Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ομηρικής Ιθάκης

Γράφει ο Νώντας Γαζής

1. Πανυπερτάτη προς Ζόφον (Η απώτερη προς τη Δύση)! Μέχρι τον 4ο μ.Χ. αιώνα η Δύση τοποθετούνταν μεταξύ του σημερινού Βοριά και της σημερινής Δύσης, δηλ Β.Δ. Οπότε βορειοδυτικότερη όλων ήταν η σημερινή Λευκάδα ενώ το σημερινό Θιάκι ήταν Βόρειο! Η γραμμή Κόρινθος, Μεσολόγγι, Αστακός είσοδος Αμβρακικού, Κέρκυρα, Ιταλία, θεωρούνταν από τους ανωτέρω Γεωγράφους, ως ευθεία μεν και μάλιστα καθαρά από Ανατολή προς Δύση.

2. Χθαμαλή ειν’ αλί κείται (Χαμηλά στη θάλασσα άρα κοντά στη στεριά, Χαμηλώνω=πλησιάζω, Ψηλώνω= απομακρύνομαι από τη στεριά). Η Ιθάκη βρίσκονταν κοντά στη στεριά.

3. Άνευθε ειν’ αλί κείνται, (τα υπόλοιπα τρία Δουλίχιο, Σάμη και Ζάκυνθος, άνευθε ειν’ αλί κείνται = βρίσκονται μακριά απ’ τη στεριά)

4. Αυτά τα τρία πλην Ιθάκης βρίσκονται και Ήλιδος άντα, δηλ. απέναντι από την Ηλεία! Ενώ η Ιθάκη ήταν απόμακρη κι αυτό είναι ένα στοιχείο υπέρ της Λευκάδας.

5. Δουλίχιόν τε Σάμη τε αποτελούν αιώνιο ζεύγος (αμετακίνητα νησιά), αυτό μας οδηγεί στο ζεύγος Κεφαλονιά και Θιάκι!

6. Η Ομηρική Ιθάκη είναι το πρώτο νησί από τα 4 του Οδυσσέα, που συναντάει ο ερχόμενος από Θεσπρωτία (Ήπειρο)! Αυτή συνεπώς ταυτίζεται με την Λευκάδα.

7. Η Αστερίς βρίσκονταν στο νότιο μέρος της Ιθάκης και μάλιστα κοντά στην περιοχή του Εύμαιου. Νότια της Λευκάδας υπάρχει το νησί Αρκούδι, Νότια της Ιθάκης δεν υπάρχει νησί! Άρα το Αρκούδι μας οδηγεί στο νησί Αστερίς της ενέδρας.

8. Η τοποθεσία που διέμενε ο Εύμαιος ήταν στη νότια Ιθάκη.

9. Αν η Λευκάδα δεν ήταν νησί τότε, αλλά ακρωτήρι της Ακαρνανίας, οι Κουρήτες, οι Τηλεβόες, οι Αιολείς, οι Επειοί, οι Τάφιοι, οι Κεφαλλήνες και όσοι Λαοί πέρασαν από την Ακαρνανία σαφώς και θα διαβιούσαν, αν όχι όλοι, τουλάχιστον κάποιοι απ’ αυτούς και στην Λευκάδα, οπότε θα υπήρχαν ευρήματα από το πέρασμά τους απ’ αυτήν. Επειδή κανείς ερευνητής δεν βρήκε κανένα στοιχείο τους στη Λευκάδα σημαίνει ότι κανείς δεν την επισκέφθηκε, άρα ήταν νησί και οι ορεσίβιες φυλές δεν την πλησίασαν καν, δεν την περπάτησαν.

10. Η στροφή του Τηλέμαχου προς τις Εχινάδες για να πάρει κατάπρυμα τον δυνατό Σιρόκο που του ‘στειλε η Αθηνά, επιστρέφοντας από Πύλο, λίγο μετά από το Κατάκολο, ώστε να πάει πολύ μακριά στην «πανυπερτάτη προς ζόφον» Ιθάκη του, μας βεβαιώνει ότι αποκλείεται σαφέστατα η Κεφαλονιά ως Ομ. Ιθάκη, γιατί ήταν στην πορεία του και θα έφθανε στο Νότιο μέρος της σαφώς νωρίτερα από τα μεσάνυχτα κι όχι τα χαράματα που έφθασε κοντά στον Εύμαιο ή πολύ πριν τις 3 η ώρα θα έφθανε στο Νότιο Θιάκι και με τη βοήθεια του πολύ δυνατού Σιρόκου! Για να φτάσει με το χάραμα σημαίνει ότι πήγαινε αρκετά μακριά στην «πανυπερτάτη προς ζόφον» Ιθάκη του, κάτι που μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια πορεία προς τη Λευκάδα.

