Να λευτερωθείς από τον Τούρκο αλλά από ποιόν Τούρκο;

Νίκος Καζαντζάκης:

«Αναφορά στον Γκρέκο»

Όχι ο φόβος, μήτε ο πόνος, μήτε η χαρά και το παιχνίδι πρωτοτάραξαν τη ψυχή μου, παρά η χαρά της λευτεριάς.
Να λευτερωθώ από τί;

Από ποιόν;
Σιγά-σιγά, με τον καιρό, ανέβαινα τον κακοτράχαλο ανήφορο της λευτεριάς.

Να λευτερωθείς πρώτα-πρώτα απ’ τον Τούρκο.

Αυτό ήταν το πρώτο σκαλοπάτι.

Έπειτα, αργότερα άρχισε ο καινούργιος αυτός αγώνας, να λευτερωθείς από τον μέσα Τούρκο:

Από την αμάθεια, από την κάκητα, από τον φθόνο, από το φόβο, από την τεμπελιά, από τις φανταχτερές ψεύτικες ιδέες, και τέλος από τα είδωλα, όλα τα είδωλα, και τα πιο σεβαστά κι αγαπημένα.

Καζαντζάκης Ν. (2009) «Αναφορά στον Γκρέκο».Αθήνα:Εκδόσεις Καζαντζάκη.

Πηγή: nomikhepikairotita.blogspot.gr