Η Πλάκα και τα Διαβασίδια -video

Αγναντεύοντας το νησάκι του Αϊ Νικόλα ερχόμενοι προς την πόλη της Λευκάδας και σε μικρή απόσταση από την ακτή και σχεδόν παράλληλα με αυτή, αντικρίζουμε ένα μοναδικό θέαμα. Μέσα στη θάλασσα υπάρχουν βράχια σαν ένας συνεχόμενος επίπεδος βράχος, κάτι σαν «Πλάκα», που χωρίζει τη θάλασσα στα δυο, ένας βραχώδης θαλάσσιος δρόμος.

Πρόκειται για το ίδιο πέτρωμα που ξεκινά από τον Αϊ Γιάννη των Αντζούση και καταλήγει στη Σάλτενη του Ακτίου. Η Πλάκα αυτή είναι φυσικό δημιούργημα και έδωσε το όνομά της στην περιοχή.

Σε απόσταση μισού σχεδόν χιλιομέτρου από το Κάστρο της Αγίας Μαύρας συναντούμε το λατομείο της Πλάκας. Το σχεδόν ισοπαχές σώμα της Πλάκας εξυπηρέτησε τα μέγιστα, την κατάτμησή της σε τεμάχια διαφόρων μεγεθών για να χρησιμοποιηθούν στα λιμενικά έργα που κατασκεύαζαν οι Άγγλοι κατά την τελευταία εικοσαετία πριν την Ένωση της Επτανήσου. Ο χώρος ονομάζονταν Αγγλικό Λατομείο.*

Διαβασίδια είναι τα θρυλικά περάσματα των πλοίων ανάμεσα από την βραχώδη πλάκα. Το μικρό και το μεγάλο Διαβασίδη. Το μεγάλο βρίσκεται κοντά στο νησάκι του Αϊ Νικόλα και τα μικρό στη μέση περίπου της απόστασης που καλύπτει η πλάκα.

Σημειώνεται ότι για την ιδιότυπη τοποθεσία, στην οποία βρίσκονται οι δίοδοι των σκαφών από το ανοιχτό Ιόνιο, ήτοι το Μεγάλο και το Μικρό Διαβασίδι, δεν έχουμε καμιά μνεία ως προς τη φύση τους. Ως εκ τούτου, δεν έχει αποσαφινησθεί εάν οι δίοδοι αυτές είναι φυσικές δίοδοι ή δημιουργήθηκαν με ανθρώπινη παρέμβαση. Επίσης, δεν είναι γνωστό εάν η διέλευση των φορτηγίδων λέμβων γινόταν και κατά τη διάρκεια της νύχτας με τη βοήθεια φωτεινής σήμανσης, ιδιαίτερα για τη δίοδο του Μεγάλου Διαβασιδιού. Από όσα όμως μας είναι γνωστά, το Μικρό Διαβασίδι στο δεξιό άκρο της εισό­δου του έφερε από χρόνου μακρού όρθιο λιθοκίονα ύψους όσο το ύψος ενός ανθρώπου. Ο λιθοκίονας αυτός υπάρχει έως και σήμερα…

Η περιοχή, η οποία περιλαμβάνει την Πλάκα έμπροσθεν της νησίδας του Αγίου Νικολάου, επί Ενετοκρατίας αποκαλούνταν και Ντούσμανη, μία ονομασία, η οποία προερχόταν από την οικογένεια του κόμητα Ντούσμανι. Σημειώνεται ότι η εν λόγω οικογένεια Ντούσμανι ήταν κάτοχος γαιών πλησίον της περιοχής των παλαιών Αλυκών της πόλεως τουλάχιστον πριν από το πρώτο μισό του 18ου αιώνα.*

* Νίκος Βαγενάς: «Πάτρια Ίχνη – ψηφίδες από τη Λευκάδα του χτες», εκδόσεις fagotto books, Λευκάδα 2014.