Ανοιχτή επιστολή Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Π.Ε. Λευκάδας

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΚΟΙΝ.: 1. ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΑΣ – ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
2. ΥΔΟΜ ΛΕΥΚΑΔΑΣ – ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΑΔΑΣ

ΘΕΜΑ : Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Λευκάδας – Λειτουργία – Αρμοδιότητες Η υποχρέωση της προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.

Τα μέλη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Π.Ε. Λευκάδας , με την παρούσα επιστολή, επιθυμούμε να σας ενημερώσουμε για τις αρμοδιότητες και την λειτουργία του Σ.Α. και να καταθέσουμε τις απόψεις μας.

Τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) είναι ανεξάρτητα γνωμοδοτικά όργανα που συγκροτούνται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Είναι νέα όργανα και δεν υποκαθιστούν ή αντικαθιστούν τις ΕΠΑΕ που υποχρεωτικά καταργούνται με τη συγκρότηση των ΣΑ. Γνωμοδοτούν στα πλαίσια του Ν. 4030/11 ως προς τις αρχιτεκτονικές μελέτες και οι αρμοδιότητές τους καθορίζονται ρητά στον Ν. 4030/11 και Ν. 4067/12 όπως αυτοί ισχύουν.

Η γνωμοδότηση είναι Θετική ή Αρνητική ως προς τη μελέτη και δεν αποτελεί έγκριση. Γίνεται μετά από υποβολή αιτήματος με πρωτοβουλία του κάθε ενδιαφερόμενου, μελετητή ή ιδιοκτήτη. Τα ΣΑ δεν ελέγχουν τη συμμόρφωση με κανονισμούς, πολεοδομικές διατάξεις, προδιαγραφές , εγκρίσεις άλλων οργάνων, δεν ελέγχουν το τοπογραφικό διάγραμμα, ούτε το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Τα ΣΑ γνωμοδοτούν με κριτήρια αμιγώς αρχιτεκτονικά στην βάση της άποψης και λύσης που επέλεξε ο μελετητής.

Η όποια κριτική, αφορά στην εύρεση βέλτιστων λύσεων αλλά και στην πληρότητα και την συνέπεια της μελέτης προσβλέποντας στους παρακάτω στόχους:

1. Την εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης των χρηστών.
2. Την ένταξη και ενσωμάτωση των κατασκευών τόσο στο φυσικό όσο και στο δομημένο περιβάλλον.
3. Την ποιότητα των κατασκευών.
4. Τον σεβασμό και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και του φυσικού τοπίου.
5. Τον σεβασμό και την προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
6. Τον αποκλεισμό επιστημονικά απαράδεκτων προτάσεων που υποβαθμίζουν το τοπίο και δυσφημούν την αρχιτεκτονική.

Η ποιότητα των κατασκευών, η αρμονική ένταξή τους στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, ο σεβασμός του τοπίου (φυσικού & αστικού), ο σεβασμός και η διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς αποτελούν δημόσιο συμφέρον, συνεισφέρουν στην ανθρώπινη ευημερία, αναβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής και εν κατακλείδι, διαμορφώνουν την τοπική μας κουλτούρα και αναβαθμίζουν το τουριστικό μας προϊόν, την μεγαλύτερη οικονομική κινητήριο δύναμη, στις μέρες μας, του νησιού της Λευκάδας.

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το ΣΑ είναι όργανο ανεξάρτητο γνωμοδοτικό, επί αρχιτεκτονικών μελετών, σε συγκεκριμένα αιτήματα και με κριτήρια αμιγώς αρχιτεκτονικά. Δεν ασκεί διοίκηση, δεν είναι ελεγκτικό όργανο, δεν είναι αστυνομικό όργανο, δεν είναι συνεργείο κατεδάφισης και πάνω απ ́ όλα δεν είναι όργανο καταγγελτικό. Ο νόμος δεν ορίζει τέτοιες αρμοδιότητες. Φέρει μόνο την ευθύνη των γνωμοδοτήσεων του, ανεξάρτητα εάν αυτές πραγματοποιούνται ή όχι. Ο έλεγχος της πραγματοποίησης ή όχι των γνωμοδοτήσεων είναι έργο και υποχρέωση άλλων οργάνων και μηχανισμών. Για παράδειγμα: (απόσπασμα 4ου/1-2-2018 Πρακτικού Σ.Α./Π.Ε. Λευκάδας) «…Η Δημοτική Αρχή θα μπορούσε , θεσμικά να συνεισφέρει:

Α) με σύσταση προς τις Υπηρεσίες του Δήμου, να χορηγούν άδειες λειτουργίας καταστημάτων, μόνο και εφόσον τηρούνται και εφαρμόζονται όλες οι από τον νόμο απαιτούμενες ποιοτικές και ποσοτικές προδιαγραφές , συμπεριλαμβανομένων και των πινακίδων.

