Το υπέροχο τέμπλο του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα στην πόλη της Λευκάδας

Σε μια πολύ παλιά φωτογραφία του Νίκου Κατωπόδη «Πανοθώμου» ανακαλύψαμε αυτή την εκπληκτικής ομορφιάς εικόνα ενός αριστουργηματικού τέμπλου: του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα στην πόλη της Λευκάδας. Έχουμε δημοσιεύσει και στο παρελθόν εικόνες από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού. Θεωρούμε όμως, πως πρόκειται για την καλύτερη απεικόνιση της μεγαλοπρέπειας ολόκληρου του τέμπλου, παρότι η ανατύπωση της φωτογραφίας πάσχει.

H εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, στην κεντρική πλατεία της πόλης, χτίστηκε στα τέλη του 17ου αιώνα.  Είναι βασιλική μονόχωρη, επιμήκης, χαμηλή, χωρίς τρούλο, με πλαϊνές εισόδους και με εμφανείς επιρροές από την ενετική αρχιτεκτονική. Το τέμπλο της έγινε από τον Ζακυνθινό ξυλογλύπτη Ι. Γρόππα και οι εικόνες της από τον κρητικό, ενετικής καταγωγής, Τομάζο Τζεν.

«Η ανάπτυξη της λατρείας του Αγ. Σπυρίδωνα στη Λευκάδα δύναται να παρατηρηθεί και από την ανοικοδόμηση ναών αφιερωμένων στο πρόσωπό του. Ο πρώτος ναός επ’ ονόματι του Αγ. Σπυρίδωνα ανοικοδομείται στο κέντρο του νεοσύστατου οικισμού της Αμαξικής το 1684, απέναντι από τον οποίο το 1723 η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία αποφάσισε να ανοικοδομήσει ναό επ’ ονόματι του προστάτου της Βενετίας Αγ. Μάρκου.

 Η επιλογή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας να ανεγείρει ναό στο συγκεκριμένο σημείο στο πλαίσιο κάλυψης των θρησκευτικών αναγκών των πιστών της που ανέρχονταν το 1710 στη Λευκάδα στους 500 πιστούς αλλά και του πιθανού θρησκευτικού ανταγωνισμού της, αποδεικνύει ότι ο ναός του Αγ. Σπυρίδωνα συγκέντρωνε έναν μεγάλο αριθμό Ορθόδοξων πιστών της Λευκάδας. Με τον Άγ. Σπυριδώνα και τον συγκεκριμένο ναό στην πλατεία της Αμαξικής συνδέθηκε και η επέτειος της ιστορικής Φιλαρμονικής της Λευκάδος που φέρεται να ιδρύθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με καταστατικού της 1852 και συγκεκριμένα με το άρθρο 26, οριζόταν ως επέτειο η εορτή του Αγ. Σπυρίδωνα τη 12η Δεκεμβρίου. Η επιλογή της ημέρας έγινε λόγω της προφορικής παράδοσης ότι η πρώτη δημόσια εμφάνιση της μπάντας έγινε ανήμερα του Αγ. Σπυρίδωνα.»*

* Η λατρεία του Αγίου Σπυρίδωνα στη Λευκάδα (τέλη 17ου-αρχές 20ού αιώνα)