Χιονιάς στη Λευκάδα – Μια αναδρομή στο έτος 1963

Νίκος Ασπρογέρακας, Φιλόλογος

Το νησί μας, αλλά και γενικότερα η Δυτική  Ελλάδα δε δεινοπαθεί, σε αυτή την περίοδο που διανύουμε,  από τη επέλαση του χιονιά. Οι εικόνες που μας παρουσιάζονται στα ΜΜΕ, το κλείσιμο των σχολείων αλλά κυρίως οι ημερομηνίες που εκδηλώνεται η κακοκαιρία, ανακαλούν στη μνήμη μου τη βαρυχειμωνιά του Γενάρη του 1963, όπως τη βίωσα ως μαθητής της Β΄ Γυμνασίου Αρρένων Λευκάδας.

 Ξέσπασε  η χιονοθύελλα στις 20 του μήνα και κράτησε για 15 ημέρες ο αποκλεισμός της ορεινής Λευκάδας από την πρωτεύουσα του νησιού. Το μοναδικό δρομολόγιο του ΚΤΕΛ  από Καρυά προς Λευκάδα το πρωί και επιστροφή το μεσημέρι διακόπηκε.

Ο κόσμος κλεισμένος στα σπίτια τους προσπαθούσαν να ζεσταθούν στα τζάκια  και τις γωνιές. Οι γεωργοί έτρεχαν αλλόφρονες κάθε αυγή να γλυτώσουν  όσες  ελιές τους μπορούσαν από την καταστροφή. Με το λούρο στα χέρια τίναζαν από τα κλαδιά το χιόνι για να μην τσακιστούν οι κλώνοι.  Με τους σκούφους μέχρι τα αυτιά, τις γαλότσες και το σουρτούκο (=επενδύτης, τζάκετ θα το λέγαμε σήμερα) πάνω τους κάθε πρωί έπαιρναν το δρόμο για τα πιο κοντινά λιοστάσια τους, ενώ τα πιο μακρινά (Περιβολάκια, Κούλμο, Κάμπο κ.ά.) εναπέθεταν στον ΄Υψιστο.

 Ο χιονιάς αυτός συνέπεσε σχεδόν με την μεγάλης διάρκειας απεργία των εκπαιδευτικών, που πραγματοποιήθηκε από τις 19 Γενάρη μέχρι τις 8 Φλεβάρη, η οποία έληξε με γενική επιστράτευση των εκπαιδευτικών, από την τότε κυβέρνηση του Κων/νου Καραμανλή. Η συμμετοχή των καθηγητών ήταν καθολική και εκφράστηκε με την υποβολή παραιτήσεων , οι οποίες μεταφέρθηκαν στο υπουργείo  Παιδείας με καρότσι.  «Η κυβέρνησις οφείλει να αναλογισθή ότι 250.000 μαθηταί της Μέσης Εκπαιδεύσεως ευρίσκονται μακράν των θρανίων των», διακήρυττε η ΟΛΜΕ στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 24/1/1963.

 Σε ολόκληρο το σχολείο μας  απεργούσαν όλοι εκτός από ένα φιλόλογο, το Χόρτη. Δίδασκε ιστορία στην Β τάξη (ανατολικοί λαοί, ρωμαϊκή κατάκτηση) δύο ώρες, σε διαφορετικές μέρες, την εβδομάδα. Ξεκινούσαμε από τους Σφακιώτες, οι συμμαθητές της Β Γυμνασίου, για την πόλη με τα πόδια, κάναμε  το μάθημα-με τι κουράγιο-χουχουλίζοντας τις παλάμες μας για να ζεσταθούμε από την παγωνιά και την υγρασία και επιστρέφαμε στα χωριά μας. .Τέσσερες φορές επαναλάβαμε τη διπλή πορεία  μέσα στο χιόνι που έφτανε ως τα γόνατα.

 Μα για 4 ώρες; Άξιζε τον κόπο; Ναι γιατί υπήρχε ο φόβος της απόρριψης και η αφελής άγνοιά μας. Με τα ισχύοντα τότε επτά απουσίες σε ένα μάθημα επέφεραν και την απόρριψη στο μάθημα.

 Δε θα πρέπει η νέα γενιά να αισθάνεται σήμερα  ευχαριστημένη από τις τόσες διευκολύνσεις και ανέσεις, που της προσφέρει  σε παρόμοια ακραία καιρικά φαινόμενα η βελτίωση των συνθηκών της σημερινής κοινωνίας;