Βασιλική τουριστικό θέρετρο ή ένα πορθμείο επιβατικής και εμπορικής διασύνδεσης με την Κεφαλονιά;

Το δίλημμα δεν είναι ρητορικό, είναι υπαρκτό και καθοριστικής σημασίας  για το μέλλον και την οικονομική – τουριστική δραστηριότητα όχι μόνο της Βασιλικής, αλλά συνολικά ολόκληρης της Λευκάδας.

Στον αντίλογο όσων καλοπροαίρετα θα πρότειναν συνδυασμό   και των δύο δραστηριοτήτων, η απάντηση είναι ότι τα μικρά γεωγραφικά μεγέθη, η μορφολογία  του λιμανιού, το μικροκλίμα της περιοχής  και η παντελής έλλειψη τεχνικών υποδομών, καθιστούν, ηλίου φαεινότερο   ότι η ήδη ραγδαία τουριστική ανάπτυξη του οικισμού της Βασιλικής,  και της ευρύτερης περιοχής, στην κατεύθυνση του ποιοτικού – εναλλακτικού τουρισμού, θα δεχτεί ανεπανόρθωτο πλήγμα. Αφενός λόγω κορεσμού του μικρού λιμένα και αφετέρου λόγω μη συμβατότητας της τουριστικής ανάπτυξης με ένα διαμετακομιστικό πορθμείο, που θα επιφέρει κυκλοφοριακό έμφραγμα και περιβαλλοντολογική επιβάρυνση, σε συνδυασμό με σφόδρα πιθανά ατυχήματα καθόσον η περιοχή έχει ήδη έντονη  δραστηριότητα με ευγενή θαλάσσια αθλήματα.

Αν όμως αυτές θα είναι οι άμεσες επιπτώσεις  για την περιοχή της Βασιλικής βραχυπρόθεσμα ανάλογες θα είναι  οι αρνητικές επιπτώσεις και για την τουριστική δραστηριότητα σε ολόκληρο το νησί  και κυρίως στα ανατολικά παράλια που και τα ποιο γραφικά και ανεπτυγμένα  τουριστικά. Αυτό γιατί καθώς  δεν έχουν γίνει τα αναγκαία τεχνικά έργα με βασικότερο το οδικό δίκτυο, το οποίο αδυνατεί να εξυπηρετήσει την κυκλοφοριακή κίνηση του νησιού μας.

Φυσικά  και όλοι γνωρίζουμε την Ιώβεια υπομονή που ήδη απαιτεί η πρόσβαση στο νησί  την περίοδο αιχμής του τουρισμού,  με την  ουρά αναμονής να φτάνει μέχρι τον Αγ. Νικόλαο και το κυκλοφοριακό έμφραγμα μέσα στην πόλη της Λευκάδας. Ενώ επίσης προβληματική λόγω κορεσμού είναι και η διέλευση από Καρυώτες, Λυγιά, Νικιάνα, Περιγιάλι, Νυδρί, Βλυχό Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής τα τελευταία είκοσι χρόνια δεν έχει γίνει καμία βελτίωση η παράκαμψη του οδικού δικτύου ή εκεί που έγινε Καρυώτες και Νυδρί, σήμερα  έχουν  σχεδόν ξεπεραστεί.

Η αναγκαιότητα εκτέλεσης αναγκαίων τεχνικών έργων ως προϋπόθεση για την πορθμειακή σύνδεση των Ιονίων νήσων δεν  είναι θέμα υποκειμενικής εκτίμησης του συντάκτη. Προβλέπεται νομικά και αναφέρεται ρητά και εξειδικευμένα για όλα τα μεγάλα νησιά των Επτανήσων Κέρκυρα, Λευκάδα, Κεφαλονιά και Ζάκυνθο και ποιο συγκεκριμένα στο Κεφ Γ1 παραγρ 1 εδ α της Αρ.48976/19.01.2004  Τευχ Β΄ αρ. Φύλλου  56 Α.Υ.Ο με τον φιλόδοξο τίτλο «Πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης Ιονίων Νήσων» προβλέπεται η κατασκευή:

