HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΣπυρίδων Ζαμπέλιος: Ο αρχιτέκτονας της ιστορικής ενότητας του ελληνισμού

Σπυρίδων Ζαμπέλιος: Ο αρχιτέκτονας της ιστορικής ενότητας του ελληνισμού

«Λέγεις, είμεθα Ελλήνων απόγονοι. Εντροπή μας. Αν είχομεν ονυχία γνώσιν, θα προσείχομεν περισσότερο εις τους εγγονούς παρά εις τους μακαρίτας μας.»

2Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος γεννήθηκε στη Λευκάδα, την 1 Σεπτεμβρίου του 1815 από εύπορη και αριστοκρατική οικογένεια. Ο πατέρας του, Ιωάννης Ζαμπέλιος, ήταν δικαστικός και δραματικός ποιητής. Ο Σπυρίδων παρακολούθησε τη στοιχειώδη εκπαίδευση στην Λευκάδα και στην συνέχεια φοίτησε στο Νομικό Τμήμα της Ιονίου Ακαδημίας. Όταν αποφοίτησε από την Ιόνιο Ακαδημία μετέβη στην Ιταλία, όπου συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια της Μπολόνια και της Πίζας. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του ταξίδεψε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Γερμανία, όπου στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης παρακολούθησε παραδόσεις του Hegel, από τον οποίο επηρεάστηκε.

Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1845 και έμεινε στην Κέρκυρα. Εντάχθηκε στην πολιτική παράταξη των Μεταρρυθμιστών, συνεργάστηκε με τα έντυπά τους Το Μέλλον και Πατρίς και στις εκλογές του 1850 υπέβαλε υποψηφιότητα με την παράταξη και εξελέγη βουλευτής Λευκάδας στην πρώτη Βουλή των Επτανήσων.

Τα χρόνια εκείνα άρχισε και το συγγραφικό του έργο που κάλυπτε κυρίως ιστορικά θέματα, με υλικό που είχε συγκεντρώσει από τα ταξίδια του στην Ευρώπη αλλά και στην Τουρκία. Το 1852 δημοσίευσε έκδοση ελληνικών δημοτικών τραγουδιών, Άσματα Δημοτικά της Ελλάδος. Εκδοθέντα μετά μελέτης ιστορικής περί Μεσαιωνικού Ελληνισμού. Στην εκτενή εισαγωγή διατύπωσε την άποψη για την ενότητα του ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι την σύγχρονη εποχή και εισηγήθηκε την τριμερή διαίρεση της ελληνικής ιστορίας σε αρχαία, μεσαιωνική και νέα.

4

Αποτέλεσμα του ενδιαφέροντός του για την μεσαιωνική ιστορία ήταν και το επόμενο μεγάλο έργο του,Βυζαντιναί Μελέται. Περί πηγών Νεοελληνικής Εθνότητος από Η΄ άχρι Ι΄ εκατονταετηρίδος μ.Χ. (1857). Τα επόμενα χρόνια ασχολήθηκε και με την λογοτεχνία, σε επίπεδο κριτικής, με το κείμενο Πόθεν η κοινή λέξις τραγουδώ; Σκέψεις περί ελληνικής ποιήσεως, που αναφερόταν στην ποιητική του σολωμικού έργου, αλλά και ως λογοτέχνης, με τα Ιστορικά Σκηνογραφήματα (1860) και τους Κρητικούς Γάμους (1871).

Ύπηρξε σπουδαίος ιστορικός και λόγιος. Μελέτησε επηρεασμένος από τον μεσαιωνολόγο Ανδρέα Μουστοξύδη, και λόγω της μεγάλης του γλωσσομάθειας, μεσαιωνικά και γλωσσολογικά χειρόγραφα στις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ευρώπης και της Τουρκίας.

Χαρακτηρίστηκε ο θεωρητικός της Ιστορικής Ενότητας αρχαίου, μεσαιωνικού και νεότερου Ελληνισμού και μαζί με τον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο αποτελούν τους «Διόσκουρους» της ελληνικής ιστοριογραφίας του 19ου αιώνα.

Αναζήτησε τις ρίζες του Νέου Ελληνισμού στους μέσους χρόνους, στο Βυζάντιο και προσπάθησε να αποκαταστήσει την ιστορική ενότητα του Έθνους.

ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
Με μεγάλη διορατικότητα συνέλαβε και υπογράμμισε σωστά τη σημασία της ελληνικής γλώσσας για την ιστορική συνέχιση του Έθνους. Πίστευε ότι ο Ελληνισμός παρ’ όλο που υποδουλώθηκε στους Οθωμανούς, διατηρείται και εκδηλώνεται μέσα από τα δημοτικά τραγούδια και τη δημοτική ποίηση.

Η γλώσσα είναι, τονίζει «το κεφαλαιότατον γνώρισμα του χριστιανικού ελληνισμού» το «Θειόχατον και δραστήριον όργανον οίου νουν ελληνικού μεγαλείου, απαραίτητον όργανον, χωρίς του οποίου όχι μόνον Ελληνισμός δεν εκλάμπει, αλλ’ ουδέ καν δύναται να υπάρξει σχεδόν” “Η κοινή και καθομιλουμένη γλώσσα, ο άγραφος μεν, αλλ’ απαραβίαστος νόμος της επί τεσσαράκοντα περίπου αιώνας πολιτευθείσης ελληνικής φυλής είναι πραγματικώς το μόνον λείψανον της ναυαγησάσης αρχαιότητας, ημιν υπό των μέσων χρόνων μεταδοθέν, το μόνον έμβιον μνημόσυνον εν ευ συγκεφαλαιούται σχεδόν ο σύνολος βίος του γένους.»

Όπως τόνισε ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος υπήρξε «ο αρχιτέκτων» της ιστορικής ενότητας του Ελληνισμού, ο οραματιστής και πρωτοπόρος.

Προς το τέλος της ζωής του (1870) εγκαταστάθηκε στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Πέθανε στο Ζουνκ της Ελβετίας το 1881.

Επιμέλεια: Ελένη Μ.Ματαράγκα

Προηγουμενο αρθρο
Συνάντηση Θ. Γαλιατσάτου με τον Γενικό Περ. Αστυνομικό Διευθυντή Ι.Ν.
Επομενο αρθρο
Αντικατοπτρισμοί στο κανάλι της Λευκάδας

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.