HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΠαιχνίδια και… Παιγνίδια – Οι Φιγούρες Β΄

Παιχνίδια και… Παιγνίδια – Οι Φιγούρες Β΄

Γράφει ο Νίκος Βαγενάς

Σε αυτό το παιγνίδι δεν «περνάγανε» δηλαδή δεν ίσχυαν οι φιγούρες που περιγράφησαν πιο πάνω, ούτε άλλου είδους φιγούρα, ει μη μόνον τα απεικονιζόμενα λογότυπα των παλιών τσιγαρόκουτων. Ξέρετε εσείς οι παλιοί, τα κουτιά που ανοιγόκλειναν σαν… βαλίτζες. Στο πάνω μέρος, στο καπάκι τους δηλαδή, υπήρχε το έμβλημα της καπνοβιομηχανίας ή ο τίτλος ο οποίος συνοδεύετο από αριθμούς, ζωγραφικές ή ανάγλυφες παραστάσεις και άλλου είδους σημάνσεις.

102103

Τα κουτιά ήσαν διαστάσεων περί τα 9 x 7 εκατοστά και περιείχαν 20 τσιγάρα (άγνωστο τότε το φίλτρο) αναγραφόμενα μάλιστα ως: σιγαρέττα. Το εσωτερικό περιτύλιγμα των τσιγάρων απετελείτο από ασημόχαρτο που επάνω του ανεγράφετο σε ανεξάντλητη σειρά, η επωνυμία της καπνοβιομηχανίας καθώς επίσης και από διαφανές λεπτό χαρτί εξ’ ου και για κάθε διαφανές χαρτί, υπήρχε ο όρος: τσιγαρόχαρτο. Μάλιστα στην καθομιλουμένη ο όρος «τσιγαρόχαρτο», εχρησιμοποιείτο για τον χαρακτηρισμό κάθε λεπτού ή ατάλικου πράγματος. «Μωρέ παιδί! τ’ είν’ αυτό π’ σ’ δώκανε; Αυτό είναι τσ’γαρόχαρτο»!!!

105107

Το κουτί των τσιγάρων απετελείτο από μαλακό χαρτόνι το οποίο σε μερικές μάρκες ήτο περιτυλιγμένο με (σπάνια για τότε) τζελατίνα και φυσικά την απαραίτητη ταινία που δηλούσε τον φόρο καπνού. Οι γνωστές μάρκες ήσαν του «Κεράνη», του «Παπαστράτου», του «Ματσάγγου», του «Καρέλια» κ.ά. Μάλιστα η καπνοβιομηχανία Παπαστράτου, είχε κυκλοφορήσει τσιγάρα σε αριθμημένα πακέττα όπως ο γνωστός άσσος (Νο 1, Νο 2, Νο 5, Νο 7, Νο 9, Νο 10). Ζήτηση είχε το απλό πακέττο Κεράνης (λευκό καπάκι με μία οριζόντια κόκκινη λωρίδα) το γνωστό «Άρωμα» και από του Καρέλια τα σέρτικα, σε κόκκινο καπάκι. Υπήρχαν και άλλα με λιγότερη παρουσία όπως οι Δελφοί, η Δήλος και ο Κολοσσός της Ρόδου του «Ματσάγγου».

108109

Η κάθε φιγούρα των τσιγαρόκουτων προέκυπτε από το καπάκι αφού εψαλλιδίζοντο οι πλαϊνές πλευρές του. Για τα τσιγάρα του «Παπαστράτου» το νούμερο που ανεγράφετο έδινε ίση αξία μονάδων κατά το παιγνίδι. Έτσι το πακέττο Νο 5 είχε αξία 5 μονάδων, το Νο 10 ήτο ισάξιο 10 μονάδων. Αντιθέτως στις άλλες μάρκες η αξιολόγηση εγένετο με βάση την εμφάνιση του λογοτύπου, δηλαδή τον χρωματισμό, την καλλιγραφική επωνυμία (π.χ. άριστα) και γενικά με την σπανιότητα της μάρκας του τσιγάρου. Για παράδειγμα το «Άρωμα» ισούτο για 100 μονάδες, το «Καρέλια» σέρτικα για 10 μονάδες, το «Καρέλια λευκό κουτί, αντιστοιχούσε στις 50 μονάδες, το κεφάλι των «Δελφών» για 200 μονάδες, το μετέπειτα Νο 22 για 100 μονάδες, η… πεντάμορφη (έτσι απεκαλείτο η ξανθιά κοπέλλα του Santé) για 500 μονάδες κ.ά.