 Στην Κέρκυρα, Κεφαλονιά και Ζάκυνθο, διαμήκη εγκάρσιου οδικού άξονα Β.Ν. προκειμένου να προστατευτούν τα τουριστικά θέρετρα και ο παραδοσιακός χαρακτήρας των παράκτιων οικισμών, ενώ γίνεται ειδική μνεία ότι για την Κεφαλονιά είναι αναγκαία η κατασκευή του διαμήκη οδικού άξονα προκειμένου να  προστατευτεί από το πρόσθετο κυκλοφοριακό φορτίο ο παραδοσιακός χαρακτήρας και να ενισχυθεί το τουριστικό ενδιαφέρων των παράκτιων λιμένων Φισκάρδου, Αγ. Ευφημίας,  Πεσσάδας, Σάμης, Ληξουρίου.

Ειδικά για την Λευκάδα που προφανώς οι ορεινοί όγκοι Σταυρωτά και Ελάτης καθιστούν αδύνατη την κατασκευή εγκάρσιου οδικού άξονα  προτείνεται  κατά μήκος της  ανατολικής οδού Λευκάδας Βασιλικής, η  κατασκευή παρακαμπτηρίων οδών κατά την διέλευση  τους από τους κυκλοφοριακά επιβαρυμένους οικισμούς καθώς και  η βελτίωση του υπόλοιπου οδικού δικτύου. Επιπρόσθετα  για την Βασιλική προβλέπεται η  οργάνωση του υφιστάμενου Λιμένα μόνο  για τουριστική Χρήση , αλλά και η κατασκευή νέου  λιμένα Νότιας Λευκάδας για μεταφορά επιβατών και προϊόντων, χωρίς  όμως να  καθορίζεται χωροταξικά η ακριβής θέση του λιμένα, που είναι προφανώς θέμα ειδικών, αλλά είναι το ίδιο προφανές, ότι δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να είναι το ήδη υπάρχον λιμάνι, καθώς ορίζεται ρητά ότι αυτό πρέπει να εξυπηρετεί αποκλειστικά τον θαλάσσιο τουρισμό, ενώ η κοινή λογική λέει ότι δεν μπορεί να είναι εκτός όλων των άλλων και μόνο για τεχνικούς λόγους κατά μήκος της ακτογραμμής Βασιλικής  Πόντης.

  Το κρίσιμο διάστημα  (2004-2022)

Στα δεκαοχτώ χρόνια που  οι συγκεκριμένες προτάσεις στα πλαίσια της αειφόρου και  ισόρροπης ανάπτυξης της περιφέρειας των Ιονίων νήσων πήραν νομική μορφή και δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ με αυξ αρ. 56^Α/2004, σε ότι αφορά το νησί μας  την Λευκάδα  έχουν γίνει   η είναι στην φάση της παράδοσής :

-Το αγκυροβόλιο τουριστικών σκαφών και η προβληματική λόγω προφανούς κατασκευαστικής αστοχίας, παλαίωση πριν την παράδοσή της,  η προβλήτα προσάραξης τουριστικών σκαφών.

-Η παράκαμψη του Νυδριού, που  κατά την γνώμη μας έχει ήδη ξεπεραστεί από την αλματώδη τουριστική ανάπτυξη του νησιού, και την ανυπαρξία λειτουργικού πεζοδρομίου και  γιατί όχι και ποδηλατοδρομίου.

– Η διαμόρφωση του οδοστρώματος και όχι διαπλάτυνση του δρόμου κατά την διέλευση του από τους Καρυώτες με μελέτη συγκοινωνιολόγου που ναι μεν δεν βελτιώνει την ροή της κυκλοφορίας των οχημάτων αλλά έχει σχεδόν εκμηδενίσει τα τροχαία, ατυχήματα.

