶν Γιορτῶν ἀπό τήν μία θέση στήν ἄλλη, ἀπό τό 1982 καί μετά, δείχνει ὅτι οἱ Γιορτές δέν ἀποτελοῦσαν πιά τό ΓΕΓΟΝΟΣ γιά τό ὁποῖο θά θυσιάζαμε τήν πλατεῖα, πού ἦταν πιά ἐμπορική περιοχή. Ἀλλά καί οἱ ἐναλλαγές τῆς θεματικῆς δείχνουν μιά ἀμηχανία ὡς πρός τήν διοργάνωση.

Ἡ πλατεῖα σάν χῶρος ἐκδηλώσεων ἄντεξε 27 ὁλόκληρα χρόνια. Σχεδόν μιά ὁλόκληρη γενιά. Γιά μένα τόσο ἄντεξε καί ὁ θεσμός ὅπως τόν ξέραμε. Μετά ὅλα ἄλλαξαν.

Αποσπάσματα από την εἰσήγηση της κ. Χαρᾶς Παπαδάτου –Γιαννοπούλου στην ημερίδα για τα 60 χρόνια Λόγου καί Τέχνης στήν Λευκάδα που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 26 Ἰουλίου 2015, με θεμα: Οι πρωτεργάτες και εμείς.

Διαβάστε ακόμα: Η κεντρική πλατεία της Λευκάδας στο πέρασμα του χρόνου

Προηγουμενο αρθρο
Λευκάδα: η βροχή επιτέλους σταμάτησε
Επομενο αρθρο
Στοιχεία-Σοκ : Δρόμος Αμφιλοχία – Βόνιτσα: 1.330 τροχαία, 28 νεκροί, δεκάδες τραυματίες

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.