HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΛευκάδα, η ελόπληκτος πόλη και το DDT – η επιδημία της ελονοσίας

Λευκάδα, η ελόπληκτος πόλη και το DDT – η επιδημία της ελονοσίας

Μέχρι τη δεκαετία του 1950 οι θάνατοι στην Ελλάδα οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό σε λοιμώδεις ασθένειες.  Εκείνη με την υψηλότερη νοσηρότητα ήταν η ελονοσία, η οποία ενδημούσε άλλωστε σε όλη τη Μεσόγειο. Η ελονοσία έπληττε κυρίως τους κατοίκους της ελληνικής υπαίθρου αλλά, σε μικρότερο βαθμό, και των πόλεων. Έχει υπολογιστεί ότι στο τέλος του 19ου αιώνα και την αρχή του 20ού κατά μέσο όρο ένας στους τρεις ή τέσσερεις Έλληνες πάθαινε ελονοσία κάθε χρόνο, ενώ η Ελλάδα είχε την υψηλότερη νοσηρότητα από ελονοσία ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες με δεύτερη την Ιταλία. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των σοβαρών αυτών καταστάσεων ξεκίνησε τον 20ό αιώνα με την οικονομική και επιστημονική βοήθεια υπέρ της δημόσιας υγείας της Κοινωνίας των Εθνών και του Ιδρύματος Ροκεφέλλερ κατά τον Μεσοπόλεμο, της UNRRA αμέσως μετά την απελευθέρωση από την γερμανική κατοχή και από την αμερικανική βοήθεια στη συνέχεια.

Το 1945 στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας κατέφθασαν 12 αεροσκάφη του Οργανισμού Περιθάλψεως και Αποκαταστάσεως των Ηνωμένων Εθνών (UNRRA) για τον ψεκασμό της επικράτειας με DDT προκειμένου να καταπολεμηθεί η ελονοσία.

Εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ
Λευκαδα,19 Φεβρουαρίου 1939
Η ΕΛΟΠΛΗΚΤΟΣ ΠΟΛΙΣ

Παρ΄όλας τας καταρρακτώδεις βροχάς και το παγετώδες ψύχος, των τελευταίων ημερών και εν μέσω χειμώνος, οι κώνωπες εξακολουθούν να άδωσι μακαρίως άνωθεν των κεφαλών των κοιμωμένων συμπολιτών μας.

Συμπολίτης από δεκάδας ετών, απουσιάζων και επισκευθείς εσχάτως την γενέτειράν του, εξελπάγει, πως αυτό το μέγα δια την υγείαν μας κακόν, εξακολουθεί να υφίσταται ακόμη και σήμερον, που η επιστήμη, η πρόνοια η κοινωνική, έχει επιτελέσει θαύματα. Πολλάκις επεχείρησαν οι διέποντες τα κοινά του τόπου, να εξαλείψωσι ή δυνατόν, τας τόσας εστίας εντός των οποίων εκκολάπτεται και ζει το μικρόβιον της ελονοσίας, το οποίον δια την πόλιν μας και τα χωρία της εξοχής μας, είναι μία αιμορροούσα πληγή, πληγή συντριπτηκή και ολεθρία, αλλά δεν επήλθεν ουδέν αποτέλεσμα. Και κατά δυστυχίαν, δεν θα επέλθει τοιούτον αποτέλεσμα, της διασώσεως της υγείας μας, αν δεν αποφασισθούν και εκτελεσθούν ριζικά μέτρα.

Η Σεβ/ή Κυβέρνησις προήλθεν εις την απόφασιν να αποστείλει ανθελονοσιακά συνεργεία, προς εξάλειψιν του κακού. Αλλά δια να επέλθει το προσδοκόμενον ευεργετικόν αποτέλεσμα, κατά την γνώμην ημών, πρέπει πρωτίστως να εξαλειφθώσι οριστικώς αι πέριξ της πόλεώς μας ελογόναι εστίαι. Ιδού λοιπόν το μέγα αυτό δια την υγείαν μας πρόβλημα, πρόβλημα σοβαρόν, το οποίον μας έχει παραλύσει κυριολεκτικώς, μας έχει κάνει να ομοιάζομεν ας το είπωμεν μετά παρρησίας με τους κατοίκους του πάλαι Ρας Σεγιούμ.

