Γιόρτασε την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου η Λέσχη Ανάγνωσης του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας

Με ταξίδι στις «Μεγάλες Βιβλιοθήκες του κόσμου» και τη μπρεχτική Μάνα Κουράγιο από το ράφι της βιβλιοθήκης, γιόρτασε την Κυριακή, 22 Απρίλη 2018 την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου η Λέσχη Ανάγνωσης και Στοχασμού του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας. Η εκδήλωση φιλοξενήθηκε στην καφετέρια Μποσκέτο, από τις 8.30 μ.μ. μέχρι σχεδόν τα μεσάνυχτα…

Όλες τις υποσχέσεις της κράτησε η συνάντηση. Και λόγο και εικόνα και βιβλία αγαπημένα του καθενός, και αναγνώσεις, και κλίμα προβληματισμού και διαλόγου και –προπάντων-φιλική, ανεπιτήδευτη ατμόσφαιρα. Ο λόγος για το επικό θέατρο του Μπρεχτ, για τη Μάνα Κουράγιο και την εμπορική εμπλοκή και του απλού ανθρωπάκου στην εμπορευματοποίηση του πολέμου που σκαρώνουν οι ισχυροί της γης, για την «αποστασιοποίηση» του επικού θεάτρου-τη συναισθηματική αποστράγγιση-, προκειμένου να κινητοποιηθεί η νόηση και η κριτική λειτουργία του θεατή: με απώτερο στόχο την αναγνώριση της κοινωνικής αδικίας και της εκμετάλλευσης και την αναζήτηση μιας ανθρωπινότερης κοινωνίας.

Η Μάνα Κουράγιο, η Άννα Φίρλινγκ, εκπροσωπεί την αναγκαστική εμπλοκή του ανθρωπάκου στην εμπορική επιχείρηση του πολέμου, μια συνθηκολόγηση με το μέγιστο κακό, προκειμένου για την επιβίωση. Όχι μόνον θύμα αλλά και δράστις, σπρωγμένη από Ανάγκη-με την αρχαιοελληνική σημασία του αδήριτου-κερδίζει εξασφαλίζοντας την επιβίωση αλλά πληρώνει ταυτόχρονα με βαρύ τίμημα: την τραγική μοναξιά, μετά το θάνατο των τριών παιδιών της στη διάρκεια του πολέμου και το τραγικότερο-ίσως- : συνεχίζει, ζεμένη η ίδια την καντίνα της, με εξασθενημένες πια δυνάμεις, να «κερδίζει» από τη διάθεση της πραμάτειας στους στρατιώτες του μετώπου.

Σχόλια πάνω στην έννοια και τη σκηνοθετική ιδιαιτερότητα του μπρεχτικού θεάτρου έκαμε ο σκηνοθέτης Θεόδωρος Κωστόπουλος ενώ οι συμμετέχοντες/ουσες κράτησαν ζωηρό το ενδιαφέρον της συζήτησης μέχρι το τέλος. Προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ «Οι μεγάλες βιβλιοθήκες του κόσμου- Η στέγη της ανθρώπινης σκέψης», καθώς και σκηνές από την παράσταση του έργου με την Αντιγόνη Βαλάκου και το τραγούδι της Μάνας Κουράγιο με την Κατίνα Παξινού. Επίσης το αφήγημα του Μπρεχτ, Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, σαν υπομνηματισμός της ιδεολογίας του.

Αποσπάσματα από το έργο και ποιήματα του Μπρεχτ διάβασε η Ανούς Μπογοσιάν από το Θεατρικό εργαστήρι ενηλίκων του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας, με υπεύθυνη τη σκηνοθέτιδα Λουκία Κατωπόδη.

Ευχαριστούμε τον Μιχάλη και τον Γιώργο για τη διάθεση του χώρου, τον Ξενοφώντα και τον Ζώη για τον τεχνολογικό εξοπλισμό.

Ευχαριστούμε τα τακτικά και τα έκτακτα μέλη της συντροφιάς, τους «διαβασμένους» και τους «αδιάβαστους», τους βιβλιομανείς και τους αδιάφορους, γιατί όλοι έχουν πάρει τη… βαθμολογία τους στα βιβλία των συγγραφέων του κόσμου…

Κι ακόμα, μεταφέρουμε τις ευχαριστίες των συγγραφέων Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και Μιγκέλ Ντε Θερβάντες, στο όνομα των οποίων καθιερώθηκε αυτή η ξεχωριστή για την ανθρωπότητα μέρα: Η μέρα των ΒΙΒΛΙΩΝ…, και την οποία τιμήσατε με την -καθόλου αδιάφορη- παρουσία σας…

Και το…δώρο μας στους απόντες

ΑΝ ΟΙ ΚΑΡΧΑΡΙΕΣ ΗΤΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

«ΑΝ ΟΙ ΚΑΡΧΑΡΙΕΣ ΗΤΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ» ρώτησε τον κ. Κ. η μικρή κόρη της σπιτονοικοκυράς του «θα φέρονταν τότε καλύτερα στα μικρά ψάρια;» «Σίγουρα» απάντησε αυτός. «Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, θα έφτιαχναν στη θάλασσα για τα μικρά ψάρια τεράστιες κασέλες με διάφορες τροφές μέσα, τόσο φυτά όσο και ζώα. Θα φρόντιζαν να έχουν οι κασέλες πάντα φρέσκο νερό και θα έπαιρναν εν γένει διάφορα υγειονομικά μέτρα.

