HomeΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ15 Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας

15 Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας

Η 15η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ ως «Παγκόσμια Ημέρα Αγρότισσας» με σκοπό να τιμήσει τη συμβολή της γυναίκας στην αγροτική παραγωγή, οικονομία και κοινωνία.

Τιμή και αναγνώριση που ανήκει σε όλους τους αγρότες φυσικά και στους δικούς μας, τους ακούραστους δουλευταράδες της Λευκαδίτικης γης, αφού η προσφορά και συμβολή τους στην ανάπτυξη του τόπου είναι τεράστια.

 Αυτούς που με κόπο και θυσίες κατόρθωναν πάντοτε να μετατρέπουν ακόμη και τις πιο άγονες ορεινές μας περιοχές σε καρπερές μήτρες των ονομαστών τοπικών προϊόντων μας.

Το ποιοτικό λευκαδίτικο κρασί δεν παράγονταν μόνο στα αμπέλια του κάμπου και σε προσεγγίσιμες περιοχές κατάλληλες να καλλιεργηθούν. Προερχόταν κυρίως από τα βουνίσια κλιμακωτά αμπέλια, που για να φυτευτούν και να ευδοκιμήσουν χρειάζονταν, εκτός από το συνηθισμένο ξεχώνιασμα και την κατασκευή της ξερολιθιάς για να εξασφαλίσουν έτσι δυο με τρεις σειρές κλήματα. Δηλαδή ένα με ενάμιση μέτρο αμπέλι. 

Κάθε στρέμμα τέτοιου αμπελιού χρειαζόταν ολόκληρες δεκαετίες για να δημιουργηθεί και να αποδώσει!

Τα φακοχώραφα, στο Βουνί της Εγκλουβής, δεν προϋπήρχαν έτοιμα για να μας χαρίσουν το φημισμένο προϊόν τους. Δημιουργήθηκαν με πολλή δουλειά που για να γίνουν ξεσομπολιασμένα χωράφια χρειάσθηκε κόπος, ιδρώτας και υπομονή.

Τα χαμηλότερα παλιόρογκα δεν γέμισαν από μόνα τους ελιές. Χρειάσθηκε να γίνουν ξελογκώματα, κεντρώματα στις αγριλίδες, σοφάδες από ξερολιθιές, σκαψίματα, κλαδέματα και συνεχής καθαρισμός του δύσβατου συνήθως περιβάλλοντος χώρου, ώστε να μπορεί να μαζευτεί ο πολύτιμος καρπός.

Και όλα αυτά δημιουργήθηκαν και καλλιεργούνταν χωρίς τα μηχανήματα της σύγχρονης τεχνολογικής εποχής, χωρίς τα σύγχρονα μεταφορικά μέσα που όλοι μας απολαμβάνουμε σήμερα. Μοναδική κινητήρια δύναμη δημιουργίας, καλλιέργειας και μεταφοράς τα ροζιασμένα χέρια των ανθρώπων και τα πόδια των ζώων τους.

Το δύσκολο ορεινό, ανάγλυφο με αφθονία βράχων και πέτρας, σε συνδυασμό με τον πολύ περιορισμένο κατάλληλο χώρο για γεωργικές καλλιέργειες, τους υποχρέωσε να επεκτείνουν τους ορίζοντες της δράσης τους και σε αποστάσεις αδιανόητα μεγάλες για τις δυνατότητες ανθρώπων και υποζυγίων.

Οι Εγκλουβισάνοι π.χ. δραστηριοποιήθηκαν κυρίως προς τον κάμπο του Εγκλιμενού και μέχρι τη θάλασσα, ενώ οι Καρσάνοι και Πιατσανίτες έφτασαν μέχρι τα περίχωρα της πόλης και την παραλία του Επισκόπου.

Ο ποδαρόδρομος αξημέρωτα, με διάρκεια διαδρομής τρεις με τέσσερις ώρες, από τα ορεινά χωριά μας στα απομακρυσμένα αυτά χωράφια των κάμπων, με ακόμη πιο κοπιαστική την ανηφορική και νυχτωμένη επιστροφή τους με το μουλάρι ή το γαϊδουράκι φορτωμένο, ήταν μια πολύ συνηθισμένη καθημερινότητα για αυτούς, τους ξωμάχους της αγροτιάς.

Ήταν ένα είδος προθέρμανσης αλλά και αποθέρμανσης πριν και μετά τη σκληρή δουλειά του χωραφιού, κάτι σαν επιπρόσθετο αλλά κι απλήρωτο επίδομα κόπου και κούρασης, που επιβάρυνε ακόμη περισσότερο τα ταλαιπωρημένα τους κορμιά.

