Μέσα για την αναζωογόνηση της ενδοχώρας – Του Ηλία Τσαλίκη

Θα αρκεστώ σ’ αυτό το στάδιο σε μία σύντομη περιγραφή μερικών από αυτά τα μέσα.

•Μια καλή σηματοδότηση με ζωντανά χρώματα και ζωγραφιές των αξιοσημείωτων περιοχών, των δραστηριοτήτων και των υπηρεσιών που προσφέρει η περιοχή (δεν υπάρχει ούτε ένα σημείο πληροφοριών (!) σε όλη την ενδοχώρα). Ο περαστικός πρέπει να αποκομίζει την εντύπωση ότι διασχίζει μια ζωντανή περιοχή.

• Οργάνωση διαγωνισμών σε ετήσια βάση για τον ωραιότερο κήπο επί της κεντρικής οδού. Με απονομή βραβείων π.χ. στο πλαίσιο μιας γιορτής.

• Δημιουργία σε ένα δημοτικό χώρο μιας λαϊκής (λαϊκών) αγοράς (..ων ) τα Σαββατοκύριακα που θα ενθαρρύνει την παραγωγή πλεονάσματος και θα ελκύει τους κατοίκους της πόλης σε συνδυασμό με μία εξόρμηση στην φύση.

• Οργάνωση γιορτής (γιορτών) του ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥ κρασιού. Υπάρχει σύγχυση ως αναφορά τις γιορτές κρασιού. Στην Λευκάδα οργανώνονται γύρο στον Αύγουστο όταν το κρασί ή είναι ακατάλληλο ή ειδικευμένο και όταν η τουριστική σαιζόν είναι έτσι και αλλιώς στο φουλ.

Η γιορτές του κρασιού στις οινοπαραγωγικές περιοχές ανά το βόρειο ημισφαίριο οργανώνονταν τον χειμώνα γύρο στον Νοέμβριο, όταν σταματάει ή διακόπτεται η βράση του κρασιού και το κρασί δεν έχει ακόμη ηρεμίσει. Όταν είναι ένας αλκοολούχος χυμός εύθυμος και ευχάριστος. Αυτό είναι το λεγόμενο «nouveau» (fr) ή «novello» (it). Το άνοιγμα των καινούργιων βαρελιών είναι μια τελετή που ελκύει πολύ κόσμο και από τις γύρω περιοχές. Σε μια εποχή μάλιστα που ο τουρισμός είναι ασήμαντος. Είναι επίσης ένα είδος πανηγυριού. Μια ευκαιρία για την προώθηση των τοπικών προϊόντων, βάζοντας τον παραγωγό σε άμεση επαφή με τον καταναλωτή. Συνάμα είναι και ένα είδος αναβάθμισης της εικόνας της περιοχής (και του νησιού) συνδέοντας την με το παρελθόν του νησιού, όταν οι ληθιές ήταν γεμάτες σταφύλι.

•Δημοτική πρόσβαση στο διαδίχτυο για τους νέους σε συνδυασμό με μια βασική πληροφορική εκπαίδευση.

• Ενεργοποίηση των συμβουλίων των μαθητών. Τα συμβούλια αυτά μπορούν να προσφέρουν στον τόπο. Οργανώνοντας εκδρομές με θέμα τα βότανα, την ελαιοπαραγωγή, το αμπέλι, τον κήπο. Εκδίδοντας ένα σχολικό φυλλάδιο κ.λ.π.

•Καμπάνια μπολιάσματος των άγριων δένδρων. Ένα μπολιασμένο δένδρο δίνει καρπό ενώ δεν απαιτεί πότισμα και φροντίδα.

• Οργάνωση σεμιναρίων για τις νέες μεθόδους καλλιέργειας και ανακύκλωσης. Αφοσίωση ενός μικρού δημόσιου αγροτεμαχίου (μέχρι ένα στρέμμα) με υδροδότηση σε μια μικρή πιλοτική μονάδα καλλιέργειας -βλέπε «PERMACULTURE» η συνεχής καλλιέργεια. Εν ολίγοις πρόκειται περί μιας μεθόδου καλλιέργειας που βασίζεται στην μελέτη και την απομίμηση του κύκλου της φύσης σε μικρή κλίμακα. Η φύση ανακυκλώνει ότι παράγει. Το ίδιο και η «συνεχής καλλιέργεια» παράγει συνεχώς ανακυκλώνοντας επί τόπου.

Χωρίς καμία χημική ουσία και χωρίς ενέργεια. Η ανακύκλωση γίνεται με την κομποστοποίηση όλων των φυτικών ουσιών που προέρχονται από τα κλαδέματα και το ξελόγγομα η από τα υπόλοιπα της παραγωγής. Σε μεγάλη κλίμακα απαιτείται ένας μεσαίου τύπου καταστροφέας. Η κομποστοποίηση μπορεί να αντιμετωπιστεί σαν μια μικρή ανταποδοτική δημοτική επένδυση για τους αγρότες της περιοχής. Αυτού του τύπου καλλιέργεια, προσφέρεται άριστα για τα μικρά κτήματα της ενδοχώρας ακόμη και μέτριας ποιότητας εδαφών. Η επιφάνια καλλιέργειας μετράει τουλάχιστον διπλή, λόγω της συνεχούς καλλιέργειας του εδάφους καθ’ όλη την διάρκεια της χρονιάς.

