Μάνος Χατζιδάκις: «Οι ρίζες μου βρίσκονται στην άνυνδρη γη, για να μην ξεδιψάνε ποτέ και να μην ησυχάζω».

Στις  15 Ιουνίου συμπληρώνονται 28 χρόνια από τότε που έφυγε ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης που συνέβαλλε με το έργο του στην εξέλιξη και διαμόρφωση της μουσικής και του πολιτισμού του 20ου αιώνα.

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στην Ξάνθη το 1925. Ήταν γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζηδάκι και της Αλίκης Αρβανιτίδου. Μετά τον χωρισμό των γονιών του σε ηλικία 7 ετών, εγκαθίσταται με την μητέρα του και την αδελφή του οριστικά στη Αθήνα.

Εν τω μεταξύ από τα τέσσερά του χρόνια είχε αρχίσει μαθήματα πιάνου τα οποία συνέχισε στην Αθήνα με τον Μενέλαο Παλλάντιο, σημαντική μορφή της Ελληνικής Εθνικής Μουσικής Σχολής. Έκανε σπουδές φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών που ποτέ δεν ολοκλήρωσε.

Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής και της απελευθέρωσης ο Μάνος κάνει διάφορες δουλειές για να επιβιώσει, φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι του Πειραιά, παγοπώλης στο εργοστάσιο του Φιξ, βοηθός νοσοκόμου στο 401 στρατιωτικό νοσοκομείο, υπάλληλος σε φωτογραφείο.

Εκείνη την εποχή, μέσα σε ένα θρυμματισμένο και τραυματικό τοπίο, γνωρίζεται με τους καλλιτέχνες διανοουμένους Γκάτσο, Ελύτη, Σεφέρη, Σικελιανό, Τσαρούχη, Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Εμπειρίκο, Εγγονόπουλο, οι οποίοι θα τον επηρεάσουν βαθειά και θα διαμορφώσουν τον προσανατολισμό και τη σκέψη του.

Ακαταπόνητος αναζητητής και εκρηκτικός δημιουργός μεταστοιχείωνε τα ερεθίσματα του σε ποίηση, τέχνη, μουσική και άνοιγε καινούργιους δρόμους.«Το άκρως ευαισθητοποιημένο ένστικτό του και το εκλεπτυσμένο γούστο του, τον βοηθούσε να ανακαλύπτει την αλήθεια και την ομορφιά όταν οι άλλοι ήταν ακόμα ανυποψίαστοι» λέει γι’ αυτόν ο Μίκης Θεοδωράκης.

Έγραψε μουσική για την ελληνική δισκογραφία , έντυσε μουσικά πολλές ταινίες του ελληνικού και διεθνούς κινηματογράφου, όπως επίσης και θεατρικά έργα και αρχαίες τραγωδίες.

Το 1961 του απονέμεται το βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι «Τα παιδιά του Πειραιά», από την ταινία του Ζυλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή». Η βράβευση αυτή του δίνει παγκόσμια δημοσιότητα, την οποία ο Χατζιδάκις προσπαθεί να αποφύγει με κάθε τρόπο, θεωρώντας ότι του στερεί την δυνατότητα να διαμορφώσει ο ίδιος την σχέση του με τον ακροατή του.

Στη δεκαετία του ‘70 και για μια τετραετία λειτούργησε σαν διευθυντής του «Τρίτου προγράμματος» ενός ραδιοφωνικού σταθμού που υπηρέτησε σε μεγάλο βαθμό, κατά γενική ομολογία, το τρίπτυχο παιδεία-τέχνη-ενημέρωση.

Το 1989-93 ιδρύει την «Ορχήστρα των Χρωμάτων», για να παρουσιάσει «πρωτότυπα προγράμματα που συνήθως δεν καλύπτονται από τις συμβατικές συμφωνικές ορχήστρες», την οποία διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του. Η Ορχήστρα των Χρωμάτων με μαέστρο τον Χατζιδάκι έδωσε 20 συναυλίες και 12 ρεσιτάλ ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου με Έλληνες και ξένους σολίστ.

Το σημαντικότατο έργο του λογαριάζεται σαν προίκα του τόπου μας. Κατάφερε να προσδιορίσει το ελληνικό και να το αναδείξει σε παγκόσμιο επίπεδο και άνοιξε δικό του δρόμο προς την παράδοση. Μοναδικός, ιδιοφυής και αεικίνητος υπήρξε ξεχωριστός μέσα στο περιβάλλον του και στην εποχή του.

Επιμέλεια: Ελένη Μ.Ματαράγκα