Aκόμη η αντίληψή μας αντιμετωπίζει τον χώρο και το τοπίο με κριτήρια της δεκαετίας του ’80

θυμάμαι από παιδί αυτή την υπέροχη, κατά την άποψή μου, πρόταση της υποθαλάσσιας ζεύξης της Λευκάδας με την Αιτωλοακαρνανία, όχι στη θέση που είναι σήμερα η πλωτή γέφυρα αλλά πιο νότια στον ανατολικό δίαυλο, σε ένα σημείο όπου η απέναντι στεριά είναι πολύ κοντά.

Aυτό το σχέδιο θα έδινε τη δυνατότητα της εισόδου στο νησί όχι από την παραλία της πόλης αλλά λίγο πιο έξω, μεταφέροντας όλο τον όγκο της κίνησης των οχημάτων, των φορτηγών, των απορριμματοφόρων κ.λ.π. σε ένα σημείο το οποίο είναι στο όριο της πόλης και διαθέτει χώρους για την κατασκευή μεγάλων χώρων στάθμευσης.
Με τον τρόπο αυτό, όλη η παραλία της πόλης θα μπορούσε να πεζοδρομηθεί, να γίνουν ποδηλατόδρομοι, υπαίθριοι χώροι εκδηλώσεων, πάρκα, κιόσκια. θα απελευθέρωνε όλη την οπτική της πόλης σε αυτή τη θαυμάσια θέα που προσφέρει η Γύρα και το κάστρο, χωρίς ένα σωρό σταθμευμένα οχήματα. Ελεύθερη κίνηση των ανθρώπων, χωρίς όχληση, απεριόριστη θέα, έλλειψη θορύβου, ατυχημάτων και εκνευρισμού.

[Να πω εδώ ότι όλο το ιστορικό κέντρο της Φλωρεντίας είναι πεζόδρομος. Απαγορεύονται όλα τα οχήματα και επιτρέπεται μόνο η κίνηση μερικών mini bus για μετάβαση από ένα σημείο της πόλης σε άλλο. Μιλάμε για μία πόλη πολύ μεγαλύτερη από τη Λευκάδα και με ασύγκριτα περισσότερους τουρίστες. Κάπως τα καταφέρνουν λοιπόν].

[Να πω επίσης ότι η αξία των πεζόδρομων για την καθημερινή και τουριστική εμπορική κίνηση είναι αποδεδειγμένα υψηλότερη. Παντού γκρίνιαζαν, παντού αυξήθηκε η κίνηση. Τα καταστήματα που πωλούν ογκώδη πράγματα και τα σούπερ μάρκετ δεν είναι μέσα στον πεζόδρομο, ούτως ή άλλως].

Αυτή η χωροθέτηση θα απελευθέρωνε και τον δρόμο της Γύρας από τα φορτηγά και όλα τα βαρέως τύπου οχήματα, τα οποία υποχρεωτικά διέρχονται από εκεί. Από πού δηλαδή; Από ένα από τα γραφικότερα τοπία της χώρας το οποίο τυγχάνει να είναι και περιοχή natura. Μία περιοχή που θα έπρεπε, επίσης κατά τη γνώμη μου, να είναι άλλο ένα μέρος περιήγησης με ασφάλεια και ησυχία. Είναι ήδη ένα μέρος στο οποίο πολλοί κινούνται με ποδήλατα, άλλοι τρέχουν, άλλοι περπατούν αλλά όλα αυτά γίνονται δίπλα από φορτηγά και αυτοκίνητα που μπερδεύουν το δρόμο της γύρας με πίστα φόρμουλας.

Όλο αυτό το έχω οραματιστεί πολλές φορές από παιδί. Ένα τεράστιο πάρκο με μία από τις πιο όμορφες τοπογραφίες, με έντονο το στοιχείο του ήρεμου νερού, με τον απεριόριστο ορίζοντα, με ζωή, κίνηση, ελευθερία και καθαρή ατμόσφαιρα! Κάτι σαν γιαπωνέζικος κήπος στο μεσογειακό του! Κι αυτό και τη Γύρα! Ξύλινα δρομάκια ακόμη και μέσα από το ιβάρι, περιβαλλοντικά κιόσκια, παγκάκια (το τοπίο είναι πραγματικά ανεπανάληπτο). Στη φαντασία μου έχω δει ζωγράφους, φωτογράφους, ποιητές, συγγραφείς να μαζεύονται με ηρεμία, να δημιουργούν, να συνδιαλέγονται. Θα μπορούσε να προσελκύει ανθρώπους από όλο τον κόσμο μόνο γι’ αυτό.