Κατά μήκος του υπόλοιπου οδικού δικτύου δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική παρέμβαση βελτίωση η και συντήρησης του   κύρια κατά την διέλευση του από τους παραδοσιακούς οικισμούς που είναι ταυτόχρονα γραφικοί και δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί. (Καρυώτες, Λυγιά, Νικιάνα, Περιγιάλι, Βλυχό, Μαραντοχώρι  και  Κοντάραινα). Όσο για την Βασιλική αναφέρθηκε ήδη ότι για το νέο εμπορικό – επιβατικό λιμάνι ακόμη δεν έχει οριστεί η θέση κατασκευής του, φυσικά η Βασιλική ήδη υποφέρει από έλλειψη χώρου στάθμευσης, ενώ ο δρόμος Βασιλικής – Πόντι παρά τις τεχνικές του βελτιώσεις, ήδη έχει ξεπεραστεί από το υπάρχον κυκλοφοριακό φορτίο    το οποίο στο μεταξύ έχει δεκαπλασιαστεί από το 2004 έως σήμερα.

Αντίθετα στην γειτονική μας Κεφαλονιά οι τοπικές αρχές στα πλαίσια της παραπάνω Α.Υ.Ο.  Στο Φισκάρδο πριν  το 2010   έχουν μεταφέρει την προβλήτα του πορθμείου από το κέντρο του λιμανιού στο Βορειοδυτικό τμήμα εφαπτόμενο μεν, αλλά εκτός του παραδοσιακού οικισμού, ενώ  επίσης  πριν το 2010 έχουν κατασκευάσει νέο εγκάρσιο οδικό άξονα που οδηγεί   μέσα από τον ορεινό όγκο του νησιού και τα  Διλινάτα  απευθείας στο Αργοστόλι προστατεύοντας έτσι τα παράκτια τουριστικά τους θέρετρα  Μύρτο, Άσσο, Αγ. Ευφημία Σάμη κ. α.)

Στο ίδιο διάστημα από το 2004 του αρχικού σχεδιασμού της αειφόρου ανάπτυξης της περιφέρειας, έως σήμερα 2022  ο τουρισμός είχε μια εκρηκτική ανάπτυξη,  που οφείλεται σε πολλούς παράγοντες   με βασικότερους την εικοσιτετράωρη λειτουργία του αεροδρομίου του Ακτίου και στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των βαλκανικών χωρών.

Η πορθμειακή σύνδεση Βασιλικής- Φισκάρδου στις σημερινές συνθήκες

Με βάση όλα όσα  με λεπτομέρεια αναφέρθηκαν παραπάνω και κύρια  την παντελή έλλειψη υποδομών σε συνδυασμό με την εκρηκτική τουριστική ανάπτυξη  του νησιού μας αξιολογείτε ότι:

 Είναι απορίας άξιο γιατί οι αιρετές αρχές του νησιού μας στο διάστημα  της τελευταίας 20ετίας, δεν αξιοποίησαν επαρκώς τα επιδοτούμενα αναπτυξιακά προγράμματα για την συνολική βελτίωση του οδικού άξονα Λευκάδα- Βασιλικής, αλλά κύρια δεν προχώρησαν στην χωροθέτηση και την κατασκευή του νέου εμπορικού – επιβατικού λιμένα νότιας  Λευκάδας.

 Είναι επίσης απορίας άξιον γιατί συναινούν στην άμεση λειτουργία της πορθμειακής γραμμής Βασιλικής- Φισκάρδου.

 Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν αντιλαμβάνονται τις άμεσες  αρνητικές – καταστροφικές  συνέπειες  στην τουριστική δραστηριότητα του νησιού.

 Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν  αντιλαμβάνονται την  σφόδρα πιθανή περίπτωση πρόκλησης σοβαρού ναυτικού ατυχήματος ,αφού ουσιαστικά  το παλιό λιμάνι της Βασιλικής  και ο περιορισμένος εγγύς θαλάσσιος χώρος τον οποίο αναγκαστικά   θα χρησιμοποιούν πλέον και  τα οχηματαγωγά κατά τον απόπλου-κατάπλου,  είναι ήδη κορεσμένα  με δραστηριότητες θαλάσσιου τουρισμού .

 Δεν είναι όμως εύκολο και για εμάς τους απλούς δημότες – πολίτες να κατανοήσουμε την τόση βιασύνη  και την τόση σπουδή  με προαναγγελία πρωτοκόλλων παράδοσης, με επισκευή επιπέδου ΤΙΠ-ΤΟΠ   του  προβλήματος σπηλαίωσης, μιας νεόδμητης προβλήτας, που για τις ανάγκες της πορθμειακής σύνδεσης   χαρακτηρίζεται  σε  διπλής χρήσης τουριστικής και επιβατικής –εμπορευματικής κίνησης.

