Βιβλιοπωλείο Τσιρίμπαση – Διαδρομή τριών αιώνων

Στο λυκόφως του 19ου αιώνα, όταν οι αδελφοί Πάνος και Νικόλαος Τσιρίμπασης αποφασίζουν την οριστική τους επαγγελματική δραστηριότητα, έχουν ήδη κάνει τα πρώτα βήματα τους στον στίβο της ζωής.

Ο μεν Πάνος γεννηθείς το 1865, έχει επιτελέσει επί σειρά ετών γραφέας του πρωτοδικείου Λευκάδος, ο δε Νικόλαος γεννηθείς το 1870, μετά το εγχείρημα της μοναστικής ζωής, βρίσκεται εκπαιδευόμενος στη τέχνη του ξυλουργού.Εκ φύσεως κοινωνικά και ανήσυχα πνεύματα, δεν επαναπαύονται.

Νικόλαος Α. Τσιρίμπασης 1870 – 1938                                         Πάνος Α. Τσιρίμπασης 1865 – 1909

Έτσι, το 1897 ιδρύουν το Βιβλιοπωλείον Τσιρίμπαση.Τα πρώτα βιβλία που κοσμούν τα ράφια του, και προσκαλούν τους λευκαδίτες στη βιβλιοφιλία και στη φιλομάθεια είναι διδακτικά όλων των σχολείων και τάξεων, νομικά, ιατρικά, ιστορικά, φιλολογικά, τεχνικά, εκκλησιαστικά. Το βιβλιοπωλείο αγκαλιάζεται ως εφαλτήριο γνώσης και ζωής από τους κατοίκους της πόλης και γίνεται κυψέλη συνεύρεσης και αφετηρία προβληματισμού.

Το 1901, υπό την ίδια στέγη, δημιουργείται και καλλιτεχνικόν τυπογραφείον, ενώ το 1903 καλλιτεχνικόν βιβλιοδετείον κατά το γαλλικό σύστημα.Πληθώρα εφημερίδων ποικίλης θεματογραφίας τυπώνονται στον ιστορικό αυτό χώρο:

Παράλληλα εκδίδονται δημόσια έγγραφα, σημαντικότερα αυτών τα Μητρώα αρρένων των δήμων: Λευκαδίων, Ελλομένου, Καρυάς, Σφιακιωτών, Εξανθείας, Ταφίων, Νηριτίων, Πολυκτορίων, και Ιθακησίων, των ετών 1899-1908, καταρτισθέντα εν έτει 1909.

Το βιβλιοπωλείο αναλαμβάνει την αντιπροσωπεία και την διανομή του εφήμερου και περιοδικού Αθηναϊκού τύπου στη Λευκάδα.Συμπληρωματική ενασχόληση με τα παραπάνω είναι η φωτογραφία, με αποτέλεσμα, τις πρώτες αποτυπώσεις και στη συνέχεια πρώτες καρτ-ποστάλ, της πόλης και της ενδοχώρας.

Τα ταχυδρομικά αυτά δελτιάρια τυπώνονται στην Κέρκυρα το 1906, στο χρωμολιθογραφείο Αφών Ασπιώτη και μεταφέρονται στη Λευκάδα με τα ατμόπλοια της γραμμής.

Ο Πάνος Τσιρίμπασης αποβιώνει το 1909,και ο αδελφός του, Νικόλαος συνεχίζει μόνος την επιχείρηση, διατελώντας παράλληλα ιεροψάλτης στον Ι.Ν. Παναγίας των Ξένων, και συμμετέχοντας πολλαπλώς στα κοινά της πόλης μας. Τιμώμενος από τους συμπολίτες του προσφωνείται Σιορ Νικολάκης.

Μετά το θάνατο του το 1938, τα άρρενα τέκνα του Αθανάσιος και Πάνος συνεχίζουν την παρακαταθήκη του ιδρυτού. Διατηρούν το βιβλιοχαρτοπωλείο και τυπογραφείο και παράλληλα επεκτείνουν τις δραστηριότητες τους με αντιπροσωπείες φωτογραφικών μηχανών, ραδιόφωνων ξηράς μπαταρίας, και πρακτορείων: ναυτιλιακών, ασφαλιστικών, τύπου, κρατικών λαχείων, ΟΠΑΠ.

