21 Μαΐου 1864, παράδοση και παραλαβή της Λευκάδος

Από της χαραυγής εις όλας τας νήσους του Ιονίου ήρχισεν εφαρμοζόμενον κατά γράμμα το υπό του Απεσταλμένου της Ελλάδος Θρασυβούλου Ζαΐμη και του Λόρδου Μεγάλου Αρμοστοού Sir Ηenry Storks καταρτισθέν πρόγραμμα.

Εις Λευκάδα, από όρθρου βαθέως, ο λαός της πόλεως και της εξοχής, συν γυναιξί και τέκνοις, κατέκλυζε τας επάλξεις και τον έξω του Φρουρίου χώρον, ενώ εις τον εξωτερικόν λιμένα ηγκυροβόλει η Φρεγάτα του Βασιλικού ναυτικού της Αγγλίας «Μάγισσα».

Περί την 6ην πρωινήν εξέρχεται του Φρουρίου η Αγγλική φρουρά υπό τον λοχαγόν Α. Μοrley, ήτις, επιβιβασθείσα φορτηγίδων, διαπεραιούται εις την Φρεγάταν, ζητωκραυγάζοντος του πλήθους υπέρ της Μεγάλης Βρεττανίας και παιανιζούσης της Φιλαρμονικής Λευκάδος.

Επί των επάλξεων του Φρουρίου και παρά τον κοντόν, εφ’ ου εκυμάτιζεν η Αγγλική σημαία ήτο παρατεταγμένον Αγγλικόν απόσπασμα υπό αξιωματικόν, εις δε την Πόλην του Φρουρίου, ελλείψει Ελληνικού στρατού, ήτο επίσης παρατεταγμένον απόσπασμα εκ δέκα ανδρών της Ιονίου χωροφυλακής, υπό την διοίκησιν του Αστυνόμου Λευκάδος Γερασίμου Μπίνη.

Εντός του Φρουρίου ευρίσκετο ήδη ο Άγγλος Τοποτηρητής Λευκάδος Βαρώνος Κάρολος D’ Everton. Περί την ογδόην πρωινήν καταφθάνουν εις το Φρούριον ο Μητροπολίτης Λευκάδος Γρηγόριος, ο Έπαρχος Λευκάδος Ευάγγελος Τσαρλαμπάς, σύσσωμος ο κλήρος και πάντες οι δημόσιοι υπάλληλοι.

Μετά τας ανταλλαγείσας φιλοφρονήσεις, ο βαρώνος Ντ Έβερτον λαμβάνων τον λόγον, συγχαίρει τους Λευκαδίους δια την ευγενή συμπεριφοράν των, επαινεί τούτους δια τα υπέρ της πατρίδος των αισθήματα και εύχεται εις το Ελληνικόν Έθνος ευημερίαν και ευτυχίαν. Εις τούτον απήντησεν ο Έπαρχος Ευάγγελος Τσαρλαμπάς, έν ονόματι του Λευκαδίου λαού, εκφράσας την ευγνωμοσύνην του προς το φιλελεύθερον Αγγλικόν Έθνος, όπερ δια της παραχωρήσεως των νήσων εις την Ελλάδα ανεδείχθη πραγματικός προστάτης των Επτανησίων και τέλος. ηυχαρίστησε τον Τοποτηρητήν δια την πολύτιμον συνδρομήν, ην παρέσχεν αυτώ καθ’ όλον το διάστημα της Επαρχείας του.

Ουρανομήκεις ζητωκραυγαί εδόνησαν τον αέρα: «Ζήτω το Αγγλικόν Έθνος!»—Ζήτω η Βασίλισσα Βικτωρία!» -Ζήτω ο Βασιλεύς Γεώργιος!»,Ζήτωσαν ο Αγγλικός και Ελληνικός στρατός!»,«Ζήτω ο βαρώνος Ντ’ Έβερτον!» Μετά ταύτα, ο Τοποτηρητής, αποχαιρετήσας τον Μητροπολίτην, τον Έπαρχον και τας λοιπάς Αρχάς, επεβιβάσθη Αγγλικής λέμβου, ήτις τον μετέφερεν εις την «Μάγισσαν».