[Εδώ να πω ότι το saint tropez ήταν ένα ψαροχώρι το οποίο απέκτησε όλη τη φήμη του ακριβώς επειδή η γραφικότητά του προσέλκυσε ζωγράφους. Το ίδιο το χωριό έχει μείνει απαράλλαχτο και όλη η νέα δόμηση τοποθετήθηκε έξω από αυτό, ακριβώς με την ίδια αρχιτεκτονική].

Όλο αυτό το πρότζεκτ θυμάμαι πάντοτε να μπλοκάρεται για διάφορους λόγους. Κυρίως, έχω την εντύπωση ότι κυριαρχεί η εμμονή του Έλληνα να παρκάρει το αυτοκίνητό του και να καθίσει στην καφετέρια να το βλέπει! Δεν είναι κανένα ηλιοβασίλεμα ολοκληρωμένο, καμία θάλασσα αρκετά γαλάζια, κανένας ορίζοντας πλήρης, αν δεν αστράφτει το φρεσκοπλυμένο αμάξωμα σε πρώτο πλάνο!

Επίσης, μάλλον η βόλτα στην παραλιακή δεν ολοκληρώνεται αν δεν βριστείς λίγο με το μηχανάκι, τον άλλον που σε έκλεισε, τον τύπο που περνάει με το όχημα μέσα από τον κατάμεστο από κόσμο δρόμο για να μοστράρει και να κόψει κίνηση, το ανεβοκατέβασμα με το καροτσάκι και το μωρό σε ένα σωρό ανισόπεδα πεζοδρόμια. Γενικά, την θέλει ο Έλληνας την περιπέτεια στη βόλτα του.

Και τελικά, αναρωτιέμαι, τί είναι ακριβώς αυτό που έχασε ο Έλληνας; Περιδιαβαίνοντας πολλά χωριά σε διάφορα μέρη της χώρας, βλέπεις απίστευτης ομορφιάς κατασκευές. Με πενιχρά μέσα, με απίστευτο ανθρώπινο κόπο, δημιουργούσαν όμορφες εικόνες! Γιατί τελικά αυτό είναι που εξημερώνει τον άνθρωπο, η ομορφιά. Και νομίζω ότι ακριβώς αυτό χάθηκε, το μεράκι, η καλλιτεχνία από το μεγάλο μέχρι το ελάχιστο, από το πέτρινο γεφύρι μέχρι τη γλάστρα, το παγκάκι, την ηρεμία, την απόλαυση.

Κι αν χάσαμε τους μεγάλους ηπειρώτες ευεργέτες, τόσα ΕΣΠΑ και πακέτα Ντελόρ που πέρασαν από τόσες Δημαρχίες, νομαρχίες, Περιφέρειες μάλλον δεν αφήνουν το κόστος να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία. Οι μεγάλοι περιφερειακοί δρόμοι έχουν κατασκευαστεί, άρα όλη η κίνηση μπορεί να εξυπηρετείται από αυτούς. Χώροι στάθμευσης γύρω από την πόλη έχουν επίσης κατασκευαστεί. Άρα δεν μιλάμε για καμία μεγάλη απόσταση που κάποιος πρέπει να περπατήσει, αν δεν του αρέσει το περπάτημα (το οποίο χαρίζει υγεία). Εξάλλου, για ανθρώπους με κινητική δυσκολία σε αμαξίδια, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο να τους προσφέρεις από άπλετο χώρο, ισόπεδο, με ελευθερία κίνησης.

Πάντως είναι κρίμα που ακόμη η αντίληψή μας αντιμετωπίζει τον χώρο και το τοπίο με κριτήρια της δεκαετίας του ’80, τότε που όλα μπερδεύονταν “γλυκά”, άνθρωποι, οχήματα, φωνές, κόρνες και διασκέδαση.

Ελένη Κατωπόδη