Οι πικροδάφνες του κοιμητηρίου,  οι κολόνες της παραλίας και η «κυκλική οικονομία»

Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία και κυρίως όσοι μεγάλωσαν σε εποχές ανέχειας, γνωρίζουν από πρώτο χέρι την επαναχρησιμοποίηση όλων των υλικών που εφάρμοζαν  οι αγροτικές και όχι μόνο κοινωνίες, πριν ακόμη ανακαλυφθεί η  κυκλική οικονομία και γίνει ισχυρή ένδειξη πολιτισμού κάθε τόπου και χώρας.

Δεν ήταν μόνο οικονομικοί οι λόγοι που ωθούσαν τους γονείς μας να μην πετούν σχεδόν τίποτα, αλλά να του δίνουν άλλες χρήσεις, ήταν και ο σεβασμός στη φύση και κυρίως η εμπειρική τους γνώση πως δεν είναι ανεξάντλητοι οι φυσικοί πόροι

(Κυκλική οικονομία είναι ένα οικονομικό- πολιτικό σύστημα που αντιπροσωπεύει την αλλαγή του παραδείγματος με τον τρόπο που η ανθρώπινη κοινωνία συνδέεται με τη φύση και αποσκοπεί στην πρόληψη της εξάντλησης των πόρων. Αποσκοπεί στην εξάλειψη των αποβλήτων και τη συνεχή χρήση των πόρων. Τα κυκλικά συστήματα χρησιμοποιούν τη συντήρηση, την επαναχρησιμοποίηση/αναδιανομή, την ανακαίνιση/ανακατασκευή και την ανακύκλωση…)

Διαχρονικά υπάρχει λαγνεία στο μικρό μας τόπο με τα μεγάλα έργα. Να γκρεμίζουμε και να σπαταλάμε χρήματα. Αντίθετα δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο για την συντήρηση των υποδομών για να ζήσουν περισσότερα χρόνια. Τα αφήνουμε να  καταρρεύσουν, για να ζητούμε μεγάλα έργα.  (χαρακτηριστικό παράδειγμα το Διοικητήριο, το οποίο μπάζει νερά από την αρχή σχεδόν της χρήσης του, 2011) 
Η επαναχρησιμοποίηση των υλικών δεν είναι μόνο άγνωστη πρακτική αλλά και λέξη. 

Περάσαμε πριν λίγες μέρες από τον υπό κατασκευή κόμβο της Αναπαύσεως. Τα παλιά πεζοδρόμια έχουν ξηλωθεί και ο χώρος  ισοπεδώθηκε για να δημιουργηθεί η διάταξη του κόμβου. Στο πεζοδρόμιο από τη μεριά του κοιμητηρίου είχαν φυτευτεί πριν από 5-6 χρόνια πικροδάφνες στο μέσον ακριβώς του πεζοδρομίου αχρηστεύοντάς το τελείως. Μαζί με τα πεζοδρόμια όπως ήταν επιβεβλημένο  ξηλώθηκαν και οι πικροδάφνες.

Η απορία μας είναι η εξής:  αυτές οι πικροδάφνες που ήταν πανέμορφες, καθώς και όλα τα φυτά από την παραλία που ξεριζώθηκαν τι απέγιναν; (δεν αναφέρουμε τα μεγάλα δέντρα της παραλίας αυτά είναι μια άλλη ιστορία). Όταν ξεριζώνεις ένα φυτό με την τσάπα, μπορείς να βγάλεις πολύ χώμα καθώς και ρίζες. Έχεις κατά 90% επιτυχία, αν το μεταφυτεύσεις.  

Γνωρίζει κάποιος πόσο κοστίζουν π.χ. οι πικροδάφνες και μάλιστα οι  μεγαλούτσικες στα φυτώρια;  Είναι τσουχτερές οι τιμές τους. Το ίδιο ισχύει για όλα τα φυτά  και τα λουλούδια που υπήρχαν στην παραλία. Αυτά μάλιστα που καταστράφηκαν πρόσφατα, προς το τέλος του υπό ανάπλαση χώρου, ήταν πανέμορφα και φυτεμένα πριν από λίγα χρόνια.

Δεν θα έπρεπε λοιπόν με αυτά τα λουλούδια που πετάχτηκαν να έχουν στολιστεί πλατείες της πόλης, που κάποιες είναι σαν χέρσα χωράφια; Κι αν ο Δήμος δεν είναι σε θέση να το κάνει, επειδή είναι κουβαρντάς, θα μπορούσε να τα τοποθετήσει σε κάποια σημεία, να τα παίρνουν οι δημότες που γνωρίζουν και την διακοσμητική αξία τους αλλά και την τιμή τους.