Τότε, ο Μητροπολίτης και ο Έπαρχος, ακολουθούμενοι υπό του κλήρου και των Αρχών, ανέρχονται επί της επάλξεως της σημαίας. Ευθύς αμέσως τέσσαρες Άγγλοι στρατιώται εξάγουν τας λόγχας των και εμπηγνύουν ταύτας εις τον κοντόν, ενώ ο επί κεφαλής του αποσπάσματος Άγγλος αξιωματικός καταβιβάζει ήρεμα την Αγγλικήν σημαίαν. Το Αγγλικόν απόσττασμα παρουσιάζει όπλα, η Φιλαρμονική ανακρούει τον Αγγλικόν ύμνον, η «Μάγισσα» ρίπτει τους νενομισμένους κανονιοβολισμούς και το πλήθος ζητωκραυγάζει υπέρ της Μεγάλης Βρεττανίας.

Κατόπιν, ηγουμένης της μουσικής, ο Άγγλος αξιωματικός -φέρων την καταβιβασθείσαν Αγγλικήν σημαίαν – το Αγγλικόν απόσπασμα και αι Αρχαί, κατέρχονται εκ των επάλξεων και σταματούν εις την Πύλην του Φρουρίου, όπου ήτο παρατεταγμένον το τμήμα της Ιονίου χωροφυλακής. Τα δύο σώματα παρατάσσονται κατά μέτωπον, έναντι αλλήλων και μετά τον ανταλλαγέντα στρατιωτικόν χαιρετισμόν, ο Άγγλος αξιωματικός παραδίδει τας κλείδας του Φρουρίου προς τον Αστυνόμον Γ. Μπίνην, μεθ’ ο, το Αγγλικόν απόσπασμα επιβιβάζεται Αγγλικής λέμβου και διαπεραιούται εις την «Μάγισσαν, το δε απόσπασμα της χωροφυλακής μετά της μουσικής και των επισήμων μεταβαίνει εις την έπαλξιν της σημαίας.

Τότε, ο Έπαρχος Ευάγγελος Τσαρλαμπάς προσδένει την Ελληνικήν σημαίαν εις το σχοινίον και ανυψοί ταύτην επί του ιστού, ενώ η μουσική παιανίζει ανάλογον εμβατήριον, το απόσπασμα της χωροφυλακής παρουσιάζει όπλα, η Αγγλική Φρεγάτα ρίπτει τους τιμητικούς κανονιοβολισμούς και το πλήθος αλλόφρον ζητωκραυγάζει μέχρις, ουρανού.

Αι γυναίκες χύνουν δάκρυα χαράς, οι άνδρες συγκεκινημένοι ασπάζονται αλλήλους και τινές των Λευκαδίων αριστοκρατών ενηγκαλισμένοι μετ’ Ακαρνάνων φουστανελλοφόρων χοροπηδούν εξ ενθουσιασμού… Έμψυχον σύμβολον της συντελεσθείσης Ενώσεως. Ολίγον βραδύτερον, η Φιλαρμονική, ο κλήρος, οι επίσημοι και ο λαός κατέρχονται καθ’ ομάδας εις την πόλιν, η Αγγλική Φρεγάτα ανοίγεται προς το ανοικτόν πέλαγος και η θερμή της ανοίξεως Ιόνιος αύρα εναγκαλίζεται και θωπεύει και φιλεί την κυανόλευκον!

Το θαυμα συνετελέσθη!

Η Επτάνησος αποτελεί πλέον αναπόσπαστον Τμήμα του Ελληνικού Βασιλείου.Και εκείνο το οποίον οι Επτανήσιοι εθεώρουν γ λ υ κ ύ  ό ν ε ι ρ ο ν, οι διπλωμάται ουτοπίαν και ο Γλάδστων χίμαιραν, γίνεται πραγματικότης.*

*«Λευκάς και Λευκάδιοι επί Αγγλικής Προστασίας 1810-1864», Κωνσταντίνου Μαχαιρά, Κέρκυρα 1940.