Κατεδαφίστηκε το παλιό καφενείο μπροστά στην είσοδο του Κάστρου
Χτες θυμωμένος αναγνώστης, μας είχε γράψει: «πάει το καφενείο της Μαριάννας το γκρέμισαν σήμερα… Αυτό θα πει αφοσίωση στο καθήκον, εν τω μεταξύ βέβαια στέκει αγέρωχη η σκουριά του ΤΑΟΛ και η κακομοιριά του Περιπτέρου.»
Σήμερα βρεθήκαμε και φωτογραφίσαμε το χώρο. Το κτίριο –παράπηγμα που παλιότερα στέγαζε το καφενείο της «Μαριάννας» όντως κατεδαφίστηκε σαν αυθαίρετη κατασκευή.
Απ’ όταν κοινοποιήθηκε στους ενδιαφερόμενους η απόφαση κατεδάφισης του καφενείου, δημιουργήθηκαν αρκετές συζητήσεις και αντιδράσεις.Οι περισσότερες προέρχονταν από συναισθηματικούς κυρίως λόγους. Το καφενείο και η γυναίκα που το δούλευε, η Μαριάννα, είχαν συνδέσει το όνομά τους σε δύσκολους καιρούς με το νησί μας. Τότε που μια χειροκίνητη σχεδία έκανε τη δουλειά που κάνει σήμερα η πλωτή γέφυρα. Τότε που το καφενείο της Μαριάννας ήταν απάγκιο σε νυχτερινούς ταξιδιώτες, σε βροχές και κακοκαιρίες.
Οι συζητήσεις όμως προήλθαν και από πολλά άλλα κραυγαλέα παραδείγματα αυθαιρεσιών και καταπάτησης δημόσιας περιουσίας, που δεν αγγίζονται από τους αρμόδιους. Οι φράσεις: «μα από αυτό βρήκαν να ξεκινήσουν; Τόσα «κακουργήματα» συντελούνται κάθε μέρα μπροστά στα μάτια μας», κυριάρχησαν και όχι άδικα.
Είναι κοινά διαπιστωμένο, πως ο χώρος μπροστά και πέριξ του Κάστρου, ενός αρχαιολογικού μνημείου -που αποτελεί συνάμα και την είσοδο του νησιού- έτσι όπως είναι καταντημένος, αποτελεί ντροπή για όλους μας.
Πολλές φορές έχουμε ασχοληθεί με το θέμα. Είχαμε γράψει σχετικά πρόσφατα: «Στο χώρο μπροστά από το κάστρο από τη μεριά της αμμόγλωσσας βρίσκονται εγκαταλελειμμένα: ένας παλιός γερανός, σχεδόν σάπιος, μια σιδερένια βάρκα και δυο ξύλινες. Κοντά δε στο τείχος του κάστρου και δίπλα στη θάλασσα, ένα σωρό εγκαταλελειμμένες βάρκες έχουν μετατρέψει το χώρο σε νεκροταφείο σκαφών». Κάποιες δε φορές ο χώρος μετατρέπεται σε κανονικό καρνάγιο.
Αν λοιπόν η υπηρεσία που αποφάσισε και πραγματοποίησε την κατεδάφιση (Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου), ενδιαφέρεται πραγματικά για την προστασία του δημόσιου χώρου και την ντροπιαστική εικόνα που δίνει η είσοδος της πόλης, πρέπει τάχιστα να φροντίσει ώστε να απομακρυνθούν όλα τα παραπάνω από τον περιβάλλοντα χώρο του Κάστρου. Στην αντίθετη περίπτωση η κατεδάφιση του καφενείου θα δικαιώσει, όσους υποστηρίζουν πως είναι «τσάμπα μάγκες», εκτελούν μόνο τα «εύκολα» και δεν αγγίζουν τα πραγματικά προβλήματα.
The Author All posts
1 Σχόλιο
Περίπου, η ύπαρξη του καφενείου της Μαριάννας μπροστά από την είσοδο του κάστρου της Αγίας Μαύρας, έφερνε στο νού στοιχεία της αισθητικής απ την κινηματογραφική ταινία ” Ευδοκία” του Αλέξη Δαμιανού, της αρχής της δεκαετίας του 1970. Με κύριο πυρήνα αισθητικής αναφοράς το σκληρό φώς.
