Το παραδοσιακό (παρελθοντικό) και το μοντέρνο

Η εξέλιξη του μοντέρνου κινήματος μετά τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, δεν είχε να κάμει μόνο με την ριζοσπαστικοποίηση, απ τα τέλη περίπου του 19ου αιώνα, της μέχρι τότε φόρμας του περιεχομένου και της θεματολογίας που επιχειρήθηκε απ την γραφή των κινημάτων προάγγελοι του μοντέρνου (ιμπρεσσιονισμός, μετα-ιμπρεσσιονισμός- συμβολισμός φωβισμός ακόμη και απ τον πρωτόλειο εξπρεσιονισμό 1905-1919), απ τις παραδοσιακότερες ως τότε αισθητικές δομές (κλασσικισμό ακαδημαϊσμό, ρομαντισμό).

Μια δομή κοινωνική, εικαστική, αισθητική, χαρακτηρίζεται ως μοντέρνα και νεοτερική, όταν δεν καθορίζεται πλέον απ το παρελθόν της, ούτε από ένα προαποφασισμένο μέλλον, αλλά από μια συνύπαρξη και συνεύρεση ετερογενών στοιχείων σχεδιασμών και κατασκευών, ακόμα και αισθητικών. Η εσωτερική πολυπλοκότητα είναι βασικό χαρακτηριστικό του μοντερνισμού ως δομή, μαζί με μια εκλέπτυνση και διαφοροποίηση των τεχνικών και εργαλείωνν για τις μοντερνικές κατασκευές ώς παραστατικότητα.

Από τον ζωγραφικό χρωστήρα του 1863 του Έντουαρ Μανέ με το έργο του: «πρόγευμα στην χλόη» που προαναγγέλει τον μοντερνισμό στην τέχνη (φωτό πρώτη, στην αναφορά της μοντερνιστικής φωτογραφίας του 1932 με τίτλο: «διασκεδάζοντας το πρόγευμα στο Βερολίνο», στο αποκορύφωμα – την αρχή του τέλους αλλέως- του εξπρεσιονισμού.

«Ας προσπαθήσουμε, ας πειραματιστούμε, ας ανατρέψουμε και πάλι ας προσπαθήσουμε» λόγια απ τις χειρόγραφες σημειώσεις του Βάλτερ Γκρόπιους για την εκκίνηση και έναρξη του Bauhaus το 1919.

Θοδωρής Αραβανής