Στην πλατεία της παραλίας υπήρχαν και άλλα αξιόλογα υλικά. Οι «χτυπημένες στο χέρι» πλάκες στην λιθοδομή του Μποσκέτου. Πετάχτηκαν, αποθηκεύτηκαν κάπου για άλλη χρήση;

Υπήρχαν ακόμα στην παραλία οι εξαιρετικές κολόνες φωτισμού. Δεν γνωρίζουμε αν τοποθετήθηκαν την ίδια χρονολογία αυτές του Μποσκέτου με  αυτές της πλατείας δίπλα στη Μαργαρίτα. Πάντως αυτές της πλατείας ήταν μαντεμένιες, άρα αθάνατες, ήταν παραδοσιακές στο σχέδιο, έχουν ζωή 40 σχεδόν χρόνια και ήταν σε άριστη κατάσταση. Αυτές οι  κολόνες  έγιναν  ειδική παραγγελία σε χυτήριο για λογαριασμό του Δήμου. Έχουν επάνω τους τον Πήγασο (σύμβολο της πόλης) και τα γράμματα ΔΛ.

Αυτές του Μποσκέτου πιθανόν ήταν παλαιότερες.

Θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν ξανά και αν δεν ήταν αρκετές, να τοποθετηθούν σε ένα μόνο σημείο ως ξεχωριστή ενότητα. Αυτές που τοποθετήθηκαν σε δυο χρόνια θα ξεβάψουν από τον ήλιο, όπως γίνεται συνήθως, αντίθετα με αυτές που προϋπήρχαν που παρά τα χρόνια τους, χωρίς καμία συντήρηση, ήταν σε καλή κατάσταση λόγω της ποιότητας του υλικού κατασκευής τους.

Με τις κολόνες υπάρχει διπλό πρόβλημα. Εκτός της σπατάλης, υπάρχει και η σημειολογία: η προσπάθεια εξαφάνισης όλων των στοιχείων που συνδέουν την πλατεία με το παρελθόν της. Και ίσως η λατρεία μας για ό,τι λάμπει κι ας είναι εφήμερο.
Αλλά και έτσι, ελπίζουμε, να συγκεντρώθηκαν κάπου, να φυλάσσονται με προσοχή, λόγω της αξίας τους και να τοποθετηθούν σε πλατείες της πόλης που είναι θεοσκότεινες ή ακόμα και στα χωριά.

Αυτές τις τρεις πάντως τις βρήκαμε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας πεταμένες στο έδαφος και ίσως σπασμένες.

Υ.Γ.1: Η κυκλική οικονομία προωθείται και επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις πολιτισμένες χώρες της Ευρώπης η επαναχρησιμοποίηση των υλικών, η ανακύκλωση είναι δείγματα προόδου.
Υ.Γ.2: Η συμμετοχική δημοκρατία, έχει θεσμοθετηθεί, (διαβούλευση), και  συνεχώς διευρύνεται με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα πλαίσια της συμμετοχικής δημοκρατίας η με κάθε τρόπο εμπλοκή των πολιτών είτε μεμονωμένα, είτε σε ομάδες, πρωτοβουλίες κ.λ., στη διαμόρφωση πολιτικών που άπτονται της πόλης, συνοικίας, Νομού, είναι σχεδόν επιβεβλημένη. «Αναγνωρίζεται στους κατοίκους η εμπειρία και η γνώση τους για το χώρο, εμπειρία και γνώση που μπορούν να εμπλουτίσουν την οπτική των επαγγελματιών και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του σχεδίου – έργου.»

15/12/2023

Μετά την δημοσίευση του άρθρου λάβαμε πολλά μηνύματα, δυο ήταν από χωριά. Πληροφορηθήκαμε πως υπήρξαν ατομικές, ηρωικές πρωτοβουλίες για τα παγκάκια της πλατείας. Αρκετά γλίτωσαν και επανατοποθετήθηκαν  και στην πόλη αλλά και σε χωριά. Από τις κολόνες της πρώτης ανάπλασης  γλίτωσαν μόνο δυο και τοποθετήθηκαν.  Από την δεύτερη μάλλον καμία.

Οι παρακάτω φωτογραφίες μας στάλθηκαν επίσης μετά την δημοσίευση του άρθρου.