HomeΕΛΙΞΗΡΙΑ ΜΝΗΜΗΣΨυχούδι ή Πρόσφορο

Ψυχούδι ή Πρόσφορο

Το πρόσφορο ή ψυχούδι ήταν μικρή λειτουργιά (=άρτος σφραγισμένος) την οποία την πήγαιναν στην εκκλησία την Παρασκευή πριν τα Ψυχοσάββατα, καθώς και στα μνημόσυνα και την Μ. Πέμπτη, ώστε να μνημονευτούν οι ψυχές των ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή.

Τα ψυχοσάββατα είναι το Σάββατο πριν την Κυριακή της Αποκριάς, το Σάββατο πριν την Κυριακή της Τυρινής και το Σάββατο των Αγίων Θεοδώρων καθώς και το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή.

…και μια δοξασία για το πρόσφορο από την λαϊκή λευκαδίτικη παράδοση (πηγή: Κοντομίχης Π., Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού ιδιώματος,271 : 2001)
Οι παλιοί πίστευαν πως το πρόσφορο, πριν λειτουργηθεί, είχε υπερφυσικές ιδιότητες. […] για το πώς μπορείς να αποκαλύψεις ένα κλέφτη:
«Πάρε μια προσφοράν απροσκόμιστον, ήγουν γερήν και γράψε αυτή:
Ου αράς το στόμα αυτού γέμει και πικρίας και δόλου, υπό την γλώσσαν αυτού …». […] και δος του κλέπτη να το φάγει ολονήστικος, όπου έχεις υποψίαν και θέλεις ιδεί να θαυμάσεις».

ΠΗΓΗ

Προηγουμενο αρθρο
Ειδικοί του Νοσοκομείου Λευκάδας ενημέρωσαν το προσωπικό της Π.Ε. Λευκάδας για τον κορωναϊό
Επομενο αρθρο
Φαρομανητά 2020: διαγωνισμός αμφίεσης

1 Σχόλιο

  1. ΦΑΙΔΡΑ
    5 Μαρτίου 2023 at 16:59 — Απάντηση

    “Κύριε/ σού έφερα το πρόσφορο/ ζεστή ακόμα η σάρξ με σφραγίδα/ εδώ το χαρτονόμισμα να δώσεις κάτι στο κερί που σου διαβάζει οδυρμούς εν περιλήψει / κι εδώ είναι το χαρτί με των ψυχών τα ονόματα/ Όσα μπορείς αγίασον/(Κική Δημουλά)…
    ………………… “Παρασκευή του πρόσφορου:
    Παλιά η παρασκευή του πρόσφορου ήταν υπόθεση δύσκολη. Διάλεγαν το καλύτερο στάρι. Οι πιό αυστηροί κι ακριβολόγοι ψώχοντες, τρίβοντας δηλαδή με τα χέρια τα ώριμα στάχυα, να μη πατηθούν από τις οπλές των αλοώντων ζώων, να μη κοπρισθούν στ’ αλώνι. Το έπλεναν, το στέγνωναν και το διατηρούσαν σε ξεχωριστό αμπάρι. Όταν τέλειωνε το στάρι τους, έτρωγαν μπομπότα αλλά το στάρι γιά τις λειτουργιές όλου του χρόνου δεν το πείραζαν ποτέ. Το πήγαιναν στο μύλο ξεχωριστά απ’ τ’ άλλο στάρι, τ’ άλεθαν και το σίτιζαν με τη μεταξόσιτα και μ’ αυτό ζύμωναν οι γυναίκες τα πρόσφορα. Με ξεχωριστό προζύμι που το ανάπιαναν απ’ το βασιλικό του Tιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου, ποτέ με μαγιά. Και σε ειδικό σκαφίδι από πελεκημένο πλατάνι, φυλαγμένο χωριστά και πεντακάθαρο. Όλα ξεχωριστά και καθαρά. Το ταψί, τα πανιά οι πετσέτες ειδικά γιά τα πρόσφορα. Κι όταν έρχονταν η ώρα του ζυμώματος γίνονταν προπαρασκευή προσεκτική. Αποχή από σχέσεων οι ύπανδρες, λούσιμο, άλλαγμα και προσευχή πρίν το ζύμωμα. Προσευχή και κατά τη διάρκεια του ζυμώματος. Το Πιστεύω, το Πάτερ ημών το ελέησόν με ο Θεός οι γραμματισμένες, το Kύριε ελέησον και το σώσε μας Xριστέ μου, βόηθα μας Παναγιά μου οι αγράμματες. Όχι γέλια, όχι κουβεντολόι. Και τα μαλλιά σφιχτά δεμένα με ειδικό μαντήλι γιά να μη πέσει καμμιά τρίχα, και λευκή, καθαρά μπροστοποδιά, και σταυροκόπημα πρό της ενάρξεως, και σταύρωμα του αλευριού και σταύρωμα του σκαφιδιού. Και προσοχή πολύ το ζυμάρι να είναι σφιχτό για να γίνει καλό το σφράγισμα [με μια ξύλινη σφραγίδα απ’ το Άγιον Όρος (βλογερό το λένε στα βουνά), ώστε να εκτυπώνωνται καθαρά τα γράμματα IΣ XΣ NIKA (Iησούς Xριστός Nικά), MΘ (Mήτηρ Θεού) και τα εννέα τάγματα των αγγέλων] και τα πρόσφορα να είναι στρογγυλά, καλοφτιαγμένα. Yπάρχουν δε, πολλά δείγματα αψευδή της ευλάβειας των ευλογημένων εκείνων γυναικών. Ας αναφέρω μόνο μία… Zύμωναν τριφτά το ζυμάρι, όχι με τις γροθιές όπως στο κοινό ζύμωμα, εκ σεβασμού και με τα δάχτυλα κλειστά, μη τυχόν και μουτζώσουν τη ζύμη. Και τα πρόσφορα ευωδίαζαν περισσότερο από ευλάβεια και Oρθοδοξία παρά απ’ το ψήσιμο. Που κι αυτό γίνονταν με ειδικό άναμμα του φούρνου ή της γάστρας κι όχι με παληόξυλα ή παληόχαρτα ή ότι άχρηστο, αλλά με κλάρες και ξύλα απ’ τον γειτονικό λόγγο. Πραγματικά ήταν σαν να φορούσαν πετραχήλι…”
    (“ Oδηγός Oρθόδοξου προσκυνητού”
    αρχιμανδρίτου Δοσίθεου , ηγουμένου Iεράς Σταυροπηγιακής Mονής Παναγίας Tατάρνης Ευρυτανίας (εκοιμήθη 4-1-2023) ///sch.grhttps://blogs.sch.gr › gkapetanakis ›)

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.