Όταν, παραδείγματος χάριν, ένα ψαράκι τραυμάτιζε το πτερύγιο του, τότε οι καρχαρίες θα του έβαζαν αμέσως έναν επίδεσμο, για να μην τους πεθάνει πριν την ώρα του. Για να μην είναι τα ψαράκια μελαγχολικά, θα διοργανώνονταν πού και πού μεγάλες γιορτές στο νερό· γιατί τα χαρούμενα ψαράκια έχουν καλύτερη γεύση από τα μελαγχολικά. Θα υπήρχαν φυσικά και σχολεία σ’ αυτές τις μεγάλες κασέλες. Στα σχολεία αυτά τα ψαράκια θα μάθαιναν πώς να κολυμπάνε στο στόμα των καρχαριών. Θα χρειάζονταν, παραδείγματος χάριν, τη γεωγραφία, για να μπορούν να βρίσκουν τους μεγάλους καρχαρίες, που θα βρίσκονται κάπου τεμπελιάζοντας. Το σπουδαιότερο θα ήταν φυσικά η ηθική διαπαιδαγώγηση των μικρών ψαριών. Θα διδάσκονταν ότι το υψηλότερο και ωραιότερο ιδεώδες είναι να θυσιάζεται ένα ψαράκι πρόθυμα και όχι όλα έπρεπε να πιστεύουν στους καρχαρίες, προπαντός όταν τους έλεγαν ότι θα μεριμνούσαν για ένα καλύτερο μέλλον. Θα δίδασκαν στα ψαράκια άτι το μέλλον αυτό τότε μόνο είναι εξασφαλισμένο, όταν μάθαιναν υπακοή. Τα ψαράκια θα έπρεπε να φυλάγονται απ’ όλες τις ταπεινές, υλιστικές, εγωιστικές και μαρξιστικές διαθέσεις και να αναφέρουν αμέσως στους καρχαρίες, όταν κανένα απ’ αυτά έδειχνε τέτοιες διαθέσεις. Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, θα έκαναν φυσικά και πολέμους αναμεταξύ τους, για να κυριέψουν ξένες ψαροκασέλες και ξένα ψαράκια. Τους πολέμους θα έβαζαν να τους κάνουν τα δικά τους ψαράκια. Θα δίδασκαν στα ψαράκια ότι ανάμεσα σ’ αυτά και τα ψαράκια των άλλων καρχαριών υπάρχει τεράστια διαφορά. Τα ψαράκια, θα διακήρυσσαν, είναι, ως γνωστόν, βουβά, αλλά σωπαίνουν σ’ εντελώς διαφορετικές γλώσσες και γι’ αυτό δεν μπορούν να καταλάβουν το ένα το άλλο. Σε κάθε ψαράκι που θα σκότωνε στον πόλεμο μερικά άλλα ψαράκια εχθρικά, που σωπαίνουν σε άλλη γλώσσα, θ’ απένειμαν ένα μικρό παράσημο από θαλασσινά φύκια και τον τίτλο του ήρωα. Αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, θα υπήρχε φυσικά σ’ αυτούς και τέχνη. Θα υπήρχαν ωραίοι πίνακες, στους οποίους θα παριστάνονταν τα δόντια των καρχαριών με υπέροχα χρώματα, τα στόματά τους σαν αληθινά πάρκα αναψυχής, όπου θα μπορούσε να κάνει κανείς έναν υπέροχο περίπατο.

Τα θέατρα στο βυθό της θάλασσας θα έδειχναν πως ηρωικά ψαράκια κολυμπάνε ενθουσιασμένα στα στόματα των καρχαριών και η μουσική θα ήταν τόσο ωραία, ώστε τα ψαράκια θα ορμούσαν, κάτω από τους ήχους της, με την μπάντα μπροστά, σαν σε όνειρο και με το νανούρισμα των πιο ευχάριστων σκέψεων, στα στόματα των καρχαριών. Θα υπήρχε βέβαια και μια θρησκεία, αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι. Θα δίδασκε ότι για τα ψαράκια μόνο στην κοιλιά των καρχαριών θ’ άρχιζε η αληθινή ζωή. Εξάλλου, αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι, τα ψαράκια θα έπαυαν επίσης να είναι ίσα, όπως συμβαίνει τώρα. Μερικά απ’ αυτά θα έπαιρναν αξιώματα και θα τα τοποθετούσαν πάνω από τ’ άλλα. Στα κάπως μεγαλύτερα θα επιτρεπόταν μάλιστα να τρώνε τα μικρότερα. Αυτό δε θα ήταν για τους καρχαρίες παρά ευχάριστο, αφού οι ίδιοι θα είχαν έπειτα να τρώνε, συχνά, μεγαλύτερες μπουκιές. Και τα μεγαλύτερα ψαράκια, που θα είχαν ένα πόστο, θα φρόντιζαν για την τάξη ανάμεσα στα ψαράκια και θα γίνονταν δάσκαλοι, αξιωματικοί, μηχανικοί για την κατασκευή κασελών κτλ. Με λίγα λόγια, πολιτισμός θα υπήρχε στη θάλασσα, μόνο αν οι καρχαρίες ήταν άνθρωποι».
(μτφρ. Γιώργος Βελουδής)

Εκ μέρους του Δ. Σ. του Συνδέσμου Φιλολόγων Λευκάδας

Η Πρόεδρος

Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού