Οι υφαντές προίκες

Βελέντζες, μαντανίες, καρπέτες, βλαχοσκούτια, ντριμίδια, σαγιάσματα, απλάδια, μαλλινοσέντονα, είναι κάποιες από τις ονομασίες που είχαν τα ρούχα που αποτελούσαν την προίκα των μανάδων μας.

Ρούχα που έγιναν εξ ολοκλήρου με τα χέρια άξιων γυναικών που ζούσαν στα χωριά του νησιού μας. Εκατοντάδες εργατοώρες αφιερώθηκαν στον αργαλειό, πολλά κοριτσίστικα όνειρα θυσιάστηκαν, τότε που η ζωή ήταν σκληρή και δύσκολη. Τότε που οι γυναίκες  εκτός από τις δουλειές στις ελιές και τα χωράφια αφιέρωναν χιλιάδες ώρες για να φτιάξουν την προίκα τους και τα χρειαζούμενα του σπιτιού τους.

Όλα γίνονταν στον αργαλειό: τα πουκάμισα που φοριόνταν σαν εσώρουχα, -αντρικά και γυναικεία- τα σεντόνια, οι πετσέτες, τα στρωσίδια και τα σκεπάσματα του κρεβατιού.

Μαλλί και λινάρι χρησιμοποιούταν. Το μαλλί το έπαιρναν από τα ζώα και το λινάρι το έσπερναν και το καλλιεργούσαν. Μ’ αυτά τα υλικά και μετά από κοπιώδη επεξεργασία έφτιαχναν νήματα, τα έβαφαν με ωραία χρώματα και δημιουργούσαν στον αργαλειό σχέδια περίτεχνα με παραστάσεις και φωτεινά χρώματα.

Αυτά τα ρούχα, αυτές οι προίκες, δεν έχουν κάποια χρηστική αξία. Μεταφέρονται όμως από γενιά σε γενιά. Δημιουργούν ρίζες, δεσμούς, «συνέχεια»…

Φωτογραφίσαμε κάποια τέτοια ρούχα με χαρά και συγκίνηση. Για μας τις παλαιότερες που μεγαλώσαμε στα χωριά του νησιού, η θέα τους, η μυρωδιά τους, το άγγιγμα τους ακόμα, γίνονται αφορμή να μας ξυπνήσουν γλυκές και μακρινές αναμνήσεις.
Τότε που ο «χτύπος» του αργαλειού ήταν ένας συνηθισμένος και καθημερινός ήχος, τότε που καμαρώναμε τα πανέμορφα βαμμένα νήματα στην απλώστρα, τότε που το μπελόνιασμα του διασιδιού στις αυλές των σπιτιών, ήταν για μας κάτι σας παιχνίδι…