100

Κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1960 όταν άρχισαν να πλευρίζουν στο λιμάνι τα πρώτα κόττερα, το βολτάρισμα των παιδιών δεν σταματούσε, με την ελπίδα μήπως βρεθεί κάποιο… αλλοδαπό τσιγαρόκουτο. Σε μια τέτοια τύχη, ο κάτοχος ευρίσκετο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, δείχνοντάς το υπερήφανος στ’ άλλα παιδιά και φυσικά ούτε κατά διάνοια δεν το άλλαζε. Μάλιστα η αξία του σε μονάδες, υπολογίζετο σε… δισεκατομμύριο, το οποίο διεσεκατομμύριο χάριν λεκτικής συντομίας απεκαλείτο ως «Δίσιο!!!» (όχι αυτό δε το παίζω! Είναι δίσιο!)

104110

Και τώρα το παιγνίδι! Όπως, τα περισσότερα ομαδικά παιγνίδια έτσι και τούτο διεξάγετο στο χώμα. Έτσι εχαράζετο ένας κύκλος διαμέτρου 50-60 εκατοστά όπου μέσα σ’ αυτόν, το κάθε παιδί, τοποθετούσε απλωτά τις συμφωνηθείσες από πριν, ισάξιες σε μονάδες, τσιγαροφιγούρες. Δηλαδή εάν ένα παιδί έβαζε μία φιγούρα των 50 μονάδων, το άλλο μπορούσε να βάλει 5 φιγούρες των 10 μονάδων ή 10 φιγούρες των 5 μονάδων. Με δυο λόγια, μέσα στον κυκλικό δίσκο, συναντούσε κανείς πληθώρα μαρκών, λογοτύπων και μονάδων αφού εκείνο που κατά βάσιν ενδιέφερε, ήτο το ισόποσον των μονάδων.

6

Βέβαια, όσο περισσότερα παιδιά συμμετείχαν τόσο μεγάλωνε ο κύκλος, προκειμένου να χωρέσουν οι φιγούρες. Κατά κανόνα το παιγνίδι επαίζετο από δύο έως τέσσερα παιδιά. Αφού το εσωτερικό του κύκλου εγέμιζε από τις φιγούρες, στη συνέχεια εχαράζετο μία ευθεία γραμμή περί τα 7-8 μέτρα μακριά από αυτόν. Όπως και στα προηγούμενα, επί εδάφους, παιγνίδια έτσι και εδώ η γραμμή αυτή θα καθώριζε την προτεραιότητα των ριξιών αλλά θα επείχε και την γραμμή αφετηρίας (Σκίτσο Α).

Το κάθε παιδί είχε στα χέρια του ένα κομμάτι κεραμίδι στο μέγεθος μισής, ανδρικής παλάμης καθώς επίσης ενός πλακοειδούς λίθου. Το πάγκοινο, σήμερα, μάρμαρο ήτο πολυτέλεια για να το έχει ένα παιδί. με το μέσον αυτό, το οποίο σημειωτέον απεκαλείτο «ομάδα» (από την παλιά λέξη «αμάδα»), το κάθε παιδί, ύστερα από μια «συρτή ριξιά, θα προσπαθούσε να πλησιάσει την γραμμή αφετηρίας. Έτσι, από τον κύκλο, όλα τα παιδιά έρριχναν την «ομάδα» των και η σειρά προτεραιότητος καθωρίζετο από την απόσταση που είχε η κάθε μια από την γραμμή. Βέβαια υπήρχαν και περιπτώσεις ισοπαλίας όπου δυο (ή και τρεις ομάδες καμμιά φορά) ισαπείχαν από την γραμμή κι ακόμη ακινητοποιούντο επάνω στη γραμμή. Τότε οι κάτοχοι των ισοπάλων «ομάδων» έρριχαν εκ νέου για τον επανακαθορισμό της προτεραιότητος μεταθέτοντας προς τα πίσω την αρίθμηση των υπολοίπων παικτών.

