Δυο παλιές αλωνιστικές μηχανές

Τις έχουμε παρουσιάσει και παλιότερα. Βρίσκονται αμετακίνητες στο ίδιο σημείο. Στο δρόμο που ενώνει τα Λαζαράτα με τον Αλέξανδρο, στην άκρη του δρόμου. Απομεινάρια μιας άλλης  εποχής. Για την εποχή τους ήταν πρωτοποριακά μηχανήματα αφού με μεγάλη ευκολία αλώνιζαν το σιτάρι με αποτέλεσμα οι αγρότες να αποφεύγουν την μεγάλη κουραστική και χρονοβόρο διαδικασία του αλωνίσματος στα αλώνια.

Μακρινές αναμνήσεις για κάποιους από μας που όσο πάει και ξεθωριάζουν.

Ο θόρυβος τους ακούγονταν σε όλο σχεδόν το χωριό. Η ταχύτητα με την όποιοι ξεχώριζαν το σιτάρι και συγκέντρωναν σε μεγάλους σωρούς το άχυρο, έμοιαζε μαγική στα παιδικά μας μάτια. Ολοκλήρωναν τη διαδικασία του θερισμού και έφερναν χαμόγελα στα πρόσωπα των αγροτών όταν μετέφεραν στα σπίτια τους το σιτάρι και το άχυρο. Και τα δυο πολύτιμα για ανθρώπους και ζωντανά.

Το σιτάρι θερίζονταν με το δρεπάνι. Μεταφέρονταν στο αλώνι με τα ζώα  σε δεμάτια και ο κάθε νοικοκύρης δημιουργούσε την δική του θημωνιά.

«Η αλωνιστική μηχανή ή πατόζα ήταν μηχανοκίνητη και έπαιρνε κίνηση συνήθως από ένα τρακτέρ. Ένας μακρύς ιμάντας (λουρί) μετέφερε την κίνηση από τη μηχανή του τρακτέρ στους άξονες της πατόζας. Έλυναν από το δέματα και τα έριχναν στο μηχανισμό της πατόζας που τα έτριβε και ξεχώριζε τον καρπό από τα άχυρα. Ο καρπός μέσα από ένα συνδυασμό κόσκινων με τρύπες διαφόρων μεγεθών μεταφερόταν σε ένα σημείο της πατόζας, όπου άλλοι εργάτες γέμιζαν τα σακιά και τα έδεναν.

Ένας κύλινδρος με πυκνά δόντια πολύστροφος έκανε το άχυρο ψιλό και με την βοήθεια μιας ισχυρής αεροτουρμπίνας και με έναν σωλήνα προσαρμοσμένο, το άχυρο πετάγονταν μακριά σχηματίζοντας μικρά βουναλάκια.

 Η αλωνιστική μηχανή ή πατόζα άφησε πολλές νοσταλγικές αναμνήσεις σε όλους τους παλιότερους που έχουν βιώματα από αυτή την αγροτική εργασία.»*
Εμείς τα παιδιά ξετρελαινόμαστε με όλη την διαδικασία, έμοιαζε για την εποχή σαν τεράστιο λούνα Παρκ, παρότι δεν μας άφηναν να πλησιάσουμε κοντά στην πατόζα. Ήταν επικίνδυνο. Κι εκείνο το λεπτό άχυρο κολλούσε παντού στο σώμα μας, όπως είμαστε καλοκαιρινά ντυμένα, φέρνοντας μας ασταμάτητη φαγούρα!

*oisapes.mysch.g