 Δεν είναι εύκολο να καταλάβουμε ούτε την εκχώρηση αρμοδιοτήτων της δημοτικής αρχής, που με την καταδικασμένη από την ιστορία  πρακτική Πόντιου Πιλάτου, όταν αντιλήφθηκε  τις αντιδράσεις των πολιτών, παρέπεμψε  το θέμα στον αρμόδιο υπουργό, ο οποίος είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα κρίνει με την λογική του λιγότερου πολιτικού κόστους.

Μας είναι ευκολότερο  να καταλάβουμε τις πιέσεις που ασκούνται από το μεγαλύτερο σε έκταση νησί της περιφέρειας, την γειτονική Κεφαλονιά, η οποία όντας το τρίτο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας έχει τεράστιες δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης  και είναι θεμιτό να θέλει μια ποιο άμεση πρόσβαση  τόσο με το αεροδρόμιο του Ακτίου, όσο και με την διαρκώς αυξανόμενη ροή επισκεπτών από τα Βαλκάνια και το δικαιούται  και για τον  παραπάνω λόγο, ότι  είναι ήδη έτοιμη από καιρό, έχοντας κατασκευάσει τον εγκάρσιο και διαμήκη οδικό άξονα όπως προβλέπονταν και ναι θα είναι αθέμιτο από την πλευρά της Λευκάδας να μπαίνουν εμπόδια στην ομαλή ροή του τουριστικού ρεύματος προς το γειτονικό μας νησί. Η Κεφαλονιά δικαιούται και πρέπει να αναπτυχθεί και στον αναξιοποίητο Βόρειο τομέα του νησιού, αλλά  με την αυτονόητη όμως  προϋπόθεση   να μην καταστραφεί η τουριστική δραστηριότητα του νησιού μας.

 Είναι  όμως αυτονόητο ότι η προσαύξηση  του κυκλοφοριακού  φορτίου  τουλάχιστον στο δεκαπλάσιο, θα έχει άμεσα ολέθριες συνέπειες στην τουριστική δραστηριότητα  κατά μήκος των  ανατολικών ακτών του νησιού μας. Ενώ και για την Βασιλική θα είναι ανάλογες  οι καταστροφικές συνέπειες  λόγω έλλειψης κατάλληλου λιμένα, λόγω έλλειψης πλατφόρμας αναμονής οχημάτων για  επιβίβαση- αποβίβαση.

Συμπερασματικά επειδή   είναι αθέμιτο  να καθυστερεί και να παρεμποδίζεται η τουριστική ανάπτυξης του γειτονικού μας νησιού, αλλά είναι το ίδιο αθέμιτο αυτό να γίνει σε βάρος της τουριστικής δραστηριότητας της Λευκάδας, θα πρέπει να αναζητηθεί μια άμεσα εφικτή εναλλακτική λύση διασύνδεσης του κεντρικού Βορειανατολικού  τμήματος του νησιού της Κεφαλονιάς και αυτή δεν είναι άλλη από το ήδη πληρέστατα  οργανωμένο και πλησιέστερο  λιμάνι του Αστακού, να θυμίσουμε ότι  ο νότιος τομέας της Κεφαλονιάς  εξυπηρετείται με επάρκεια και ασφάλεια από το λιμάνι της Κυλλήνης.

Κατά την ταπεινή γνώμη του συντάκτη του παρόντος,  τουλάχιστον μέχρι την εκτέλεση των αναγκαίων τεχνικών έργων, πρέπει  οι αιρετοί μας εκπρόσωποι,   οι φορείς και οι κάτοικοι  του νησιού μας  να κινηθούν συντονισμένα  για την προστασία της σημαντικότερης οικονομικής δραστηριότητας του νησιού μας που είναι ο τουρισμός.

 Βασίλης Α. Δευτεραίος

Συντ/χος Οικονομικός Επιθεωρητής