Ο Σύλλογος των Απανταχού Δρυμωνιωτών ξαναζωντανεύει

Της Πηνελόπης Κοψιδά

Βρισκόμαστε στο 1980. Οι μόνιμοι κάτοικοι του Δρυμώνα είναι λιγότεροι από εκατό. Τα περισσότερα σπίτια είναι ανοιχτά, όμως ο πληθυσμός είναι γερασμένος με το 80% ήδη συνταξιούχους του ΟΓΑ. Ο φόβος της ερήμωσης του χωριού είναι ορατός και πλησιάζει με γοργό ρυθμό. Το φαινόμενο της μετανάστευσης, που έπληξε όλα ανεξαιρέτως τα ορεινά χωριά της Λευκάδας, επηρέασε αποφασιστικά την τύχη του χωριού, προκαλώντας αγωνία και θλίψη στους Δρυμωνιώτες εκείνης της εποχής για το δυσοίωνο μέλλον.

Οι ξενιτεμένοι Δρυμωνιώτες, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής και προοπτική γι΄αυτούς και τα παιδιά τους, σκορπίστηκαν στις διάφορες μεγαλουπόλεις, με πρώτη την Αθήνα. Αποκομμένοι τον περισσότερο χρόνο από το χωριό τους, αλλά και αποξενωμένοι συχνά μεταξύ τους, ένιωσαν την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης μεταξύ τους, αλλά και της σχέσης με τον τόπο τους. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της σύστασης συλλόγου, η οποία πήρε σάρκα και οστά από μια ομάδα νέων ανθρώπων που ζούσαν στην Αθήνα. Στις 10 Απριλίου το 1980 το νεοσύστατο σωματείο καταθέτει το καταστατικό λειτουργίας του στο Πρωτοδικείο και αναγνωρίζεται επίσημα από την Πολιτεία με την επωνυμία Σύνδεσμος Δρυμωνιωτών Λευκαδίων Αττικής «Ο Δρυμώνας». Με την έναρξη της λειτουργίας του αγκάλιασε, κινητοποίησε και συνένωσε όλους τους Δρυμωνιώτες, όπου και αν βρίσκονταν. Αυτό οδήγησε το 1998 στην απόφαση μετατροπής της ονομασίας του συλλόγου σε Σύνδεσμο των Απανταχού Δρυμωνιωτών.

Κύριοι στόχοι του Συλλόγου, εκτός από την σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Δρυμωνιωτών, ήταν η υλική και ηθική συμπαράσταση για την επίλυση τοπικού ενδιαφέροντος ζητημάτων, η διαφύλαξη και προβολή μνημείων ιστορικού και καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, καθώς και η συλλογή, μελέτη και διάδοση του λαογραφικού υλικού και των πνευματικών παραδόσεων του τόπου.

Ταυτόχρονα με την ίδρυση του Συλλόγου ξεκινάει η έκδοση εφημερίδας με τον τίτλο «Δρυμώνας» και δίπλα στον τίτλο τυπωμένο το σύμπλεγμα κλαδιού ελιάς και σταφυλιού, που υπήρξαν τα δύο βασικά προϊόντα που παρήγαγε το χωριό. Η εφημερίδα που ήταν τριμηνιαία, έγινε δεκτή με ενθουσιασμό, καθώς όλοι οι Δρυμωνιώτες μπορούσαν εκεί ελεύθερα να διατυπώσουν την άποψή τους. Ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου και έφερε τα νέα του χωριού σε συμπατριώτες μας του εξωτερικού, σε μια εποχή που η επικοινωνία δεν ήταν τόσο εύκολη, όπως σήμερα. Μέσα από τις σελίδες της εκφράστηκαν οι απλοί άνθρωποι του χωριού μας, που οι περισσότεροι δεν υπάρχουν πια, διασώζοντας έτσι ιστορικές μνήμες, παραδόσεις και λαογραφικά στοιχεία του τόπου μας. Τα φύλλα αυτά αποτελούν ιστορική και πολιτιστική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές και, δεμένα σε τόμο, έχουν κατατεθεί στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας.