Και το καλοκαίρι , αλλά και κάθε εποχή, λόγω και της αντανάκλασης του φωτός στον περίγυρο απ την θάλασσα , τον εγκλωβισμό του φωτός από τους τοίχους του κάστρου πίσω απ το άσπρο τσιγκοειδές καφενείο, δημιουργούσε ένα εικαστικό συμβάν, που έσπαγε και αλλοίωνε την φόρμα των αντικειμένων στην περιοχή και μαζί και την φόρμα του ίδιου του καφενείου και του τοίχου του κάστρου, Και αυτός ήταν ο λόγος της λιγότερης αισθητικής βάρυνσης του ιστορικού συμβολικού δυναμικού απ την ύπαρξη του κάστρου,
Ταυτόχρονα η ύπαρξη του άσπρου από με την τσίγκινη αισθητική καφενείου, λόγω και της κυριαρχίας της σιδεροδομής και σιδεροαισθητικής που υποβάλει στον χώρο η πλωτή- ανοιγόμενη γέφυρα, κάπως λειτουργούσε αποδεκτά, σαν αναφορά σε μια παλαιότερη ανθρώπινη αναγκαιότητα του τόπου, για την ανάγκη διαβίωσης ( για το μεροκάματο δηλαδή) ως θεμιτή πρωτοκαθεδρία, που επιτρέπει μια την αντιφατική αισθητική, έναντι της ανάδειξης αμοιγώς του ιστορικού συμβολισμού που εκπροσωπεί το παλαιό κάστρο, ως μνημείο. Δηλαδή η ύπαρξη του τσίγκινου καφενείου της Μαριάννας, σαν να επικάθεται μπροστά απ την όψη του κάστρου,μαζί με την γέφυρα, και ακόμα κάποιο παραδοσιακό πριάρι μέσα στην θάλασσα , μπορούσε εικαστικά ( από μια πλευρά θέασης) να θεωρηθεί σαν παλήμψιστο για την ιστορική, και ιδιαίτερα για την νεότερη μεταπολεμική και ιδιαίταρα των τελευταίων 40 χρόνων, εποχή με αναφορά στον ιστορικό απώτερο παρελθοντικό πυρήνα, που εκπροσωπεί η ύπαρξη του κάστρου, επί του οποίου σωρεύονται τα πρόσθετα στον χρόνο στοιχεία του παλίμψηστου τούτου.
Ταυτόχρονα, το καφενείο μετά το αυλάκι, φεύγοντας απ την Λευκάδα δηλαδή, ή προσεγγίζοντας προς την Λευκάδα , δημιουργούσε την αίσθηση της ανθρώπινης συνεύρεσης, αφήνοντας και συμβολίζοντας μια αίσθηση σαν παλιό χάνι, την συνάντηση οδοιπόρων, ένα δροσερό ποτήρι νερό για τον κουρασμένο στο λιοπύρι διαβάτη, ένα ζεστό ρόφημα για τον μουσκεμένο και βρεγμένο ταξιδιώτη. Και όλα αυτά βεβαια με μια διάθεση αναφοράς ιστορικά διαβιωτικής παρελθοντικά.
Στο τοπίο αυτό λοιπόν το εικαστικό παλίμψηστο αισθητικά, ερμήνευε και κάποια απ την ιστορική λειτουργία του στα ανθρώπινα.
Δεν υποστηρίζεται η άποψη ότι έπρεπε να μείνη το τοπίο όπως ήταν. Άλλαξαν οι εποχές, άλλες ιδέες άλλα μεγέθη, άλλες ανθρώπινες και κοινωνικές αναγκαιότητες.,
Οι ανθρώπινες και κοινωνιλές αναγκαιότητες επιβάλουν και την αισθητικοποιησίν των κάθε εποχή.
Η αισθητική εξυπηρετώντας την λειτουργία και η λειτουργία στην υπηρεσία της αισθητικής
Για τους εικαστικούς βιωμένα της Νήσου. καλά είναι να έχέι απεικονιστεί ως εργο ανθρώπων, πρίν το καφενείο της Μαριάννας γκρεμιστεί, όλο το δυναμικό, που σηματοδοτούσε ιστορικώς το τοπίο, σαν μια Επτανησιακή έκφραση της αισθητικής. Και παραπέρα για την Επτανησιακή έκφραση της Ελληνικότητας στον χρόνο.
Θα ήταν ( και θα είναι αν υπάρχει τέτοια εικαστική απεικόνηση) μια προσφορά στην ίδια την αισθητική παρόμοια με αυτήν της ”Ευδοκίας” του Αλέξη Δαμιανού,