Οι διαδρομές τους μέσα στο καταχείμωνο πολύ δύσκολες, συχνά με καταιγίδες, παγωνιές και χιονοθύελλες, που όπως θυμούνται οι παλιότεροι αφθονούσαν στα μέρη μας, κάποιες δεκαετίες πριν.

Τα ρούχα φθαρμένα από τη δουλειά και ποτισμένα από τη βροχή και τον ιδρώτα δυσκολεύονταν να προστατέψουν το σώμα.
Το φαγητό στο μπακάτσι, λιγοστό. Ένας αγκαθός ψωμί, δυό ελιές, ένα κρεμύδι. Οι φακές, τα λαθύρια ή κάτι άλλο, από την παραγωγή τους, μάταια αγωνίζονταν να αναπληρώσουν τις καμένες θερμίδες από την δουλειά τους και τον ποδαρόδρομο. Σωτήρια συμπληρώματα διατροφής, που στήλωναν τα κορμιά, ήταν το λάδι και το κρασί.

Όμως κάθε σταγόνα λαδιού έκρυβε μέσα της και μια σταγόνα ιδρώτα και κάθε κούπα κρασί ήταν το ευλογημένο απόσταγμα που έκρυβε μέσα της τον διαχρονικό κάματο ολόκληρων γενιών.
Και βέβαια, δίπλα στον αγρότη, ομότιμη συμμέτοχος στην εκτός σπιτιού ταλαιπωρία, η σύντροφός του αγρότισσα.
Η πραγματική ηρωίδα της ζωής. 

Η αγρότισσα που ήταν φορτωμένη με πλήθος από πρόσθετα καθήκοντα, τόσα που η τυχόν σχόλη να καταλήγει γι’ αυτή άγνωστη κι άπιαστη πολυτέλεια.

Το ζύμωμα, το φούρνισμα, το μαγείρεμα, το κουβάλημα του νερού, το πλύσιμο πιάτων και σκευών, η μπουγάδα και το μπάλωμα των ρούχων, ο αργαλειός, το κέντημα, το πλέξιμο η φροντίδα των ζώων του νοικοκυριού και βέβαια πάνω απ’ όλα η γέννηση και το μεγάλωμα των παιδιών, ήταν κάποια από τα επιπλέον πρόσθετα καθήκοντα της Λευκαδίτισσα αγρότισσας και κάθε αγρότισσας σε κάθε γωνιά του κόσμου που της αποστερούσαν ακόμη και το δικαίωμα στον απαραίτητο ύπνο!

Σήμερα τα περισσότερα από τα ορεινά και ημιορεινά χωράφια του τόπου μας, αλλά και πολλά από τα πεδινά, εγκαταλείφθηκαν αφού οι καλλιέργειες πλέον γίνονται με άλλους όρους και διαφορετικά μέσα… Αφού επιλέξαμε τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού ως μοναδικό μοντέλο ανάπτυξης για το νομό μας δεκαετίες τώρα, οπότε σε συνδυασμό με την πολιτική των κεντρικών κυβερνήσεων για ερημοποίηση της υπαίθρου τα περισσότερα ξερολιθικά χωράφια και αμπέλια εγκαταλείφθηκαν και βρίσκονται λογκωμένα, γεμάτα αδιαπέραστα σπάρτα, πουρνάρια και ασφελαχτούς…

Λίγα  χωράφια που απέμειναν με καλλιέργειες αξιόλογων τοπικών προϊόντων λεηλατούνται από ανεπιτήρητα βοοειδή … με τις ευλογίες των τοπικών αρχών και αρχόντων…

Παρόλα αυτά κανένας δεν μπορεί να πει πως όλα αυτά πήγανε χαμένα ή ότι πήγε χαμένος ο κόπος και ο ιδρώτας που τα ζωντάνευαν. Γιατί ήταν ακριβώς αυτά τα ίδια, που ανάστησαν παιδιά και εγγόνια, δίνοντάς τους την δυνατότητα να μεγαλώσουν και να σπουδάσουν ώστε να ενταχθούν αργότερα στον σύγχρονο και πιο άνετο αστικό τρόπο ζωής. 

Γιατί πάντα θα υπάρχει το αύριο (!)

 Σεβαστή Κωνσταντινίδη – Ρεκατσίνα
Πρώην δήμαρχοςΚαρυάς 
Δημοτική Σύμβουλος Λευκάδας

Προηγουμενο αρθρο
Ένα μικρό στιχούργημα με τη «χάρη» της ακαρνανικής διαλέκτου
Επομενο αρθρο
Ο κατεβασμένος αντίχειρας

Δεν υπάρχουν σχόλια

Γράψτε το σχόλιό σας

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.