Ο Σύλλογος λειτούργησε ανελλιπώς για πάνω από τριάντα χρόνια. Οργάνωσε πλήθος εκδηλώσεων, όπως συνεστιάσεις, εκδρομές, μουσικές βραδιές στο χωριό και κυρίως αναβίωσε το πανηγύρι του Ταξιάρχη, που αποτελούσε παράδοση πολλών χρόνων για το Δρυμώνα, αλλά κάποια στιγμή είχε ατονήσει. Ενίσχυσε οικονομικά και ηθικά οικογένειες που βρέθηκαν σε κάποια ανάγκη. Με πρωτοβουλία του Συλλόγου ανακαινίσθηκαν και συντηρήθηκαν οι εκκλησίες του χωριού, καθώς και το κτήριο του Δημοτικού Σχολείου. Επί σειρά ετών οργανώθηκε στο χώρο του σχολείου πανελλήνιος διαγωνισμός δημοτικού τραγουδιού, επίσης λειτούργησε εργαστήρι Βυζαντινής Μουσικής και εργαστήριο γεωλογικών μελετών σε συνεργασία με το πολυτεχνείο του Βόλου. Οργανώθηκαν επιμορφωτικές ομιλίες καθώς και τιμητικές βραδιές για πρόσωπα του χωριού, αλλά και ευρύτερα του νησιού της Λευκάδας. Εργάστηκε συστηματικά για την λύση των τοπικών προβλημάτων, ερχόμενος σε επαφή και ασκώντας πίεση σε κοινοτικούς και πολιτικούς άρχοντες. Το έργο του μακροχρόνιο και πλούσιο, κάποια στιγμή σταμάτησε. Η τελευταία εφημερίδα εκδίδεται το δεύτερο τρίμηνο του 2012. Μια σειρά από συγκυρίες, με κύρια εκείνη της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε στη χώρα μας, στάθηκαν αποφασιστικές στην παύση της δραστηριότητας του Συλλόγου Δρυμωνιωτών.

Ο σπόρος όμως που φύτεψε είναι ακόμα εκεί και περιμένει να ξαναδώσει καρπούς. Η ανάγκη του δεσμού μεταξύ των χωριανών σήμερα είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Καθώς πλέον τα περισσότερα σπίτια του χωριού έχουν κλείσει και αποτελούν μόνο θερινές κατοικίες, έχει εκλείψει το ζωντανό στοιχείο που αποτελούσε για τους ξενιτεμένους σημείο αναφοράς, αλλά και στέρεο δεσμό με τον τόπο και τους ανθρώπους του. Αλλά επίσης, αποτελούσε και το κύτταρο που εξασφάλιζε την συνέχεια του χωριού, όχι ως χώρο διαμονής, αλλά ως ζωντανό οργανισμό με μνήμες, ήθη, έθιμα, ζωή. Όταν γυρνάς στο χωριό δεν υπάρχει κανένας να σε περιμένει και ο μόνος τρόπος να μην χαθεί η συνοχή είναι να γίνουν βήματα, πλησιάζοντας ο ένας τον άλλον. Η ελαχιστοποίηση των μόνιμων κατοίκων όμως, δημιουργεί και άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με την ανάδειξη και αντιμετώπιση ζητημάτων σε τοπικό επίπεδο. Ο επισκέπτης της μιας εβδομάδας του καλοκαιριού δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τα προβλήματα του χωριού. Μια συλλογική ματιά όμως, θα βάλει τα θέματα στις σωστές βάσεις και σε συνεργασία με τον αιρετό εκπρόσωπο της κοινότητας, θα αναζητήσει λύσεις σε αυτά. Πολύ σημαντική, επίσης, είναι η ανάγκη καταγραφής, οργάνωσης και εν τέλει διάσωσης κάθε είδους λαογραφικού υλικού, με τις δυνατότητες που μας παρέχει πλέον η σύγχρονη τεχνολογία.

Το καλοκαίρι του 2020 ο Σύλλογος Δρυμωνιωτών συμπληρώνει σαράντα χρόνια από την ίδρυσή του. Τα ιδρυτικά εκείνα μέλη ήταν εσωτερικοί μετανάστες πρώτης γενιάς, που είχαν γεννηθεί και είχαν ζήσει στο χωριό και το κουβαλούσαν ζωντανό μέσα τους. Την αγάπη και το ενδιαφέρον για την πατρική γη μεταλαμπάδευσαν στα παιδιά τους, που ήδη είχαν πάρει στα δικά τους χέρια τη συνέχιση της λειτουργίας του Συλλόγου. Σήμερα, μετά από μια ολιγοχρόνια παύση, ο Σύλλογος απευθυνόμενος σε όλους ανεξαιρέτως τους Δρυμωνιώτες, τους καλεί εκ νέου σε συνένωση δυνάμεων και συλλογική δράση.

Την Κυριακή 24 του Νοέμβρη, στα γραφεία του, στην οδό Γερανίου 41 στην Αθήνα, στις 11 το πρωί, ο Σύλλογος των Απανταχού Δρυμωνιωτών θα διενεργήσει εκλογές για την ανάδειξη νέου Δ.Σ., οι οποίες θα σηματοδοτήσουν την επαναλειτουργία του και θα αποτελέσουν την αφετηρία νέας ζωής και δράσης, που για να είναι ισχυρή και αποτελεσματική χρειάζεται την συμμετοχή και τη στήριξη όλων μας.