Η εικόνα της Παναγίας της Βηματάρισσας

ΠΑΝΑΓΙΑ ΒΗΜΑΤΑΡΙΣΣΑ

Η εικόνα της Παναγίας της Βηματάρισσας βρίσκεται στη θέση του σύνθρονου του ιερού βήματος του καθολικού της Ι.Μ. Βατοπεδίου και σχετίζεται με την εξής παράδοση. 

Τον 10ο αιώνα, κατά τη διάρκεια επιδρομής των Αράβων στη Μονή, ο ιεροδιάκονος Σάββας, βηματάρης, πρόλαβε και έκρυψε μέσα στο πηγάδι του ιερού βήματος την εικόνα και το σταυρό του Μ. Κωνσταντίνου, τοποθετώντας μπροστά τους μία αναμμένη λαμπάδα. 

Οι Άραβες λεηλάτησαν τη Μονή και ο ιεροδιάκονος Σάββας μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στην Κρήτη. Ελευθερώθηκε μετά από εβδομήντα χρόνια και επέστρεψε στη Μονή. Οι νέοι μοναχοί, που δεν γνώριζαν τίποτε για τα κρυμμένα κειμήλια, άνοιξαν, με υπόδειξή του, το πηγάδι και βρήκαν την εικόνα και το σταυρό όρθια πάνω στο νερό και τη λαμπάδα ακόμη αναμμένη.

Η εικόνα αυτή λέγεται και «Κτητόρισσα», γιατί η ανεύρεσή της έγινε την εποχή των τριών κτητόρων της Μονής, Αθανασίου, Νικολάου και Αντωνίου. 

Άλλο ένα περιστατικό συνδέεται με την εικόνα αυτή. Κάποτε ένας μοναχός δυσκολευόταν να κατανοήσει το νόημα του χωρίου «χίλια έτη εν οφθαλμοίς σου, Κύριε, ως ημέρα η εχθές».

Λυπόταν που δεν έβρισκε άνθρωπο να του λύσει την απορία του αυτή. Τότε διέμεναν στη Μονή οι πρώην πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλος και Κυπριανός και είχαν μαζευτεί πολλοί μοναχοί απ’ όλο το Άγιον Όρος για να λάβουν την ευλογία τους.

Κατά την εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, που πανηγυρίζει η Μονή, ενώ ο πατριάρχης Κύριλλος πήγαινε να προσκυνήσει τα άγια λείψανα, ο παραπάνω μοναχός άκουσε μία φωνή από την εικόνα της Βηματάρισσας που του ερμήνευε ακριβώς το νόημα του χωρίου. Τότε αυτός ικανοποιημένος για τη λύση της απορίας του με θαυματουργικό τρόπο, ευχαρίστησε με δάκρυα την Κυρία Θεοτόκο.

Χρ. Γιάννης Φουρλάνος

Δάσκαλος – Θεολόγος.