Λευκάτας: Εσχατιά του νησιού, τυλιγμένη στο θρύλο, το μύθο, τον έρωτα, το θάνατο

Τον βλέπεις από μακριά το «Θείο Λευκάτα». Ο Φάρος, ένα βήμα απ’ τον καρατομημένο βράχο, ανοιχτό μάτι στο Ιόνιο. Ο κάβος, το νοτιότερο σημείο του νησιού. Η ομηρική «Λευκάς Πέτρη». Τυλιγμένο στην αντάρα, πολύπαθο ακρωτήρι, θαλασσοδαρμένο.

Από μακριά φαντάζει μεγαλόπρεπο το τοπίο. Μια βράχινη αποτομιά, ολοκάθετα μαχαιρωμένη, σου προκαλεί δέος. Τ’ ακρωτήρι σουβλίζει το Ιόνιο, η βαθιά, ανήσυχη θάλασσα μαστιγώνει αλύπητα το φοβερό βράχο. Αφρίζει το κύμα, σπηλιάζει τη βράχινη στεριά, κατατρώει τα σωθικά της, πασπαλίζει τις ρωγμές μ’ αλισάχνη….

Ακούς το ρόχθο της θάλασσας, το μαστίγωμα των βράχων, την ανάσα του κυματισμού που μπαινοβγαίνει στις σπηλιές της κατακρεουργημένης ακτογραμμής. Από το φάρο θα χαρείς τις βορινές ακτογραμμές της Κεφαλονιάς και του Θιακιού. Θ’ ανασάνεις κρύο ιόνιο αγέρα, μυρωμένο με τη θρούμπα και το πουρνάρι του βουνού….

Εδώ, οι ευαίσθητες ψυχές των αρχαίων είχαν στήσει ναό-προσκυνητάρι στον Απόλλωνα-Λευκάτη. Κι εδώ ο λυράρης Θεός μάζωνε τους πιστούς απ’ όλη την Ελλάδα κι έξω απ’ αυτή. Για χάρη του ξόδευαν ζωές σ’ εξιλαστήριες θυσίες. Μια απάνθρωπη, βάρβαρη συνήθεια να εξευμενίζουν το δελφίνο-θεό με ανθρωποθυσίες….

Γαλήνεψε ο τόπος, το Απολλώνιο φως ζέστανε τις ψυχές. Άνθρωποι και Θεός φιλιώσανε, κοντύνανε την απόσταση, αναμετρήθηκαν, ησύχασαν. Ο «Λευκάτης» όριζε τον αδρότοπο, οι πιστοί του του ‘στελναν ζώα-θυμίαμα κι όλα πορεύονταν με τάξη και πληρότητα…

Σιμώνεις το βράχο, σκιάζεσαι. Φόβος, τρέμουλο, σύγκρυα σε τυλίγει. Ένα τιτάνιο κόψιμο, πέρ’ από το κάθετα, με μια αδιόρατη κλίση προς τα μέσα. Από κάτω μια θάλασσα μπλάβινη, μουντή, ανταριασμένη…. Ύψος φοβερό, αδυσώπητο. Ίλιγγος, κενό, ανατριχίλα σε κυριεύουν.

Κι όμως, συλλογίζεσαι, από δω πάνω σάλτισε η κυρά του Κάβου -η Λεσβία Σαπφώ.Από δω ψηλά η ποιήτρια του έρωτα και του θανάτου εκμηδένισε την απόσταση ζωής-θανάτου. Απολυτοποίησε το ερωτικό πάθος.Δεν ήτανε πράξη απελπισίας κι απογοήτεψης. Φαίνεται σαν τέτοια. Παραμέσα, ωστόσο, μπορείς να διακρίνεις ένα μεγαλείο. Ήτανε ένα μοναδικό αναμέτρημα με τη μοίρα. Κι ένα άσβεστο καμίνι στο γυναίκειο κορμί. Η Σαπφώ θα συμβολίζει στην αχλή του θρύλου τη δύναμη του πάθους που σβήνεται στην άβυσσο του χαμού.

Ο Λευκάτας δεν είναι τοπωνύμιο απ’ τα τόσα. Κουβαλάει μνήμες και πάθη, αντάρα και λύτρωση. Είναι σημαδιακό τοπίο. Παιδί της άγριας αιώνιας αμάχης του Ιονίου με τη λευκαδίτικη ακτή. Εσχατιά του νησιού, τυλιγμένη στο θρύλο, το μύθο, τον έρωτα, το θάνατο.

Κείμενο: Απόστολος Μαργέλης: «Διαδρομές στην Ελλάδα… διαδρομές που πονάνε», Αχαϊκές εκδόσεις.

Φωτογραφίες: Kafetsis A. Fotis Photography