Η νύφη, φρεγάδα στολισμένη! Ο γαμπρός;

Έχουμε ξαναγράψει, αλλά θα επανέλθουμε, μια και οι περισσότεροι έχουμε πρόσφατες εικόνες από την εμφάνιση των χορευτικών σωματείων του νησιού στο Φεστιβάλ Φολκλόρ. Η νυφιάτικη παραδοσιακή φορεσιά της Λευκάδας είναι χρυσοκεντητή και ολοστόλιστη. Τα κοσμήματα που συμπληρώνουν τη φορεσιά δημιουργούν ένα πλούσιο και εντυπωσιακό αποτέλεσμα.

Αντίθετα η αντρική γαμπριάτικη φορεσιά -όπως παρουσιάζεται στις φορεσιές των χορευτικών σωματείων- δείχνει να είναι «καθημερινή». Μοιάζει λες και ο γαμπρός ετοιμάζεται για… όργωμα και όχι για γάμο! Το γιλέκο μια παλιό – τσόχα με φόδρα στην πλάτη, άσπρο μάλλινο ζωνάρι και το πουκάμισο «φτωχό» και λιτό. Το αισθητικό αποτέλεσμα κραυγάζει αταίριαστο.

Καθώς το ένα σωματείο αντιγράφει το άλλο, και η λογική λείπει, η εικόνα του ζευγαριού στην παραδοσιακή φορεσιά του γάμου δείχνει τη νύφη φρεγάδα και τον γαμπρό … «ρετζεκλή»!

Μια και οι ζωντανές μνήμες με τον καιρό λιγοστεύουν, όλοι, ειδικοί και μη, ακουμπάμε στον μεγάλο λαογράφο της Λευκάδας, Πανταζή Κοντομίχη.

Η φορεσιά του γαμπρού δεν είχε διαφορά από την κοινή φορεσιά. Αν υπήρχε κάποια διαφορά είναι μόνο ποιοτική. Δηλαδή η στολή ήταν πιο φροντισμένη. Ο γαμπρός φορούσε πουκάμισο ξομπλιασμένο και ομορφοκεντημένο, άσπρο σαν τον κρίνο. Πάνω από το πουκάμισο φορούσε το γιλέκι που ήταν άλλοτε σταυρωτό και άλλοτε μονό, πάντα όμως ολοκέντητο και αστραφτερό από βελούδο, γαλάζιο συνήθως. Η πλάτη του γιλεκιού ήταν από  γυαλιστερό μετάξι σε χρώμα βυσσινί, κόκκινο ή παγωνί με πλατύμοραφα φιόρα…. Φορούσε ακόμα βράκα τσόχινη ή διμιτένια, που ήταν ομορφοκεντημένη στις κάτω άκρες της, στο γόνατο και σκάλτσες που ήταν και αυτές κεντημένες…*

Προσέξτε στις παρακάτω φωτογραφίες της δεκαετίας του ’60 πόσο πιο πιστά παρουσιάζονται όσα ο αείμνηστος Κοντομίχης αναφέρει. Εξαιρετικό κεντημένο πουκάμισο, ολοκέντητο γιλέκο και μεταξωτό ζωνάρι.

Ας το κοιτάξουν λίγο οι υπεύθυνοι των χορευτικών σωματείων. Η εικόνα που παρουσιάζουν σήμερα δεν είναι αντίθετη στη πιστή λαογραφία αλλά και στη … λογική. Η νύφη φρεγάδα, ο γαμπρός…

* Πανταζή Κοντομίχη: «Η Λευκαδίτικη Λαϊκή Φορεσιά», εκδόσεις ΕΟΜΜΕΧ, Αθήνα 1989.