Ένα κτίριο ζητά τουλάχιστον την προσοχή μας

Το κτίριο είναι τεράστιο για τα δεδομένα της πόλης. Έχει επίσης έναν πολύ μεγάλο και εκπληκτικό κήπο. Φανταστείτε να είχε αναπαλαιωθεί! Φανταστείτε ποσα θα προσέφερε στο παραδοσιακό χρώμα της πόλης!  Όπως βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της αγοράς, χιλιάδες μάτια θα το θαύμαζαν. Θα μπορούσε να είναι ένα κτίριο στολίδι ομορφιάς και αρχιτεκτονικής.

Δεν ανέφερα κάτι για την ιστορία του κτιρίου, την οποία και αν ακόμα παραβλέψουμε, δεν χάνει τίποτα από την αξία του. Όσοι ειδικοί έχουν ασχοληθεί με τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της πόλης, κάνουν ειδική μνεία σ’ αυτό.

Σήμερα το κτίριο τυπικά ανήκει στο Δήμο. Ουσιαστικά είναι εγκαταλελειμμένο. Μια από τις μικρότερες πόρτες του είναι σπασμένη και πεταμένη στο εσωτερικό του. Ο καθένας μπορεί να μπει, αν δεν φοβάται το σκοτάδι και αν αψηφήσει τον κίνδυνο να βρεθεί στο κεφάλι του κανένα ξύλο της οροφής που έχει σαπίσει. Εκτός της μιας εξώπορτας, γκρεμισμένη είναι και η πόρτα του κήπου. Όσα από τα παντζούρια υπάρχουν, είναι ανοιχτά, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο ένα εγκαταλειμμένο κτίριο.

Το κτίριο στέγασε τα δημοτικά σχολεία της πόλης. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 αγοράστηκε από την Αγροτική τράπεζα αντί ενός μεγάλου για την εποχή ποσού, με σκοπό να στεγάσει το κατάστημα της. Ενώ στην αρχή έγιναν κάποιες ενέργειες, στην συνέχεια εγκαταλείφθηκε η προσπάθεια και έτσι στέγασε μόνο το αρχείο της. Στο διάστημα που ήταν ιδιοκτήτης η τράπεζα, είχε παραχωρήσει το κτίριο στη Φιλαρμονική. Εκεί έκαναν τα παιδιά μάθημα μέχρι να ολοκληρωθεί το κτίριο που στεγάζεται σήμερα η Φιλαρμονική.

Στις αρχές τις δεκαετίας του 2000 μέσω της Κτηματικής εταιρείας του Δημοσίου το κτίριο παραχωρήθηκε στο Δήμο και άρχισε η φθορά και η εγκατάλειψη του. Είχαμε χαρεί πριν 2 ή 3 χρόνια όταν διαβάσαμε ότι η επισκευή του κτιρίου είχε ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Δεν γνωρίζουμε τι έγινε, πάντως μάλλον απεντάχθηκε και αφέθηκε στην τύχη του.

Όποιος μπει μέσα στο κτίριο μόνο οργή μπορεί να αισθανθεί. Γάτες και ποντίκια κάνουν πάρτι. Τα σκουπίδια έχουν δημιουργήσει ένα παχύ στρώμα στο πάτωμα και ο κίνδυνος να καταπλακωθεί κάποιος, είναι ορατός. Κινδυνεύει στο κέντρο της πόλης, να δημιουργηθεί ένας επικίνδυνος για τη δημόσια υγεία και αισθητική, σκουπιδότοπος. Δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το μέλλον του αλλά… Είναι τόσο δύσκολο να καθαριστεί, να φραχτούν οι πόρτες και τα παράθυρα …

ΟΙΚΙΑ ΖΑΜΠΕΛΙΩΝ

«Βρίσκεται στή συνοικία τού ‘Αγίου Νικολάου, πλησίον τής άγοράς τής πόλεως. Θεωρείται ένα άπό τά πιό παλιά σπίτια τής ‘Αγίας Μαύρας (18ου αίώνα). Τό περιγραφόμενο ούσιαστικά έχει δύο προσόψεις, τελείως άντίθετες μεταξύ τους.

‘Η πρόσοψή του πρός τήν όδό ‘Αγίου Νικολάου, όπου καί ή κυρία είσοδος, καθυποβάλλει μέ τή στιβαρότητα καί τή σιγουριά τής άρχιτεκτονικής της γραμμής, ένώ άντίθετα ή νότια πρόσοψή της (πρός τό περιβόλι) είναι λιτή καί ιδιαίτερα συναρπαστική μέ τή νωχελικότητα τής γραμμής τής ξεχυτής καί τού πόντζου της.

Ή κύρια πρόσοψη είναι λίθινη στό ίσόγειο καί τούβλινη καί τσατμά στό άνώγαιο. ‘Η δίφυλλη έξώπορτα είναι ξύλινη μέ σιδερένια καδινάτσα (σιδερένιοι μοχλοί άσφαλείας – άμπάρα – σύρτης). Ή έσωτερική μπασά διαπερνά έγκάρσια τό σπίτι άπό βορρά σέ νότο. Στή νότια πρόσοψη διατηρούνται τρείς στοές, πρός τά κατώγεια, καί τό άνώγαιο καλύπτεται μέ τζαμαρία πού κλείνεται μέ ξύλινες γρίλλιες.

‘Ενώ ή βόρεια πρόσοψη (κυρία) είναι συνεχής καί ψηλή, άδρή καί στιβαρή, άντίθετα ή νότια, «πέφτει» χαμηλώνοντας τήν ξεχυτή της, δίνοντας έτσι τόνο λιτότητας καί μεσαιωνικού ύφους μέ τίς στενόμακρες πολεμίστρες τού ισογείου καί τα μικροσκοπικά άποπτικά παράθυρα τών κατωγειών.

Σ αύτό τό σπίτι γεννήθηκαν όλοι σχεδόν οι Ζαμπέλιοι (δόκτορες, συγγραφείς, έπιφανείς νομικοί, μέλη τής Φιλικής ‘Εταιρείας, μορφωμένοι ιερείς καί ποιητές), άπό τότε πού χτίστηκε. Καί σήμερα, κοντά στά τελευταία του, στέγαζε έδώ καί μερικά χρόνια τά δημοτικά σχολεία τής πόλεως. “Ετσι θέλησε ή μοίρα αύτού τού σπιτιού….»*

*Δημος Μαλακασης: «Τα παλια απιτια της Λευκαδας», εκδοσεις Fagotto,2000.