Δυστυχώς το Κοινοτικόν μας Ταμείον καίτοι ουδεμίαν μας επιτρέπεται αμφιβολία δια τον πόνον, την στοργήν και την διάθεσιν των διοικούντων αυτό υπέρ παντός χρησίμου και φιλοπροόδου έργου, δια την πόλιν μας, είναι αλήθεια, ότι δεν δύναται να λύσει το ζήτημα αυτό, διότι απαιτούνται δαπάναι ανέφικται δια τον μικρόν του προϋπολογισμόν και τα βαρείας υποχρεώσεις του. Θα ήτο ευχής έργον… με την αποφασισθείσαν ήδη αποστολήν ανθελονοσιακών συνεργείων και η εξάλειψις εν πρώτοις των ελογόνων εστιών, και δεύτερον να κατασκευασθεί εις την δυτικήν πλευράν της πόλεως ανάλογος τεχνικός βόθρος, εις ον υποχρωτικώς και δι΄αυστηρών μέτρων κατά παντός παραβάτου, να απορρίπτονται όλα τα περιτά,σκουπίδια, σκεύη, έπιπλα κλπ, των εκ μολυσματικών νόσων αποθνησκόντων.

Έχομεν την ταπεινήν γνώμην ότι μόνον δια των μέτρων αυτών και της αυστηράς των εφαρμογής θα απαλλαγώμεν, αυτού του εφιάλτου ο οποίος λέγεται ελονοσία και θα αποκτήσομεν την υγείαν μας. Το Κοινοτικόν Συμβούλιον της πόλεώς μας, παρακαλείται αν ευρίσκει ορθήν την γνώμην ταύτην ας την υιοθετήσει και ας εργασθεί καθ΄ον τρόπον θεωρεί πρόσφορον, δια την επιτυχίαν της, και ασφαλώς θα αποκομίσει την ευγνωμοσύνην των κατοίκων.

Έως το 1960, η Ελλάδα ανήκε στις ενδημικές για την ελονοσία χώρες. Στο διάστημα 1946- 1960, εφαρμόστηκε εντατικό, εθνικό πρόγραμμα εκρίζωσης της ελονοσίας κι έτσι το 1974, η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «ελεύθερη ελονοσίας».

Το DDT χρησιμοποιήθηκε ως εντομοκτόνο για την καταπολέμηση των κουνουπιών στις ελώδεις περιοχές για περιορισμό της μετάδοσης της ελονοσίας.

Στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου το DDT χρησιμοποιήθηκε από τους συμμάχους για την καταπολέμηση της ψείρας και των ψύλλων. Χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία κατά το δεύτερο ήμισυ του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου για τον έλεγχο της ελονοσίας και του τύφου μεταξύ των αμάχων και στρατιωτών. Μετά τον πόλεμο, το DDT χρησιμοποιήθηκε ως γεωργικό εντομοκτόνο, και η αμερικάνικη βοήθεια απέστειλε και στην Ελλάδα μεγάλες ποσότητες για διανομή στους αγρότες. Στην Ελλάδα έγινε περισσότερο γνωστό ως «φλιτ».

Ακολουθεί το βίντεο της Αγιομαυρίτικης Παρέας για το DDT. Μετα από τα παραπάνω, οι στίχοι του τραγουδιού -πλην το τελευταίου που είναι σύγχρονη προσθήκη- γίνονται απόλυτα κατανοητοί και στους σύγχρονους.

Τὸ Ντι-ντι-τί, τὸ Ντι-ντι-τί,
εἶναι ἕνα φάρμακο εξολοθρευτικό•
μᾶς τό ῾στειλε ὁ Τρούμαν ἀπ᾿ τὴν Ἀμερική,
τὸ φάρμακο ποὺ λέμε Ντι-ντι-τί.

Τὸ Ντι-ντι-τί, τὸ Ντι-ντι-τί,
εἶναι ἕνα φάρμακο πολὺ ἐξολοθρευτικό•
σκοτώνει τοὺς κορέους, ψύλλους κι ἀρουραίους,
τὸ φάρμακο ποὺ λέμε Ντι-ντι-τί.

Τὸ Ντι-ντι-τί, τὸ Ντι-ντι-τί,
εἶναι ἕνα φάρμακο πολὺ ἐξαιρετικό•
τὸ βάζουμε στὴν τρόμπα καὶ κάνει φσσς-φσσς,
τὸ φάρμακο ποὺ λέμε Ντι-ντι-τί.

Στοιχεία για το DDT και την ελονοσία αντλήθηκαν από το διαδίκτυο. Εικόνες από τον σύνδεσμο: olanaenaallo.blogspot.com

Προηγουμενο αρθρο
Κοπή πίτας Συλλόγου Βορειοηπειρωτών Λευκάδας
Επομενο αρθρο
Το χιόνι φέρνει και προβλήματα

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.