Στη μελαγχολική μαγεία του οριενταλισμού: Μια αναγνωστική εμπειρία από τη Λέσχη ανάγνωσης του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας

«Εθεάθη εις τας Αθήνας ένας από τους Αθανάτους της Γαλλίας, ο Πιερ Λοτί, ο ένδοξος συγγραφεύς εικοσάδος θαυμασίων βιβλίων εντός των οποίων πραγματεύεται την ζωήν της απωτάτης Ανατολής, με την οποίαν είναι ερωτευμένος. Δύο των συνεργατών της «Κριτικής», οι Πέτρος Ζητουνιάτης και Παύλος Νιρβάνας, είχον την ευτυχίαν να τον γνωρίσουν, να συνομιλήσουν μαζί του και να δημοσιεύσουν ωραιότατα άρθρα περί αυτού εις το «Άστυ».

Μ’αυτό το σχόλιο, δημοσιευμένο στο περιοδικό «Πλειάς/Κριτική», υποδεχόταν η Αθήνα τον Γάλλο συγγραφέα και ακαδημαϊκό Πιερ Λοτί το 1903.

Βράδυ Κυριακής, 22 Οχτώβρη 2017, ώρα 8 μ.μ. βρεθήκαμε στο υπεσχημένο ραντεβού μας με τον Πιερ Λοτί, στην αίθουσα του ξενοδοχείου Νήρικος για την έναρξη της φθινοπωρινής περιόδου της Λέσχης Ανάγνωσης και Στοχασμού του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας. Η αναγνωστική μας επιλογή ήταν ένα ταξίδι στην Ανατολή, όπως οι ρομαντικές φαντασιώσεις των Ευρωπαίων την «διάβαζαν» τον 19ο αιώνα, τόσο στα ταξίδια όσο και στις εξωτικές τους φαντασιώσεις. «Οι τρεις γυναίκες της κάσμπας» (εκδ. Θίνες, 2016), του Γάλλου συγγραφέα Πιερ Λοτί, σε εξαιρετική μετάφραση-με τον λυρισμό του πρωτοτύπου- του γνωστού μας από τη μονογραφία του για τον Θεόδωρο Στάμο (εκδ. Fagotto books), Φοίβου Πιομπίνου. Ένας Γάλλος λοιπόν στο Αλγέρι μας μετακινεί στον θλιμμένο κόσμο των αθέατων μυστικών της εκεί που ακόμα και η αμαρτία εξαϋλώνεται και όλα γίνονται ένας ζωγραφικός πίνακας, που μεταγράφει τον νατουραλισμό της ζωής σε ρομαντισμό και ποίηση.

Το έργο παρουσίασε η Πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού με τον ιδιαίτερο τρόπο που διαθέτει να διασυνδέει τόπους, εποχές και πρόσωπα και να τα κάνει όλα ένα βιωμένο παρόν προβληματισμού. Εισαγωγικά αναφέρθηκε στο πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο: Λευκάδιος Χερν και Πιερ Λοτί-Συνάντηση στη μαγική μελαγχολία της απόδρασης (Βακχικόν, 2017), που μας ξεναγεί στην παραλληλία της σχέσης των δύο σημαντικών συγγραφέων, μέσ’από τεκμήρια της ζωής και του έργου τους. Και στη συνέχεια παρουσίασε ευσύνοπτα το ρομαντικό κλίμα που παράγει κατά τον 19ο αιώνα την τάση απόδρασης από της Δύσης τη βαρβαρότητα και στην αναζήτηση άλλων, περισσότερο αθώων, πολιτισμών. Αισθαντικές αναγνώσεις αποσπασμάτων (από την Αγγελική Κόγκα και την Άννα Κοψιδά) δημιούργησαν την ατμόσφαιρα της ποιητικότητας του έργου και άνοιξαν το δρόμο σε προβληματισμούς γύρω από το περιεχόμενο, την οπτική του έργου και τη λογοτεχνική του αξία, όπως και για γενικότερα ζητήματα που παράγει η έννοια του οριενταλισμού: του τρόπου δηλαδή που η Δύση βλέπει την Ανατολή.

Mία ακόμα συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης και Στοχασμού του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας, στην περιπέτεια της ανθρώπινης ζωής και στην ευφάνταστη άλλη, εκείνη της λογοτεχνικής μετάπλασής της…