Μια τέτοια πιλοτική μονάδα υπάρχει στην περιοχή του Καβάλου. Την δημιούργησε ένας εντελώς άσχετος με τα αγροτικά συνταξιούχος για την προσωπική του χρήση. Με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε ένα έδαφος που τίποτα δεν προόριζε στην καλλιέργεια λαχανικών.

• Ήπιο ξελόγγομα αγροκτημάτων και φύτευση δένδρων με την συμμετοχή της κτηνοτροφίας. Είναι ένας κύκλος αναβάθμισης του εδάφους και αραιής δασοποίησης με οπωροφόρα δέντρα.
(Το ζώο αφήνεται ελεύθερο σε φραγμένο κτήμα για ένα χρόνο και τρέφεται με τον λόγγο εμπλουτίζοντας συγχρόνως το έδαφος. Ο άνθρωπος φροντίζει για το νερό και ελάχιστο καρπό, κομποστοποιεί τους απομένοντες θάμνους και δεντρίλια και φυτεύει. Μετά μετατοπίζει τα ζώα σε άλλο φραγμένο αγρόκτημα. Η αρχική επένδυση σε υλικό μοιράζεται μεταξύ όλων των συμμετεχόντων και ξαναχρησιμοποιείται από αγρόκτημα σε αγρόκτημα. Τα υπόλοιπα έξοδα καλύπτονται από την κτηνοτροφία).

•Ενεργοποίηση των διαφόρων αδελφοποιήσεων. Δημιουργία νέων επιλεγμένων αδελφοποιήσεων με προηγμένες περιοχές της Ευρώπης και με παρόμοιες οικονομίες ( αμπέλι, ελιά και τουρισμός ) αλλά με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο. Τέτοιες περιοχές υπάρχουν στην νότια Ευρώπη. Η μέχρι σήμερα αδελφοποιήσεις περιορίστηκαν σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και σε ένα είδος κοινωνικού τουρισμού για ολίγους. Είναι όμως πολλά άλλα τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει ο τόπος μας με στοχευμένες αδελφοποιήσεις. Τα οφέλη είναι πολλαπλά: ανταλλαγή εμπειριών, γνώσεων, αμοιβαίος πολιτισμικός εμπλουτισμός, έλξη καλοπροαίρετων τουριστών, μικτές επενδύσεις, άνοιγμα αγορών κ.λ.π, και γενικά αναβάθμιση της εικόνας του νησιού. Αξίζει να μελετηθούν ιδιαίτερα. Όλες οι υπάρχουσες αδελφοποιήσεις μπορούν και θα έπρεπε, άμεσα να ενεργοποιηθούν. Το περίφημο φεστιβάλ φολκλόρ της Λευκάδας θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με την ίδια οπτική.

•Δημιουργία κατόπιν μελέτης μιας τουριστικής γραμμής ΚΤΕΛ για μια περιήγηση στην ενδοχώρα με διαφορετικά ωράρια και διαδρομές από τις ήδη υπάρχουσες γραμμές. Μια τέτοια γραμμή θα ενδιέφερε όχι μόνο τους τουρίστες χωρίς όχημα ( βλέπε π.χ. πελάτες της μαρίνας ), ή όσους θέλουν να απολαύσουν την διαδρομή χωρίς να οδηγούν, αλλά και τους ίδιους τους κατοίκους. Από πολλές απόψεις αυτοί είναι οι πιο ενδιαφέροντες τουρίστες για έναν εναλλακτικό τουρισμό.

• Εγκατάσταση τουαλέτας και ντους σε όλες τις προσβάσιμες παραλίες της δυτικής ακτής. Τα έξοδα για την απόσβεση των εγκαταστάσεων και την συντήρηση τους μπορούν να αντληθούν από την διάθεση της υπηρεσίας επί πληρωμή (σε μια τιμή που να ανταποκρίνεται στην ποιότητά της). Αναβάθμιση των καντινών, έλεγχος των πολυθρόνων ( βέβαια εδώ μπαίνουμε σε ένα ευαίσθητο θέμα).

Και ας ονειρευτούμε λίγο : ένας μικρός κήπος με την πανίδα και την χλωρίδα του νησιού π.χ. στον χώρο της πιλοτικής μονάδας καλλιέργειας.

Αυτά και πολλά άλλα είναι τα μέσα. Άλλα, θα εμφανιστούν στην διαδρομή από τους εγχώριους παράγοντες.

Τα μέσα αυτά δεν απαιτούν κονδύλια. Απαιτούν όμως την έμπρακτη συμμετοχή των δημοτικών αρχών: στην διάθεση δημόσιου χώρου, στην γραφειοκρατική διευκόλυνση, στην οργάνωση, στον συντονισμό, στην ενθάρρυνση του καλώς νοούμενου εθελοντισμού, στην παρότρυνση του «σπόνσορινγκ» (δωρεά). Όλα αυτά έχοντας υπόψη ότι η επέμβασή τους θα ανταποδώσει σε βάθος χρόνου. Δηλαδή πέραν της περιόδου για την οποίαν εξελέγησαν!! Μπορούν όμως σε αυτό το διάστημα να βάλουν μπροστά μια δυναμική που θα αυτονομηθεί και θα επιβληθεί στα επόμενα δημοτικά συμβούλια.

Ηλίας Τσαλίκης

Για να διαβάσετε το Α’ Μέρος πατήστε εδώ