Ο Τίτος Πατρίκιος εξομολογείται:«Ο Σικελιανός, ο Ρίτσος, ο Βαλαωρίτης κι εγώ…»

Η «ψυχοθεραπευτική» παρουσία του Ρίτσου στην εξορία, η πρώτη ακουστική επαφή με το Σικελιανό, η επιρροή του επικού 15συλλαβου του Βαλαωρίτη.

΄Ηταν ο εβραϊκής καταγωγής, Γάλλος πρωτοποριακός ποιητής και ζωγράφος που σύχναζε στη Μονμάρτη και που έφυγε στα 78 του χρόνια με το «άστρο στο πέτο» του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ντρανσί. Το όνομά του, Μαξ Ζακόμπ, μένει στη συλλογική μνήμη και μέσα από τον τίτλο ενός από τα μεγαλύτερα διεθνή βραβεία ποίησης που απονέμεται στη Γαλλία σε έναν «ξένο» κι ένα Γάλλο λογοτέχνη. Ο ΄Ελληνας βραβευμένος για το 2016 με το Max Jacob Entrager δεν ήταν άλλος από τον Τίτο Πατρίκιο για τη δίγλωσση ανθολογία ποιημάτων του με τίτλο Sur la barricade du temps (Στο οδόφραγμα του χρόνου).

Και ήταν ο μεγάλος ΄Ελληνας ποιητής που με τη διάκριση αυτή στις αποσκευές του βρέθηκε προσφάτως στο βιβλιοπωλείο Εν πλω σε μια δημόσια συζήτηση – εξομολόγηση.

Ο Παλαμάς, ο Σικελιανός, ο Βαλαωρίτης,ο Ρίτσος. Μερικοί από τους σημαντικότερους ποιητές της νεότερης ιστορίας αναδύθηκαν ολοζώντανοι ενώπιον του κοινού μέσα από τις διηγήσεις και τις αναφορές του πολυβραβευμένου Τίτου Πατρίκιου.

Ο Σικελιανός

Τον Σικελιανό, λόγου χάρη, τον πρωτογνώρισε «ακουστικά» όταν μιλούσε στο τηλέφωνο με τη γιαγιά του, Λιλή Πατρικίου – Ιακωβίδη (μια από τις σπουδαίες και πρωτοπόρους ελληνίδες ποιήτριες του 20ου αιώνα και μούσα του Κωστή Παλαμά), μια ομιλία που έγινε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και που παρέδωσε με εξαιρετική γλαφυρότητα ο Πατρίκιος. «Αγγελε έχω να σου αναγγείλω κάτι πολύ ευχάριστο», του είπε εκείνη; «Τι έγινε Λιλίκα μου; Πήραμε το Τομπρούκ;», την είχε ρωτήσει εκείνος. «Οχι. Βρήκα μια οκά σαπούνι και θα σου στείλω τη μισή», του απάντησε. «Ακόμα καλύτερα…», της είχε πει χαριτολογώντας εκείνος.

Ο Βαλαωρίτης

Ο Πατρίκιος έκανε και μια ξεχωριστή αναφορά στους ποιητές που τον επηρέασαν στην προσωπική του πορεία. Μια ιδιαίτερη αναφορά είχε για τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη και τους 15συλλαβους στίχους που είχε υιοθετήσει στα ποιήματά του την δεκαετία του ’40 όταν «φλεγόμουν από πατριωτισμό ενάντια τους κατακτητές», όπως είπε.

Ο Ρίτσος

Μια ιδιαίτερη «προσωπογραφία» του Γιάννη Ρίτσου φιλοτέχνησε ο Τίτος Πατρίκιος. Τον γνώρισε στον Αϊ Στράτη – ήταν ο δεύτερος τόπος εξορίας του το ’52 – ’53 μετά την Μακρόνησο το ’51 – ’52. Εκεί όπου ο Ρίτσος είχε τον ρόλο του «ψυχοθεραπευτή» για πολλούς που βρίσκονταν επίσης εκεί. Γνωρίζοντάς τον, ο Πατρίκιος απέκτησε έναν φίλο, κι έναν δάσκαλο που τον ενθάρρυνε να γράφει εκείνη τη δύσκολη περίοδο: «Μην ξανάρθεις στο καλύβι μου χωρίς ποιήματα», του έλεγε. Ηταν η παρότρυνση που χρειαζόταν ο Πατρίκιος για να μη σταματήσει. Κι όταν του τα έδειχνε, ο Ρίτσος δεν του έκανε ποτέ διορθώσεις αλλά του έλεγε: «Απ’ ότι γράφεις να αφαιρείς τα μισά και να θυμάσαι: ΄Οχι επίθετα…»

Οι ποιητές που χρειάστηκε να δουλεύουν κι εκείνοι που δεν δούλεψαν ποτέ

Δυστυχώς ή ευτυχώς, ο Πατρίκιος στη ζωή του αναγκάστηκε να εργαστεί παράλληλα με τη συγγραφή ποιημάτων. «Υπήρξαν ποιητές που έπρεπε να δουλέψουν για να βγάλουν τα προς το ζην, κι εκείνοι που δεν εργάστηκαν», ανέφερε ο ίδιος. «Ο Κάλβος έπρεπε να δουλεύει, ο Σολωμός όχι. Ο Παλαμάς χρειαζόταν να δουλεύει, ο Σικελιανός όχι. Ο Ρίτσος χρειάστηκε να δουλεύει, ο Ελύτης όχι…»

Πηγή: www.thetoc.gr