Σε άθλια κατάσταση βρίσκονται τα δυο μοναδικά και εμβληματικά κτίρια της πόλης
Βρίσκονται δίπλα στον ΟΤΕ στην Πλατεία Ι. Ζαμπελίου. Είναι τα μοναδικά σωζόμενα ιστορικά κτίρια -μαζί με την οικία Ζαμπελίων- και αποτελούν εμβληματικά δείγματα ιστορίας και αρχιτεκτονικής.
– Αποτελούν το βασικότερο συστατικό της ταυτότητας του νησιού. «Τα κτήρια είναι χτισμένα σύμφωνα με το σύστημα τον λευκαδίτικων αντισεισμικών κατασκευών, όπως αυτές πιστοποιούνται από τον 15ο αιώνα και αποτελούνται από δύο αυτόνομες κατασκευές: Λίθινη κατασκευή στο ισόγειο και ξύλινη κατασκευή στον όροφο, η οποία στηρίζεται αυτόνομα σε σύστημα ξύλινων υποστυλωμάτων.»*
– Το πρώτο κτίριο -αυτό που στεγάζει σήμερα το Ιστορικό Αρχείο- χτίστηκε εξ αρχής για Σχολείο μετά τον σεισμό του 1825 -το πρώτο Σχολείο του νησιού. Τόσο αυτό όσο και το δίπλα κτίριο, στο μεγαλύτερο κομμάτι της μέχρι τώρα ζωής τους, λειτούργησαν σαν Σχολεία. Είναι συνυφασμένα με τις αναμνήσεις πολλών γενεών Λευκαδιτών. Στα θρανία τους φοίτησε ο ανθός του Πνεύματος και της επιστήμης του νησιού.
Λόγω των σεισμών αλλά και των «φτωχών» προγόνων μας, η πόλη δεν έχει την πολυτέλεια των υπολοίπων πόλεων των Επτανήσων, στις οποίες σώζεται πληθώρα τέτοιων κτιρίων. Όπως προαναφέραμε είναι τα μοναδικά, είναι η ταυτότητα της πόλης και θα μπορούσαν να δώσουν το τόσο αναγκαίο ιστορικό βάθος, όχι μόνο στην περιοχή αλλά και σε ολόκληρη την πόλη.
Σήμερα, η εξωτερική εμφάνιση και των δυο κτιρίων είναι άθλια. Δείχνουν πλήρη και απόλυτη εγκατάλειψη. Χρειάζονται άμεσα επισκευές, κυρίως ο πάνω όροφος. Τα χρώματα ξεφλούδισαν, οι κορνίζες στις κολώνες ξεκόλλησαν, τα παράθυρα από την έλλειψη συντήρησης ερειπώνονται, πινακίδες διαφόρων σχεδίων και χρωμάτων κρέμονται ατάκτως ερριμμένες, καλώδια κρέμονται… Πλήρης αισθητική υποβάθμιση.
Το τραγικό όμως είναι πως δεν ακούγεται κουβέντα.
Άγνοια για την σπουδαιότητα και την μοναδικότητα των κτιρίων; Έλλειψη αισθητικής και αδιαφορία από τους αρμόδιους; Έλλειψη κινήτρων μια και η επισκευή, ανάδειξη και η σωστή παρουσίαση των κτιρίων δεν αποτελεί… λαϊκό αίτημα, ούτε καν από τους αμπελοφιλοσοφούντες για τον πολιτισμό;
Το κτίριο Α -στεγάζεται το Ιστορικό Αρχείο- είναι ιδιοκτησία του Δήμου -αν μέχρι σήμερα δεν έχει αλλάξει κάτι. Το διπλανό κτίριο Β -στέγασε και το κοινωνικό Παντοπωλείο- ανήκει μάλλον στην Κτηματική Εταιρεία. Ανεξαρτήτως ιδιοκτήτη, για όλα τα διατηρητέα κτίρια -πόσω μάλλον τα συγκεκριμένα- τον κύριο λόγο πρέπει να τον έχει ο Δήμος.
Σε οποιαδήποτε άλλη πόλη ακόμα και στις πλέον «απολίτιστες», θα είχαν κάπως αντιληφθεί την σημασία και την αξία των εξωτερικών όψεων των δυο αυτών κτιρίων.
Τα κτίρια χρειάζονται άμεσα επισκευές και χρωματισμούς εξωτερικά. Δεν γνωρίζω την κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό. Αυτό που επείγει είναι το έξω μέρος, αν θέλουμε να βάζουμε εφικτούς στόχους.
Αν και όποτε αυτό γίνει, θα πρέπει να φωτιστούν τη νύχτα ώστε να αποτελέσουν πόλο έλξης της περιοχής και να αναδειχτούν τα χαρακτηριστικά τους.
Μια καλαίσθητη πινακίδα θα πρέπει να πληροφορεί για την ιστορία των κτιρίων στην εκπαίδευση της Λευκάδας και τη σπουδαιότητά τους ως αντισεισμικές κατασκευές, μοναδικής τεχνοτροπίας.