Ο πρώτος παίκτης έπαιρνε απίδρομο (κάνα-δυό μέτρα) πιο πίσω από τη γραμμή αφετηρίας και δίχως να την υπερβεί, εξαπέλυε την «ομάδα» του με συρτή ριξιά ολόϊσια προς το κέντρο του κύκλου. Όσες φιγούρες παρέσερνε εκτός κύκλου, εθεωρούντο κερδισμένες για τον παίκτη. Ως συνήθως όμως, η «ομάδα», έβγαζε μόνον μία και σπανιότατα δύο. Αμέσως, ακολουθούσε η σειρά του επομένου παίκτη, κατόπιν του τρίτου κ.ά. Σ’ αυτό το παιγνίδι είτε έβγαζε φιγούρα η «ομάδα» είτε όχι, το ένα παιδί ακολουθούσε το άλλο στις ριξιές σαν να μη συνέβαινε τίποτα, δηλαδή: ο παίκτης που έβγαζε μία φιγούρα εκτός κύκλου δεν συνέχιζε την επόμενη ριξιά κι ας ήτο κερδισμένος. Και αυτό γιατί: Το παιγνίδι δεν συνέχιζε γύρω από τον κύκλο, όπως είδαμε να συμβαίνει στο «τρίγωνο» με τις γυαλένιες, αλλά έπρεπε τα παιδιά να ξαναρίξουν για την σειρά προτεραιότητος κι αυτό έπρεπε να γίνει αφού ρίξει πλέον και ο τελευταίος παίκτης, προς τον κύκλο, από την γραμμή αφετηρίας.

Η ριξιά του παίκτη, από την γραμμή αφετηρίας, μπορούσε να γίνει «ψηλοκαμπανιστή» (ψηλοκρεμαστή) γνωστή ως «σμπούκιο», έχοντας ως στόχο το κέντρο του κύκλου και όποια φιγούρα πετύχαινε. Με την ριξιά τύπου «σμπούκιου», οι φιγούρες «έβγαιναν» λαβωμένες γεμάτες τρύπες ή μικροσχισίματα αλλά όμως αρκετές φορές η ριξιά αυτή δεν έφερε και το επιθυμητό αποτέλεσμα αφού η φιγούρα παρά το πλήγμα παρέμενε στη θέση της. Η βολή τύπου «σμπούκιου» σπάνια έδινε περισσή ικανοποίησΗ στον παίκτη, βγάζοντας μία επί πλέον «φιγούρα» εκτός κύκλου.

111Η τοποθέτησι των «φιγουρών» μέσα στον κύκλο, εκτός από την απλωτή τοποθέτησή των, μπορούσε να γίνει και υπό μορφή «πάκου» στον μέσον του κυκλικού δίσκου. Και’ δώ επετρέποντο και τα δύο είδη βολών (συρτή-σμπούκιο) αν και υπήρχε η σχετική δυσκολία, δηλαδή: η συρτή βολή έπρεπε να κατευθυνθεί αλόϊσια προς το πάκο, με σκοπό να προκαλέσει τον διασκορπισμό του, (εκτός κύκλου) και παίκτης να κερδίσει όσες φιγούρες βγήκαν απ’ έξω. Αυτό ήτο δύσκολο επειδή τις περισσότερες φορές η «ομάδα» περνούσε ξυστά από το πάκο. Το ίδιο ίσχυε και για την βολή «σμπούκιο», επειδή άλλο πράγμα ήτο να «σκοπεύεις» τον κυκλικό δίσκο όπου όλο και κάποια φιγούρα, από την απλωτή διάταξη, θα πετύχαινες και άλλο να «σκοπεύεις», επ’ ακριβώς, το κέντρο του κύκλου. Πάντως πετυχημένη βολή «σμπούκιου», εθεωρείτο όταν η «ομάδα» χτυπούσε ακριβώς την βάση του πάκου επειδή τα ¾ τουλάχιστον του χτυπημένου πάκου, διεσκορπίζοντο εκτός κύκλου.

Τώρα, έσες φιγούρες μετά τη διάλυση του πάκου, ευρίσκοντο μέσα στον κυκλικό δίσκο (εντός κύκλου δηλαδή), είχαν την σύνθεση της απλωτής διατάξεως, όπου και το παιγνίδι συνέχιζε με τον τρόπο που αναλύθηκε παραπάνω, δίχως τον ανασχηματισμό σε πάκο.

Προηγουμενο αρθρο
Καμία ανησυχία για την ποιότητα του νερού σύμφωνα με τις αναλύσεις
Επομενο αρθρο
Διαβάζοντας μια παλιά φωτογραφία

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.