HomeΕΠΙ ΠΑΝΤΟΣ ΕΠΙΣΤΗΤΟΥΟι δρόμοι έχουν τη δική τους ιστορία – Το Παζάρι της Λευκάδας

Οι δρόμοι έχουν τη δική τους ιστορία – Το Παζάρι της Λευκάδας

Περίπατος στους δρόμους της Λευκάδας – Μέρος Α΄

Του Γιάννη Ζαμπέλη*

Ένας περίπατος στους δρόμους κάθε πολιτείας μπορεί κάλλιστα ν΄ αποτελέσει διδακτική περιπλάνηση στις ατραπούς της Ιστορίας. Να μεταδώσει γνώσεις, να ξυπνήσει μνήμες, να διεγείρει συναισθήματα.

Οι μικρές επιγραφές ψηλά στους τοίχους των γωνιακών σπιτιών δε βοηθούν μονάχα τον ταχυδρόμο, που αναζητά τον παραλήπτη κάποιας επιστολής. Υπενθυμίζουν στους ενοίκους των σπιτιών, στους διαβάτες και τους κατοίκους γενικά πρόσωπα, γεγονότα και περιοχές που κατέχουν περίοπτη θέση στα βιβλία της τοπικής Ιστορίας ή σημάδεψαν τις καρδιές και τις μνήμες των πολλών.

Από τούτη εδώ τη στήλη επιχειρούμε με λόγια απλά ένα σεργιάνι στη σημερινή Λευκάδα (την παλιά Άγια Μαύρα ή για τους χωριάτες την «Χώρα»). Κάθε επιγραφή που διαβάζουμε, κάθε οδωνύμιο, μας ξεναγεί στο παρελθόν του τόπου μας, το τόσο χρήσιμο για την κατανόηση του παρόντος και την οικοδόμηση του μέλλοντος. Όμως και κάθε δρόμος έχει τη δική του Ιστορία! Κρίσιμα γεγονότα ή περιστατικά της μικροϊστορίας εκτυλίχθηκαν εκεί και αξίζει να τα γνωρίζουμε.

Το Παζάρι


Η βόλτα μας λοιπόν, αρχίζει απ΄ το παζάρι, που τέμνει κάθετα την παλιά πόλη της Λευκάδας. Σε καρτ ποστάλ των αρχών του αιώνα το βρίσκουμε να ονομάζεται οδός Αγίας Μαύρας. «Αγία Μαύρα» (Santa Maura) ήταν το παλιό όνομα της Χώρας, αλλά και ολόκληρου του νησιού. Δόθηκε απ΄τους Ανδηγαυούς (Φράγκους) κατακτητές τον ΙΓ΄αιώνα, σε ανάμνηση της δικής τους πατρίδας, της γαλλικής κωμόπολης Sainte Maure, του νομού Intre et Loir. Η τιμή της Αγίας Μαύρας – που καταγόταν από την Αίγυπτο και μαρτύρησε στα χρόνια των μεγάλων Διωγμών- ενισχύθηκε με τον ερχομό της Ελένης Παλαιολογίνας στο νησί (1461). Σε όλο το διάστημα της Λατινοκρατίας, μέχρι και τα πρώτα χρόνια του ελεύθερου βίου του, το νησί διατήρησε αυτό το όνομα.

Ωστόσο σήμερα ο κεντρικότερος δρόμος της πόλης μας έχει περισσότερες και διαφορετικές ονομασίες. Απ΄την παραλία μέχρι και την Κεντρική Πλατεία (πλ. Εθνικής Αντιστάσεως) ονομάζεται οδός Γουλιέλμου Δαίρπφελδ. Πρόκειται για τον διάσημο Γερμανό αρχαιολόγο, που αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του σε έρευνες στην περιοχή του Νυδρού, προσπαθώντας να αποδείξει ότι η σημερινή Λευκάδα ήταν η ομηρική Ιθάκη. Ο Δαίρπφελδ πέθανε το 1940 στη Λευκάδα και έχει ταφεί στη χερσόνησο της Αγ. Κυριακής απέναντι από το Νυδρί.

Από την πλατεία μέχρι τον Άγιο Μηνά ονομάζεται από το 1960 οδός Ιωάννου Μελά. Ο Ιωάννης Μελάς (1887-1960) υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό και αποστρατεύθηκε ως υποστράτηγος. Στις δημοτικές εκλογές του 1954 εκλέχθηκε δήμαρχος Λευκαδίων και διακρίθηκε για το ήθος και την εντιμότητά του. Επί της δημαρχίας του ξεκίνησαν επίσημα οι Γιορτές Λόγου και Τέχνης.

Φυσική συνέχεια της Κεντρικής Αγοράς, με κατεύθυνση προς την Απόλπαινα αποτελεί η οδός Ευσταθίου Ζάκκα. Ο Ευστάθιος Ζάκκας (1835-1888) ήταν Λευκαδίτης μεγαλέμπορος, που ζούσε στην Οδησσό της Ρωσίας.

Εξαιρετικά φιλάνθρωπος, ενόσω ζούσε έστελνε τακτικά δωρεές στους ναούς και σε ενδεείς της πατρίδας του. Με τη διαθήκη του συνέστησε κληροδότημα για την προίκιση απόρων κοριτσιών και τιμήθηκε ως ευεργέτης από το δήμο Λευκαδίων. Πέθανε στην Κέρκυρα αλλά τα οστά του έχουν μεταφερθεί στο κοιμητήριο Λευκάδας. Παλιότερα οδός Ευσταθίου Ζάκκα ονομαζόταν όλος ο δρόμος της αγοράς, από τον Άγιο Μηνά μέχρι και την παραλία.

Το παζάρι συνυπάρχει με την πόλη ήδη απ΄τη δημιουργία της το 1685. Γνώρισε μέρες εμπορικής ακμής και οικονομικής ανέχειας. Απ΄το δρόμο αυτό πέρασε ξεσηκωμένος λαός, φωνάζοντας για τα δίκαια αιτήματά του (π.χ. αγροτικό συλλαλητήριο του 1935). Σε αυτόν έγιναν λιτανείες εικόνων, περιφορές επιταφίων, εκφορές νεκρών.

Απ΄το παζάρι περνάει κάθε χρόνο η καρναβαλική παρέλαση. Σε αυτόν παίζει τις μάρτσιές της κάθε τόσο η Φιλαρμονική. Η αγορά γεμίζει απ΄τους χορούς και τα τραγούδια των φολκλορικών συγκροτημάτων που συμμετέχουν στο φεστιβάλ. Αποτελεί συνηθισμένο τόπο συνάντησης για περιστάσεις ευχάριστες ή και οδυνηρές.

Η ζωή της αγοράς είναι, εν ολίγοις, η ζωή της πόλης μας.

* Αρχιμανδρίτης π. Ιωαννίκιος Ζαμπέλης

Το κείμενο αντιγράφηκε από το περιοδικό «Λευκαδιάβαστοι». Πρόκειται για τριμηνιαίο περιοδικό που εκδιδόταν από τον «Σύλλογο Λευκαδίων φοιτητών και σπουδαστών Αττικής», Μάρτιος, 2006.

Προηγουμενο αρθρο
Μνημόσυνο για έναν ημιτελή θάνατο
Επομενο αρθρο
Persona non grata οι επισκέπτες στον Σκορπιό

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.