Η βιβλιοφιλική τους και εκδοτική παρουσία, μας δίνει τα ακόλουθα βιβλία:
Σπύρου Π. Φίλιππα:
Ελεύθερη ψυχή (ποιήματα με πρόλογο Άγγελου Σικελιανού) 1946,
Ευρετήριο διαφόρων λογαριασμών 3η έκδοση 1947,

Ι. Καραβία:
Αναμνήσεις από το πόλεμο 1949,

Μαθητικός κόσμος (5άτευχο περιοδικό του γυμνασίου Λευκάδος 1952-1953),

Ευσταθίου Δρακοπούλου:
Η ιστορία της ιδρύσεως της Ι. Μ. Φανερωμένης Λευκάδας 1965.

H επαγγελματική τους δραστηριότητα επεκτείνεται σε επιχειρήσεις θεάματος, δημιουργώντας με συνεταιρισμούς, τούς κινηματογράφους Απόλλων και Πάνθεον και τέλος το 1963 ιδρύουν και διαχειρίζονται τον θερινό Σινέ ΦΟΙΝΙΞ. Σε αυτόν προβάλλονται επιλεγμένα έργα της παγκόσμιας και Ελληνικής παραγωγής, καθώς επίσης και όλες οι παραγωγές της θρυλικής ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ.

Ο Φοίνικας παράλληλα με τις προβολές και τις θεατρικές παραστάσεις φιλοξενεί και το διεθνές φεστιβάλ φολκλόρ Λευκάδας. Η ανατολική του πλευρά, είναι κατασκευασμένη από ξύλινα καφασωτά, ώστε μετά την αφαίρεσή τους, ο χώρος του κινηματογράφου να ενοποιείται με την προβλήτα. Σε αυτόν λοιπόν το χώρο, οι Λευκαδίτες απολαμβάνουν και στην συνέχεια αγκαλιάζουν τις πρώτες γιορτές λόγου και τέχνης.

Το τυπογραφείο, συνεχίζει τη δραστηριότητά του επανεκδίδοντας τη Φωνή της Λευκάδας το 1938, και κατά τη διάρκεια της Ιταλικής κατοχής επιτάσσεται από την Ιταλική διοίκηση, με αποτέλεσμα τις αναγκαστικές εκτυπώσεις του στρατιωτικού νόμου- κώδικα, που ορίζει τις υποχρεώσεις των Ελλήνων, των στρατιωτικών αποφάσεων, και τέλος των δελτίων σίτισης.

Το βιβλιοπωλείο καταστρέφεται ολοσχερώς το 1942, στεγαζόμενο στο ισόγειο του κτηρίου που φιλοξενούσε την λέσχη εμπόρων Ομόνοια, μετά από πυρκαγιά που ξέσπασε σε αυτήν.

Το πάθος του πατρός μεταλαμπαδεύται στα τέκνα. Οι φωτογραφικές αποτυπώσεις της ζωής της πόλης και της ενδοχώρας συνεχίζονται, με μηχανές yashika, leica, zenith. Οι φωτογραφίες αυτές τυπώνονται σε καρτ-ποστάλ στην Ιταλία, αρχικά ασπρόμαυρες κατόπιν επιχρωματισμένες, μέχρις ότου καθιερώνεται το έγχρωμο φιλμ.

Η συνολική προσφορά, των αδελφών Τσιρίμπαση, κατατάσσει αυτούς στην μνήμη μας, όχι μόνο ως επίλεκτους δημότες της πόλης μας, αλλά και ως κοινωνούς της ζωής της.

Η επιχείρηση, συνεχίζει τη δραστηριότητά της ως τις μέρες μας, καθώς επίσης και την εκδοτική της παρουσία.

Σχετικά άρθρα: Σινέ Φοίνιξ: Ενας παλιός αλλά όχι ξεχασμένος κινηματογράφος της Λευκάδας