Λίγα λόγια για την ιστορία των κτιρίων:
Κτίριο που στεγάζεται το Ιστορικό Αρχείο κτίριο Α:
Το μοναδικό (ως το 1970) κτίριο που κτίστηκε (κατά τα έτη 1825-1830 μετά το μεγάλο σεισμό του 1825) για σχολείο μέσης εκπαίδευσης και στέγασε το Δευτερεύον Σχολείον Λευκάδος (1829-1835). Ύστερα το «κατέλαβαν» τα Δικαστήρια (1835-1989)• έπειτα έγινε για λίγο Δημαρχείο. Στο ισόγειο στεγάζεται από τη δεκαετία του 1930 το Αρχειοφυλακείο Λευκάδος, μετέπειτα Ιστορικό Αρχείο Λευκάδος και τώρα Αρχεία Νομού Λευκάδας.
Κτίριο Β:
Υπήρξε το Διοικητήριο του Άγγλου τοποτηρητή μέχρι το 1864. Στέγασε το τετρατάξιο μικτό Γυμνάσιο (1876-1930) στο μισό ανατολικό του κτιρίου (στο μισό δυτικό ήταν το Επαρχείο και αργότερα το Δημαρχείο), και σε ολόκληρο το κτίριο, το εξατάξιο Γυμνάσιο (1930- 1961) το εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων (1961-1964), τα τριτάξια Γυμνάσιο/Λύκειο Αρρένων (1964-1967), το εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων (1967-1970), το εξατάξιο Γυμνάσιο Θηλέων (1970-1976), τα τριτάξια Γυμνάσιο/Λύκειο Θηλέων (1976-1979) και το 2ο μικτό τριτάξιο Γυμνάσιο/Λύκειο (1979-1983).**
*Χαρά Παπαδάτου
** Δημήτρης Τσερές
The Author All posts
2 Σχόλια
Η κ. Σάντα με το κείμενό της αυτό επισημαίνει το αυτονόητο. Που, ως αυτονόητο, κατά την πασίγνωστη ελληνική διαστροφή, έχει την ατυχία να θεωρείται δυσνόητο.
Όλος ο χώρος από την πλατεία Ζαμπελίου έως και τον παλιό “Ανθώνα” είναι ο χώρος της πόλης με το μεγαλύτερο “ιστορικό βάθος”: Περιλαμβάνει τα δύο εμβληματικά κτίρια (που αναφέρονται στο άρθρο), τα παλιότερα (μεταξύ 1825-1830) σωζόμενα κτίρια της Λευκάδας (που ούτως ή άλλως ελάχιστα παλιά κτίρια έχει), τα τελευταία σωζόμενα οικήματα της “Καινούργιας Χώρας” (https://aromalefkadas.gr/%ce%b7-%ce%ba%ce%b1%ce%b9%ce%bd%ce%bf%cf%8d%cf%81%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b1-%ce%bc%ce%b5%cf%81%ce%bf%cf%82-%ce%b1%ce%84/) και το “φάντασμα” του πάλαι ποτέ Ανθώνα. Η σημερινή άθλια εικόνα του χώρου αποκρύπτει αυτό το «βάθος» (Δε υπάρχει ούτε μια προσεγμένη επιγραφή που να λέει στον επισκέπτη τι είναι αυτά τα κτίρια –ούτε οι ντόπιοι δεν το ξέρουν πια!).
Κάποτε όμως η περιοχή αυτή θεωρούνταν και από τους ντόπιους ως μια από τις πιο εντυπωσιακές της αγοράς: η αποτύπωσή της στις καρτ ποστάλ της εποχής δηλώνει εμμέσως αλλά σαφώς ότι η πλατεία αυτή αποτελούσε βασικό κύτταρο του δημόσιου λευκαδικού χώρου και ανήκε στα μέρη, τα οποία η τοπική συλλογική συνείδηση είχε τοποθετήσει ψηλά στη λίστα των «αξιοθέατων». (Βλ. Δημήτρης Τσερές, Η φωτογραφία ως ιστορική πηγή: https://aromalefkadas.gr/%ce%b7-%cf%86%cf%89%cf%84%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1-%cf%89%cf%82-%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%81%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%80%ce%b7%ce%b3%ce%ae/).
Είναι αυτονόητο ότι ο χώρος αυτός, με την κατάλληλη διαμόρφωση, μπορεί να ανακτήσει και πάλι το παλιό του «φωτοστέφανο». Γι’ αυτή τη διαμόρφωση όμως απαιτείται γνώση της ιστορίας του και ευαισθησία από αυτούς που θα τη σχεδιάσουν και θα την εκτελέσουν.
Αλλιώς, θα έχουμε επανάληψη αυτού που έγινε στον Ανθώνα και αλλού.
Καλεστε ΤΟΝ για μια αναμνηστικη φωτο….