11. Η Ομ. Ιθάκη είχε πολλά νερά και βροχές σε αντίθεση με την σημερινή η οποία ανέκαθεν στερούνταν σημαντικά από νερά και για πολύ μεγάλα διαστήματα έμενε ακατοίκητη εξ αιτίας της παντελούς σχεδόν έλλειψης νερού και συνεχίζει το αιώνιο πρόβλημά της και σήμερα και επιμένει στο σοβαρότατο πρόβλημα της Έλλειψης Νερού κάθε χρόνο στο Νομαρχιακό Συμβούλιο της Κεφαλονιάς σαν πρώτο και βασικό της πρόβλημα!

12. Η Ομ. Ιθάκη είχε Ναό του Απόλλωνα από το 1300 π.Χ. περίπου. Οι αρχαίοι συγγραφείς, με πρώτο τον ποιητή Ανακρέοντα, αναφέρονται συχνά σε επωνύμους και ανώνυμους που έπεσαν από τους βράχους του ακρωτηρίου για να βρουν διέξοδο στα ερωτικά τους πάθη. Έτσι, σε κωμωδίες του 4ου αι. π.Χ. η Λευκάδα εμφανίζεται ως συνώνυμο του ανεπιτυχούς έρωτα και του εξαγνισμού. Όσον αφορά τις ερωτικές αυτοκτονίες πάντως τον δρόμο άνοιξε, κατά τους θρύλους φυσικά, η ίδια η Αφροδίτη που πηδώντας από τον βράχο απαλλάχθηκε από τον έρωτά της για τον Αδωνη. Επίσης από κει έπεσε και ο Κέφαλος για τον άτυχο έρωτά του με την Πτερέλη. (Ως γνωστό ο Κέφαλος ήταν πατέρας του Αρκείσιου, αυτός του Λαέρτη κι ο Λαέρτης του Οδυσσέα, που σημαίνει ότι ο Ναός του Απόλλωνα προϋπήρχε τουλάχιστον 90 – 100 χρόνια πριν τον Οδυσσέα (περίπου το 1300π.Χ.).

Ακολούθησαν κι άλλοι όπως ο Νικόστρατος Σύμφωνα με τα στοιχεία της Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών, στην περιοχή ευθύνης της έχουν εντοπιστεί, εκτός του Λευκάτα Απόλλωνα, ακόμη τέσσερις Ναοί αφιερωμένοι στο θεό Απόλλωνα: Τρεις στην Κέρκυρα, 1) Ναός Θεού Απόλλωνος Κορκυραίου μέσα 8ου αιώνα π.Χ στο Μον Ρεπό, 2) Ναός Θεού Απόλλωνος 5ου αιώνα π.Χ στη θέση Ρόδα και 3) Ναός Θεού Απόλλωνος Πυθαίου 5ου αιώνα π.Χ στο Αρτεμίσιο και ένας στην Κεφαλονιά, ο Ναός Θεού Απόλλωνα, δωρικός, του 6ου αιώνα π.Χ, κοντά στη Σκάλα. Στο Θιάκι υπάρχουν αναφορές για τρεις αρχαίους Ναούς α) της Αρτέμιδας στον Αετό (Bendon), β) της Ήρας λατρευτικό άντρο κι όχι Ναός, στο σπήλαιο Λοΐζου και γ) της Αθηνάς, μάλλον στην περιοχή Καθαρών, όπου και η ονομασία από την Αθηνά Παρθένο. [Και μόνο ότι ο Κέφαλος ήταν πατέρας του Αρκείσιου, ο οποίος ήταν παππούς του Οδυσσέα, δηλ. 3 γενιές πριν τον Τρωικό Πόλεμο, έπρεπε να σκεφθεί ότι ο Ναός του Απόλλωνα προϋπήρχε και του Οδυσσέα και του Τρωικού Πολέμου!

Και επειδή Ναός του Απόλλωνα προϋπήρχε μόνο στην Λευκάδα, θα έπρεπε να τον οδηγήσει σε ορθότερη αντιμετώπιση των ονοματοθεσιών. Και το γεγονός ότι δεν υπήρχε λέξη Χερσόνησος στην προκλασική εποχή, τότε έπρεπε να σκεφθεί πολύ για να χαρακτηρίσει την Λευκάδα χερσόνησο και να τοποθετήσει μετά εξ ανάγκης το μεγαλύτερο νησί του Βασιλείου του Οδυσσέα, το Δουλίχιο σε ένα ακατοίκητο νησάκι των Εχινάδων!] Ο Ναός του Απόλλωνα μόνο στην Λευκάδα μας οδηγεί στην Ομ. Ιθάκη!!!

