Τα καλντερίμια της Λευκάδας

Όλοι οι συνοικιακοί δρόμοι στη Λευκάδα ήσαν λιθόστρωτοι (καλντερίμια). Η κατασκευή τους έγινε, ύστερα από διαταγή της διοίκησης το 1815. Ο δρόμος είναι στο μέσον υπερυψωμένος και κλίνει δεξιά και αριστερά στα αυλάκια που δρουν σαν αποχετευτικοί αγωγοί. Η επίστρωση αυτή του δρόμου με το είδος αυτό του ψηφιδωτού, από πέτρες θαλάσσης αφ’ ενός με τον κάνει βατό, αφ’ ετέρου δε τα νερά της βροχής κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, απορροφώνται κατ’ ευθείαν από τον δρόμο χωρίς να φορτίζονται τα παράπλευρα του δρόμου αυλάκια παρά πολύ, από την αποχέτευση των ομβρίων του δρόμου.

Παρά την ανάγκη διατηρήσεως του χαρακτήρα του οικισμού, τα καλντερίμια έπεσαν και αυτά θύματα της λεγομένης προόδου. Ανακατασκευάζονται ως σύγχρονοι πεζόδρομοι με πλάκες κλπ.

 Η δαντελένια αυτή κατασκευή, η οποία όπως παραπάνω αναφέραμε είχε και πρακτική σημασία, έδειχνε επίσης ότι οι επιρροές στην διαμόρφωση των μορφολογικών στοιχείων του οικισμού, δεν προέρχονταν μόνον από την δύση, όπως μέχρι στιγμής απλουστευτικά επιστεύετο. Στην δεδομένη περίπτωση, όπως και σε πολλές άλλες, η Λευκάδα συνεχίζει την παράδοση της Ηπείρου.

Η διαφορά με τα πέτρινα καλντερίμια της Ηπείρου είναι ότι διαφέρει ο τρόπος αντιμετωπίσεως των ρύσεων. Εκεί, είναι στον άξονα του δρόμου, εδώ, παράπλευρα και ακόμα, ότι οι πέτρες δεν τοποθετούνται απλώς στην σειρά, αλλά υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, το όποιο μας θυμίζει ανάλογες επιστρώσεις δαπέδων – μωσαϊκών με πέτρες της θάλασσας, όπως αυτές απαντώνται στην Αρχαία Πέλλα και τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους. Το ίδιο υλικό (πέτρες κυρίως της θάλασσας) οδηγεί σε ανάλογες μορφές.

Το οριστικό τέλος των καλντεριμιών δόθηκε με τα έργα για το αποχετευτικό δίκτυο της Χώρας το 1977.

*Από την μελέτη της κ. Χαράς Παπαδάτου – Γιαννοπούλου με τίτλο «Λευκάδα, Ερευνώντας» που εκδόθηκε το 1999 από τις Αχαϊκές Εκδόσεις.