Αυτές τις νύχτες παρακολουθούμε και θαυμάζουμε μια σπάνια σύμπτωση, τη θέαση τριών πλανητών…

JUPITER, MARS, SATURN

Αυτές τις νύχτες του φετινού Οκτώβρη, όταν δεν υπάρχει νέφωση, ας κοιτάξουμε λίγο τον έναστρο ουρανό, πάνω από τη μικρή μας πόλη. Τώρα που το φεγγάρι βρίσκεται στη χάση του, ας βρούμε ένα σημείο που να υφίσταται όσο το δυνατόν λιγότερο τις συνέπειες της αστικής φωτορύπανσης.

Ψηλά στην ουράνια σφαίρα, προς τα νοτιοανατολικά, ένα φωτεινό ουράνιο σώμα μας εντυπωσιάζει με το μέγεθος και τη λαμπρότητά του. Είναι ο γιγάντιος πλανήτης Δίας (Jupiter), που εδώ και αρκετό καιρό μας συντροφεύει -μέσα στο καλοκαίρι ήταν ακόμα λαμπρότερος-. (Μέγεθος λαμπρότητας -2,3).  Λίγο μακρύτερά του, (7 μοίρες κατά τους ειδήμονες) υπάρχει ένα άλλο ουράνιο σώμα, αρκετά μικρότερης όμως λαμπρότητας. Είναι ο πλανήτης Κρόνος (Saturn)  (Μέγεθος λαμπρότητας (+0,5).

Τώρα ας στρέψουμε το βλέμμα μας ανατολικά. Ήδη από τις 19:30 βλέπουμε να ανατέλλει (αν είμαστε στην παραλία, πάνω από τον οικισμό Αγίας Βαρβάρας της απέναντι Περατιάς) ένα άλλο υπερφωτεινό ουράνιο σώμα, που αυτές τις μέρες κυριαρχεί στο  νυχτερινό ουρανό. Πρόκειται για τον γείτονά μας, πλανήτη Άρη (Mars), που αυτή την περίοδο βρίσκεται σε πολύ κοντινό σημείο από τη γη (όχι όμως και το κοντινότερο) και γι αυτό είναι τόσο λαμπρός. (Μέγεθος λαμπρότητας (-2,6).

Υπόψιν ότι τα ουράνια σώματα με μεγέθη λαμπρότητας που φέρουν αρνητικά πρόσημα είναι τόσο φωτεινά που δεν καταλαβαίνουν από φωτορύπανση, ούτε παρενοχλούνται από την πανσέληνο, όταν υπάρχει.

Παρακολουθούμε και θαυμάζουμε λοιπόν μια σπάνια σύμπτωση, τη θέαση των τριών αυτών πλανητών, δια γυμνού οφθαλμού. Και λέω δια γυμνού οφθαλμού, γιατί όσοι διαθέτουν κιάλια, πολλώ μάλλον τηλεσκόπιο, μπορούν να διακρίνουν ακόμα τον μικρό πλανήτη Ερμή (Mercurius) δεκαπέντε με είκοσι λεπτά μετά τη δύση του ήλιου χαμηλά στον ορίζοντα (μέγεθος λαμπρότητας +0,1), καθώς επίσης τον πλανήτη Ουρανό  (Uranus) (μέγεθος +5,7) ψηλά στην ουράνια σφαίρα, μετά τις 23:00.

Ο πλανήτης Αφροδίτη (Venera) αυτή την περίοδο ανατέλλει την αυγή, αποκαλούμενος «Αυγερινός» ενώ όταν ανατέλλει το σούρουπο, αποκαλείται «Αποσπερίτης». Μπορεί να τον δει κανείς από τις 4:00  το ξημέρωμα πάνω από τον βορειοανατολικό ουρανό (μέγεθος -4,1).

Ο Άρης θα φτάσει στη μέγιστη φωτεινότητά του στις 13/10/2020 και μετά θα αρχίζει να την χάνει καθώς θα απομακρύνεται από την αδελφή του τη γη.

Για να τον ξαναδούμε τόσο φωτεινό, θα πρέπει να περιμένουμε τον Σεπτέμβρη του 2035, ζωή να’χουμε, να’ χετε, να’χουν…

Παρεμπιπτόντως, αυτή την περίοδο που ο Άρης βρίσκεται σε κοντινή απόσταση με τη γη, (62,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα) το ηλιακό φως που αντανακλάται στην επιφάνειά του, για να φτάσει στον πλανήτη μας χρειάζεται  χρόνο τριάμισι λεπτών της ώρας περίπου. Σχεδόν τίποτα, με βάση τις αστρονομικές αποστάσεις.

Σπύρος Αρβανίτης

Στοιχεία αντλήθηκαν από το Πλανητάριο Θεσσαλονίκης (Ο ουρανός και οι πλανήτες αυτή την εβδομάδα). https://astro.planitario.gr/weeksky/

Η εικόνα, για όσους δεν το καταλάβουν, δεν αφορά φωτογράφιση πλανητών άλλα γαλαξία.