Κριτική για την νέα ποιητική συλλογή της Βιβής Κοψιδά-Βρεττού: «Όλα καλά αξιότιμοι κύριοι»

Βιβή Κοψιδά – Βρεττού (Ποίηση)
Εκδόσεις Μελάνι 2016
Κριτική του Κώστα Τραχανά

Η πραγματική οικονομία της ποίησης είναι το υλικό αποτύπωμα του πολιτισμού. Η σκέψη, ο κάματος της τέχνης, ο μόχθος χάρισμα απλήρωτο, η υπεροχή της ελληνικής, η πύκνωση των νοημάτων και των ιδεών, η κατάθεση της γραφής, της ψυχής… Σε μια κοινωνία λιτότητας η ποίηση αφθονεί. Η ποίηση ασκεί την πιο αποφασιστική δύναμη στη σύγχρονη ελληνική κουλτούρα. Η ισχύς της δεν μπορεί να υπερνικηθεί. Η μεγάλη παράδοση της ελληνικής ποίησης, οι ποιητές του κόσμου αλλά η πολιτεία …απούσα, να αντιμετωπίζει τους ποιητές και τις ποιήτριες ως μη υπάρχοντες, περιττούς, αθέατους και λαπάδες…

Ποιήματα γεμάτα λέξεις. Λέξεις διπλά προσωπεία του Ιανού, λέξεις σωσίβια, λέξεις -παγίδες, λέξεις φαντάσματα πιο πραγματικά από το πραγματικό. Τα ποιήματα της Βιβής Κοψίδα-Βρεττού είναι ποιήματα εντυπωσιακού βάθους και πρωτοτυπίας, για το προσωπικό, για τα σώματα, τη φύση, την ζωή, τον θάνατο, την λήθη, την κόκκινη μνήμη, την νοσταλγία, την κρίση, τις αγορές, την φτώχια, την ανεργία, την πλήξη, την απληστία, τα πάθη, την μοίρα, τον χρόνο, τα όνειρα, την γειτονιά, την πατρίδα, την ειμαρμένη, την φιλία, την χαρά, την λύπη, τους μετανάστες, τους γκασταρμπάιτερς, τους ξενιτεμένους, τους ικέτες, τους φοβισμένους, τους τραπεζίτες, των τραπεζών την αγυρτία, την απιστία των φερέφωνων, την εξουσία των κροίσων, τα γκόλντεν μπόις, τους ζητιάνους, τα ανθρώπινα κουρέλια, τους ασήμαντους, τους «αξιότιμους κύριους», τις λατρευτές μανάδες, την ομορφιά στην τέχνη, τις χιλιοειπωμένες λέξεις, τις ατάλαντες λέξεις, τις ένοπλες λέξεις, του χρήματος τον έρωτα, τα μαθηματικά της αγάπης, της αγάπης μυστικά, το φεγγάρι, τα φαντάσματα, τις υποσχέσεις, τον πόλεμο, την επανάσταση…

Αφηγείται η ποιήτρια τις περιπέτειες που έζησε, είτε φαντάστηκε, είτε στην αστική ζούγκλα είτε στον προσωπικό της παράδεισο.

Μοντέρνα, συμβολική γραφή, υπαινικτική γραφή, πυκνές ανησυχίες. Δεν υπάρχουν ευθείες ή καταγγελτικές αναφορές, δεν βρίσκει κανείς ευκολίες ή ρηχούς συναισθηματισμούς, ανακαλύπτει φανερές και συσκοτισμένες μάχες του παρόντος. Τα ποιήματα της ποιήτριας Κοψίδα-Βρεττού είναι ιστορίες πίσω από ανθρώπους. Και οι άνθρωποι είναι και ζωντανοί και νεκροί εννοείται. Ποίηση σημαίνει να μιλάμε με τους νεκρούς όπως δεν μπορούμε να μιλήσουμε με τους ζωντανούς…

Σαν πρόκες καρφώνονται οι λέξεις της ποιήτριας. Ό,τι πονάει αποτυπώνεται στο χαρτί. Σε έναν κόσμο ξεκρέμαστο, σε σύγχυση, σε κρίση, χωρίς όραμα για το μέλλον, μία από τις πρώτες συνέπειες είναι η απάθεια. Οι συγκινήσεις συρρικνώνονται. Ο ρόλος της ποιήτριας δεν επιτρέπει στον εαυτό της να «βολεύεται» με τη φαντασία της και τα όνειρά της, αλλά να αντισταθεί σε αυτή την αδράνεια. Να αναλάβει ρόλο ενεργό, γράφοντας ποιήματα που να εκπροσωπούν τη δική της φωνή και ταυτόχρονα τη φωνή «των άλλων», εκείνων που δεν έχουν λόγο στην κοινωνία μας. Η ποίησή της λειτουργεί ως τρίτη φωνή, γίνεται η φωνή για όσα αποσιωπήθηκαν και αποσιωπώνται. Το να γράψει την ποίησή της είναι μια ουσιαστική πράξη αντίστασης ενάντια στην αδιαφορία, ενάντια σε όσους θέλουν να καταδυναστεύσουν την ελευθερία μας, τα πιστεύω μας, τις αξίες μας. Η Κοψίδα-Βρεττού αποδίδει την εποχή μέσα από αυτούς που τους αφορά : τους ανθρώπους, τις ιστορίες τους και τα πάθη τους. Όμως χωρίς διδακτισμό και ευχολόγια. Αυτή η αναπαραγωγή αν φτάσει και αγγίξει κάποιους, ίσως φέρει μια σκέψη παραπάνω, έναν διάλογο. Ας προστατέψει η ποιήτρια τον λόγο, τη γλώσσα και τη σκέψη πριν βρεθούν και για αυτά καμικάζι αυτοκτονίας….

Η Βιβή Κοψιδά -Βρεττού γεννήθηκε στη Λευκάδα. Σπούδασε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ως υπότροφος του Ι.Κ.Υ. εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου, το 1993, έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα με βαθμό άριστα. Υπηρέτησε ως φιλόλογος και από το 2003 ως σχολική σύμβουλος Φιλολόγων στο νομό Λευκάδας. Έχει εκδώσει πολλά βιβλία φιλολογικού, παιδαγωγικού και λαογραφικού περιεχομένου. Σημαντική είναι η συμβολή της στην κοινωνική έρευνα, την παιδαγωγική και φιλολογική επιστήμη. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια. Μελέτες, άρθρα και βιβλιοκρισίες της έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων, επιστημονικές επετηρίδες και στον τύπο. Με την ποίηση ασχολείται από τη δεκαετία του 1980.