HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΤ’ αϊ-Γιαννιού τα Λάμπαρδα

Τ’ αϊ-Γιαννιού τα Λάμπαρδα

Στις 24 Ιουνίου είναι η εορτή τον «Γενέσιον του Ιωάννου του Προδρομον» ή όπως λέγεται στη Λευκάδα του «Αι-Γιάννη του Λαμπαρδάνη». Στο τοπικό ιδίωμα ο άγιος έχει, επίσης, τα προσωνύμια «Λαμπαδάρης», «Λαμπαρδάρης», «Λαμπαρδγιάννης» και «Ριγανάς». Την παραμονή της γιορτής του, στις συνοικίες της πόλης και στα χωριά ανάβονταν λίγο πριν νυχτώσει, μεγάλες φωτιές (έθιμο καθαρτήριο κοντά στο θερινό ηλιοστάσιο).

Πάνω από αυτές, αφού πρώτα έπαιρναν φόρα, οι συγκεντρωμένοι πηδούσαν τρεις φορές «για το καλό», πιστεύοντας ότι η φωτιά τούς καθάριζε εσωτερικά και τούς ενδυνάμωνε. Οι τελετουργικές αυτές φλόγες ονομάζονταν από τον λαό «τ’ αϊ-Γιαννιού τα Λάμπαρδα». Στις φωτιές έριχναν μέσα κι οτιδήποτε παλιό και άχρηστο είχε ο καθένας.

Το δρώμενο αυτό ήταν πηγή χαράς και διασκέδασης και γινόταν αιτία για κοινωνικές συναναστροφές, γέλια, πειράγματα και συναγωνισμό. Στην πόλη όλες οι συνοικίες ανταγωνίζονταν στο ποια θα ανάψει τη μεγαλύτερη φωτιά, μα καλύτερη θεωρούνταν αυτή στη συνοικία του Πουλιού.

Η συνοικία του Πουλιού βρίσκεται στη δυτική της πλευρά της πόλης. Αρχίζει μετά το τέλος της αγοράς (μα, κατά πως λένε πολλοί παλιοί Λευκαδίτες, ακόμη πιο κάτω —προς τη μικρή εκκλησία του Αγίου Βασιλείου) και τελειώνει στην περιοχή «Βαρδάνια», όπου παλιότερα βρίσκονταν οι φυλακές και σήμερα είναι τα δικαστήρια και το δημαρχείο-πνευματικό κέντρο.

Μαζί με τη συνοικία της Αγία Κάρας υπήρξε από τις πιο χαρακτηριστικές συνοικίες της πάλης, κέντρο κι αυτή των «μπ(ου)ρανέλων». Κατοικούσαν κι εδώ φτωχοψαράδες στις παράγκες τους, αλλά και πολλοί εύποροι επαγγελματίες και έμποροι στα μεγάλα τους σπίτια.

Οι κάτοικοί της θεωρούνταν εύθυμοι και φίλοι των διασκεδάσεων. Το όνομά της η συνοικία το πήρε κατά πάσα πιθανότητα από τον Γεώργιο Πούλλια, που διέμενε εδώ, και σε τόπο του είχε δοθεί από τον βενετό αρχιστράτηγο Φραντζέσκο Μοροζίνι το 1687….

Οι φωτογραφίες είναι από την αναβίωση των γιορτών που πραγματοποιήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Διοργανωτής υπήρξε ο Τάκης Κατωπόδης (Ντελημάρης) –Μουσείο Φωνογράφου. Τοποθεσία είναι η πλατεία του Πουλιού.

Εικονίζονται: Αριστερά (πίσω) Αντώνης Καλυβιώτης, Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), Θανάσης Μαλακάσης
Εικονίζονται: Αριστερά (πίσω) Αντώνης Καλυβιώτης, Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), Θανάσης Μαλακάσης
Εικονίζονται: Μπροστά Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), πίσω πρώτος αριστερά Βούλης Βρεττός, δίπλα από το νεαρό ο Γιάννης Γαζής και τελευταίος δεξιά Πάνος Γεωργάκης.
Εικονίζονται: Μπροστά Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), πίσω πρώτος αριστερά Βούλης Βρεττός, δίπλα από το νεαρό ο Γιάννης Γαζής και τελευταίος δεξιά Πάνος Γεωργάκης.
Εικονίζονται: Με το ντέφι πάνω από τη φωτιά Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), πρώτος αριστερά Βούλης Βρεττός, δίπλα του ο Τάκης Κατωπόδης (Ντελημάρης), και ο Αντώνης Καλυβιώτης.
Εικονίζονται: Με το ντέφι πάνω από τη φωτιά Χρήστος Κατωπόδης (Ζακχαίος), πρώτος αριστερά Βούλης Βρεττός, δίπλα του ο Τάκης Κατωπόδης (Ντελημάρης), και ο Αντώνης Καλυβιώτης.

Κείμενο: Βασίλης Φίλιππας από το βιβλίο: «Ανδρομάχη Φίλιππα – Χαριτονίδου, Ηθογραφίες της Λευκάδας», Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών, 2010.

Προηγουμενο αρθρο
Δείτε την Πέμπτη το βράδυ «60' Λευκάδα» – Το τρέιλερ της εκπομπής
Επομενο αρθρο
Μουσική στον κήπο της Βιβλιοθήκης με συντροφιά το φεγγάρι (φωτo + video)

1 Σχόλιο

  1. Κωστής Ι. Μήτσιος
    23 Ιουνίου 2021 at 17:24 — Απάντηση

    Μου προκαλεί αηδία η αναφορά σε ανθρώπους που καταδικάστηκαν και οδηγήθηκαν στην φυλακη για αισχρά εγκλήματα. Ιδίως οι φωτογραφίες τους. Μεγαλύτερη αναγούλα δε νιώθω για αυτούς που πήγαν τότε μάρτυρες υπεράσπισης στο δικαστήριο και είπαν : «και ο χχχχχ τα έκανε αυτά…». Όπου χχχχχ μεγάλος ποιητής.
    Προσπαθώ να τους ξεχάσω ιδίως σήμερα τον καιρό που τα θύματα αποφάσισαν να μιλήσουν για τους εκάστοτε θύτες. Άμα σε κάποιους αρέσουν οι αναφορές των, κανένα πρόβλημα. Η ζωή είναι για όλα τα γούστα. Ανάξιοι θαυμασμού και μνήμης οι καταδικασθέντες.

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.