Φύλακες γαλιών – Λησμονημένες απασχολήσεις των παιδιών

Γράφει η Παρασκευή Σιδερά-Λύτρα

Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, και πολλές νοικοκυρές κάνουν σκέψεις για την προμήθεια της γαλοπούλας τους και τον τρόπο του μαγειρέματός της.

Θα την αγοράσουν βέβαια έτοιμη, καθαρισμένη από τον κρεοπώλη τους ή από το… σούπερ-μάρκετ. Σήμερα υπάρχουν κατ᾽ αναλογίαν προς τα ορνιθοτροφεία και… γαλοτροφεία, αν θα μπορούσε να τα ονομάσει κανείς έτσι. Παλιότερα η εκτροφή της γαλοπούλας ήταν ατομική – οικογενειακή – υπόθεση του καθενός.

Στο χωριό μας, την Κανδήλα Ακαρνανίας, για τα Χριστούγεννα η γαλοπούλα ως χριστουγεννιάτικο φαγητό μάς ήταν άγνωστη (υπήρχε το γουρούνι, που τρέφονταν σε κάθε σπίτι– αρνί τη Λαμπρή, γουρούνι τα Χριστούγεννα).
Εν τούτοις τρέφονταν γάλοι και γαλοπούλες (γαλιά), για να πουληθούν μέσω των εμπόρων στο παραλιακό χωριό, τον Μύτικα, και να φτάσουν με το καράβι ώς τον Πειραιά. Ναί, στην Κανδήλα τρέφονταν πολλά γαλιά. Μερικές οικογένειες είχαν μικρά κοπάδια.

Τα γαλιά όμως δεν μπορούσες να τα φυλακίσεις σε κοτέτσι, και ούτε μπορούσαν να αρκεσθούν στα λίγα σκύβαλα που θα τους έριχνες στην αυλή. Χρειάζονταν απλοχωριά και βοσκή· πράγμα που ήταν συνυφασμένο με φύλαξη. Κάθε πρωί το κοπαδάκι των γαλιών έπρεπε να οδηγηθεί στον κάμπο. Και η φύλαξη και η οδήγηση στη βοσκή ανήκε στα καθήκοντα των παιδιών της οικογένειας, μικρότερων ή μεγαλύτερων. Ήταν μια ειδυλλιακή εικόνα το κοπαδάκι των γαλιών: Μπροστά τα γαλιά και δίπλα τους το γαλοβοσκόπουλο με ένα μακρύ καλάμι στο χέρι για να τα κατευθύνει στον σωστό δρόμο – το μουσικό γλου-γλου τους, συνοδευτικό του βήματος. Και το βραδάκι η ίδια ειδυλλιακή επιστροφή.

Πόσοι, αργότερα σε άλλους τομείς διακριθέντες, άνδρες απ᾽το χωριό, που δεν ζουν πλέον, δεν θα είχαν να αναφέρουν στη βιογραφία τους ως πρώτο τους επάγγελμα στην υπηρεσία της οικογένειας τη φύλαξη γαλιών. Ανάμεσά τους και ο αγαπημένος μου φύλακας! – Φυλάγοντας τα γαλιά του, διάβαζε τα πεταμένα στον κάμπο βιβλία.