Β) στον έλεγχο των νέων κατασκευών , για την τήρηση των εγκεκριμένων μελετών (σε χρόνους και με διαδικασίες που ο Δήμος αποφασίζει , π.χ. αδειοδοτήσεις καταστημάτων , νέα ενοικιαστήρια , ειδικούς περιοδικούς ελέγχους κλπ)

Γ) θέσπιση γενικότερων κινήτρων και αντικινήτρων που σχετίζονται με την συμμετοχή των ιδιοκτητών στην κατεύθυνση της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς…»

Το παρόν Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής / Π.Ε. Λευκάδας, συγκροτήθηκε με Απόφαση του Γ.Γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στις 29-01-2016 με διετή θητεία. Με δεδομένο την αδυναμία από την διοίκηση, συγκρότησης νέου συμβουλίου, μετά την λήξη της θητείας του (29-1-2018) και μετά από τέσσερις, συνεχόμενες παρατάσεις, μέσω Υπουργικών Αποφάσεων, η θητεία του παρατείνεται μέχρι 30-12-2019. Με δεδομένο τον διπλασιασμό της θητείας και λόγω προσωπικών υποχρεώσεων, τα αναπληρωματικά μέλη – ιδιώτες μηχανικοί , παραιτήθηκαν. Το τακτικό μέλος της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων αδυνατεί να μετακινηθεί από τα Ιωάννινα και αυτή την στιγμή το Σ.Α συνεδριάζει με τρία μόνο μέλη & οριακή πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει : α)αδυναμία συγκρότησης ολομέλειας, για θέματα ευρύτερου δημόσιου ενδιαφέροντος και β) δυσχέρεια στη εύρυθμη λειτουργία του, συνυπολογιζόμενης της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας στο νησί μας.

Το Σ.Α. με την παρούσα σύσταση και για όσο ακόμα έχει αρμοδιότητα, αναλαμβάνει την υποχρέωση, της προσπάθειας τουλάχιστον, για την επίτευξη των 6 παραπάνω προαναφερθέντων στόχων, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του και σε επίπεδο αρχιτεκτονικών μελετών.

Τα αποτελέσματα όμως, αποδεικνύουν ότι δεν αρκεί μόνο αυτό. Εάν εξαιρέσουμε κάποιες πραγματικά αξιόλογες κατασκευές ιδιωτικής πρωτοβουλίας που αφορούν σε τουριστικά καταλύματα, την γενικότερη αισθητική εικόνα της πόλης μας και του νησιού μας, υποβαθμίζει ένα πλήθος ανεξέλεγκτων παρεμβάσεων μικρών ή μεγάλων, ευκαιριακών ή μη (π.χ.: φωτεινές επιγραφές , επιγραφές μεγάλων διαστάσεων, καπνοδόχοι, στέγαστρα κλπ κλπ κλπ) οι οποίες τυγχάνουν έλεγχου μόνο εάν μεσολαβήσει κάποια καταγγελία.

Ταυτόχρονα ένα ελάχιστο ποσοστό καταστημάτων που διαμορφώνονται, ιδιαίτερα εντός παλιάς πόλης, έχει ζητήσει γνωμοδότηση από το Συμβούλιο και όπου την έχει λάβει δεν την έχει πραγματοποιήσει. Με δεδομένο την ανυπαρξία ελέγχου των απαραίτητων γνωμοδοτήσεων πριν από την χορήγηση αδειών λειτουργίας καταστημάτων, οι αυτόβουλες αυτές παρεμβάσεις, πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα που δημιουργούν αποτελούν «πρότυπα» μίμησης και αναπαραγωγής. Παράλληλα, αλλά και για να μην θεωρηθεί ότι στοχοποιείται μία συγκεκριμένη δραστηριότητα, αυτόβουλες ενέργειες αισθητικών παρεμβάσεων πραγματοποιούνται γενικώς και σε περιπτώσεις δημόσιου χαρακτήρα.

Στην περίοδο που ζούμε, εκτιμούμε ότι η Λευκάδα διανύει την πιο παρακμιακή της περίοδο σε πολλούς τομείς. Στον τομέα που μας αφορά, θεωρούμε ότι επιβάλλεται πλέον, όλοι οι αρμόδιοι φορείς (Δήμος, Περιφέρεια, Τεχνικό Επιμελητήριο, Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, Εμπορικό Επιμελητήριο, Εμπορικός Σύλλογος κλπ,) να συστρατευτούν, έστω και την ύστατη στιγμή, να σωθεί ένα νησί, που φέρει απίστευτες φυσικές ομορφιές, αλλά κακομεταχειρίζεται αισθητικά με τον χειρότερο τρόπο.

Και πάνω από όλα, πρέπει εμείς οι πολίτες, μηχανικοί του δημοσίου, ιδιώτες μηχανικοί ντόπιοι & ξένοι, κατασκευαστές, επιχειρηματίες μικροί και μεγάλοι, πολίτες που ασχολούνται με τον τουρισμό κλπ και προπάντων οι Αρχές του τόπου, να συνειδητοποιήσουμε ότι μία κορυφαία παραλία δεν φτάνει για να αποτελέσει πόλο έλξης το νησί μας ή φτάνει για μία και μόνο φορά να είναι ο λόγος που κάποιος θα το επισκεφτεί. Πέρα από αυτό, οφείλουμε στους εαυτούς μας, στο τόπο μας και στις επόμενες γενιές, να ζούμε, να δραστηριοποιούμαστε και να παραδώσουμε ένα περιβάλλον (φυσικό & αστικό) πολιτισμένο και ποιοτικό.

Για το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Π.Ε. Λευκάδας: ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΗΝΕΛΟΠΗ – Αρχιτέκτων μηχανικός Α.Π.Θ. – πρόεδρος ΑΡΓΥΡΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ – Αρχιτέκτων μηχανικός Ε.Μ.Π. – MSc –
τακτικό μέλος ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ – Αρχιτέκτων μηχανικός C.C./N.Y. – τακτικό μέλος