13. Όσον αφορά το Λιμάνι του Φόρκυνα δεν υπάρχει απολύτως καμία άλλη ταύτισή του παρά μία και μοναδική, ο Κόλπος των Συβώτων! Αυτός ανταποκρίνεται απόλυτα στην τέλεια περιγραφή που μας προσφέρει ο Όμηρος και ταυτόχρονα είναι πολύ κοντά στην περιοχή του Εύμαιου, όπως ο ίδιος ο Όμηρος μας διδάσκει. Δεν υπάρχει άλλο λιμάνι στην Δυτική Ελλάδα που να αφήνεις οποιοδήποτε πλεούμενο άδετο και να απομακρυνθεί έστω και 2 ή 3 μέτρα, αλλά παραμένει ακίνητο!

14. Ως γνωστόν Βασιλιάς γίνονταν ο μεγαλύτερος Γαιοκτήμονας της εποχής, κάτι που σημαίνει ότι οι μνηστήρες ήταν γιοί των μεγαλύτερων Γαιοκτημόνων των τεσσάρων νησιών. Αυτό μας οδηγεί ότι το Δουλίχιο που έστειλε τους μισούς μνηστήρες στην Πηνελόπη για υποψήφιους Βασιλιάδες, σαφέστατα ήταν και το μεγαλύτερο νησί του Βασιλείου αυτού και είναι εντελώς ακατανόητο ο Στράβων να το τοποθετεί σε ένα 100% ακατοίκητο νησάκι των Εχινάδων και απίστευτα μικρό περίπου 25 στρ. σήμερα. Αυτό είναι σε ευθεία αντίθεση με την περιγραφή την Ομηρική.

Πέρα όμως απ’ αυτό το δεδομένο, το νησάκι Δόλιχα, όπου τοποθετεί το Ομηρικό Δουλίχιο ο Στράβων, αυτό το νησάκι υπάγεται στις Εχινάδες και μάλιστα στις νότιες, που λέγονται και Οξειές ή Θοές ή Ιερά νησιά και ανήκαν τότε στην Ηλεία και στον Αυγεία, άρα δεν είχαν το δικαίωμα ποτέ να πάνε εκεί και να εγκατασταθούν ο γιός του Αυγεία με τη γυναίκα του και το γιό του, αφού ο διωγμός ήταν οριστικά εκτός διοικητικής ευθύνης και δια παντός από την επικράτεια της Ηλείας! Απλά τους φιλοξένησε ο Οδυσσέας αφού η Κτημένη η Νύφη του Αυγεία ήταν αδερφή του Οδυσσέα.

15. Τέλος ένα στοιχείο σημαντικό είναι οι χρόνοι πλεύσης! Έκανε μιάμιση μέρα για να πάει στην Πύλο ο Τηλέμαχος και συνεπώς περίπου τον ίδιο χρόνο έκανε και κατά την επιστροφή του. Μάλιστα επιστρέφοντας έκανε έναν ελιγμό προς τις Εχινάδες για να πάρει τον Σιρόκο που του έστειλε η Αθηνά, κάτι που σαφώς τον καθυστέρησε κάποιο χρόνο, τον οποίο όμως κέρδισε γιατί μόλις νύχτωσε η Θεά αύξησε σημαντικά την ταχύτητα του Σιρόκου, οπότε έφθασε με το χάραμα στην νότια πλευρά της Ομ. Ιθάκης εκεί που διαβιούσε ο Εύμαιος, για να γίνει ο αναγνωρισμός με τον πατέρα του που κι εκείνος είχε φτάσει στον Εύμαιο. Έτσι πέρασε από το νησί της Ενέδρας (Αστερίς με το σημερινό όνομα Αρκούδι) και τον άφησαν να πάει στον Εύμαιο να συναντήσει τον πατέρα του. Το πλοίο τότε το είδαν οι μνηστήρες και το κυνήγησαν για να δολοφονήσουν τον Τηλέμαχο, ο οποίος πλεόν δεν ήταν μέσα και το κυνήγησαν αλλά δεν το έφτασαν πριν το Ομηρικό Άστυ. Ο Αντίνοος που είχε σχεδιάσει τη δολοφονία τρελάθηκε και φώναζε εναντίον των Θεών που προφύλαξαν τον Τηλέμαχο και δεν τον δολοφόνησαν.