Η παραλία της Πλάκας στη Βαγιά και η σύνδεσή της με τη ιστορία της Λευκάδας

Αφορμή για το σημερινό θέμα αποτέλεσαν οι όμορφες φωτογραφίες φίλων από την σχεδόν άγνωστη στους νεότερους παραλία της Πλάκας. (Καμιά σχέση με τουριστική ατραξιόν).

Περνώντας την πλωτή γέφυρα της Λευκάδας και λίγο πριν τη στροφή για την Πλαγιά στα αριστερά μας ένας κατεστραμμένος χωμάτινος δρόμος οδηγεί σε μια ξύλινη πεζογέφυρα. Διασχίζοντάς την, βρισκόμαστε σε μια τεράστια αμμουδιά. Στα αριστερά μας αντικρίζουμε το Κάστρο της Αγίας Μαύρας.

Το χαρακτηριστικό της παραλίας είναι το λεπτό λευκό και πεντακάθαρο βότσαλο που υπάρχει. Ίδιο με αυτό που υπήρχε στην παραλία του Κάστρου πριν μετατραπεί σε χωμάτινο τα τελευταία πολλά χρόνια.

Παραθέτουμε παρακάτω πληροφορίες για την περιοχή και τη σχέση της με την Λευκάδα του Νίκου Βαγενά, από το βιβλίο του «Πάτρια Ίχνη», εκδόσεις Fagottobooks.

Σε απόσταση μισού σχεδόν χιλιομέτρου από το Κάστρο συναντούμε το λατομείο της Πλάκας. Το σχεδόν ισοπαχές σώμα της Πλάκας εξυπηρέτησε τα μέγιστα, την κατάτμησή της σε τεμάχια διαφόρων μεγεθών για να χρησιμοποιηθούν στα λιμενικά έργα που κατασκεύαζαν οι Άγγλοι κατά την τελευταία εικοσαετία πριν την Ένωση της Επτανήσου. Ο χώρος ονομάζονταν Αγγλικό Λατομείο αλλά είναι θέμα χρόνου η πλήρης απόσβεσή του από την μνήμη των νεότερων, αναφέρει ο Νίκος Βαγενάς.

Η ύπαρξη του Εγγλέζικου Λατομείου στην Πλάκα είναι ενδεικτική των ορίων του νησιού. Οι Άγγλοι δεν θα δημιουργούσαν ποτέ ένα Λατομείο σε περιοχή που δεν βρισκόταν στην κυριότητά τους.

(Σημειώνουμε πως ο επαρχιακός δρόμος που συνδέει τη Λευκάδα με την Βόνιτσα κατασκευάστηκε το 1895 με προσχώσεις.)

Τα λιμενικά έργα στα οποία χρησιμοποιήθηκαν οι πλάκες του Λατομείου σύμφωνα πάντα με τις αναφορές του Νίκου Βαγενά ήταν ο αποκαλούμενος εξωτερικός λιμήν της πόλεως.

– Οι Άγγλοι κατασκεύασαν έναν επιθαλάσσιο λιμενοβραχίονα που έφτανε στην αμμόγλωσσα και ο οποίος έφερε 6 σειρές σκάλες από τις οποίες οι 3 είχαν κάθοδο προς τη θάλασσα. Ενώ οι τρεις τελευταίες προς την αμμόγλωσσα είχαν διαμορφωθεί σαν εσοχή. Η επιφάνεια του νέου έργου στρώθηκε με ασβεστολιθικές πλάκες ακανόνιστου μεγέθους αλλά τετραγωνιαίου σχήματος. Στο μέσο του λιμενοβραχίονα και κατά μήκος του οι Άγγλοι έμπηξαν όρθια αρκετά βενετσιάνικα κανόνια, με σκοπό να χρησιμεύουν ως δέστρες των ιστιοφόρων.

Πρόκειται για την γνωστή περιοχή που άραζαν οι βάρκες μεταφέροντας κολυμβητές στη θάλασσα πριν την ευρεία ύπαρξη και χρήση του αυτοκινήτου. Όλο το έργο καταστράφηκε από την διάνοιξη του διαύλου. Μπροστά του κτίστηκε ένα… τείχος από μπετόν.

– αργότερα τα νώτα του λιμενοβραχίονα ενισχύθηκαν με κτιστό έρισμα και αυτό από πλακοειδείς ψαμμίνους λίθους προερχόμενους από την υφαλώδη περιοχή της Πλάκας. Υπάρχει μέχρι σήμερα κάτω από το τουριστικό περίπτερο.

– τέτοιες πλάκες χρησιμοποιήθηκαν και σώζονται μέχρι σήμερα στο αποκαλούμενο από λίγους Αγγλικό Λιμάνι. Σήμερα εκεί αράζουν και τροχόσπιτα!

Υ.Γ. Για ενίσχυση των λιμενικών έργων και προστασία από την συνεχή κυματαγωγή από την μεριά του Ιονίου, οι Άγγλοι τοποθέτησαν βροχόλιθους -τους θυμόμαστε οι σύγχρονοι, κάτω από τον Φάρο. Και αυτοί απομακρύνθηκαν με τα έργα του διαύλου και στη θέση τους τοποθετήθηκαν σωροί από πέτρες.