Βάρδας: το άγνωστο ποτάμι της Λευκάδας

Δυο φορές τα τελευταία τρία χρόνια έχω καταπιαστεί με το Βάρδα. Έψαξα αρκετά αλλά δεν βρήκα τίποτα γραμμένο γι’ αυτό το σχεδόν άγνωστο στους νεότερους «ποτάμι». Σαν ποτάμι το έχουμε ακουστά οι παλαιότεροι, αλλά τα τελευταία χρόνια δεν συγκεντρώνει κανένα από τα χαρακτηριστικά ενός ποταμού. Ρυάκι θα τα λέγαμε.

Ύστερα δεν υπάρχει κάτι συγκλονιστικό που να συνοδεύει το όνομά του, ούτε καν ένας θρύλος. Δικαιολογημένα κάποιοι αγνοούν και την ύπαρξή του.

Ο Βάρδας πρέπει να πηγάζει από ψηλά, από το φαράγγι της Μέλισσας λένε κάποιοι. Οι παλιότεροι τον θυμούνται με περισσότερα νερά, να ξεχειλίζει σε πολλά σημεία πριν φτάσει στη θάλασσα. Τις τελευταίες δεκαετίες – ανάλογα τη χρονιά – το νερό που συγκεντρώνει η κοίτη του είναι από ελάχιστο, έως καθόλου.

Η αλήθεια πάντως είναι πως αν κάποιος καταφέρει και φτάσει μέχρι το σημείο που ο Βάρδας εκβάλει στη θάλασσα, θα αντικρύσει ένα σπάνιο θέαμα.

Ξεκίνησα από τη γέφυρα του Βάρδα που βρίσκεται μετά το εργαστήριο αλλαντικών των αδελφών «Ντελημάρη», στις Φύσσες, και βαδίζοντας στην μια όχθη του ποταμού έφτασα μέχρι τη θάλασσα.

Τα καλάμια κατά μήκος του ποταμού, είναι πολλά και τεράστια, έτσι, είναι λίγα τα σημεία που μπορείς πλησιάσεις κοντά του. Όταν όμως κοντοζυγώσεις στη θάλασσα το πεδίο είναι ελεύθερο και όλος ο ορίζοντας ανοιχτός μπροστά σου.

Το νερό στο ποτάμι αυτή την εποχή είναι ελάχιστο στο μεγαλύτερο μήκος του, πλησιάζοντας όμως στη θάλασσα η ποσότητα αυξάνεται. Εκεί διαπίστωσα ότι ο Βάρδας έχει κι έναν ορμητικό… παραπόταμο!

Το σημείο που εκβάλει στη θάλασσα είναι δίπλα στο σκουπιδότοπο στις Αλυκές. Σε αντίθεση όμως με την προηγούμενη φορά που βρέθηκα στην περιοχή, το θέαμα τώρα ήταν ασύγκριτα καλύτερο. Η περιοχή έχει αρχίσει να αναπλάθεται και τα σκουπίδια δεν είναι τουλάχιστον ορατά.

Σκέφτομαι πως αν περισσότεροι και ευκολότερα είχαμε πρόσβαση σ’ εκείνο το σημείο, από στεριάς, αν μπορούσαμε να βλέπαμε τα σκουπίδια δίπλα στη θάλασσα, σ’ ένα κατά τ’ άλλα μαγευτικό τοπίο, θα νοιώθαμε τύψεις για την «ανάπτυξη» που δημιουργήσαμε.

Απέναντι φαίνονται καθαρά οι ακτές της Ακαρνανίας. Η θάλασσα χωρίζεται στη μέση από τις «ξέρες», που σε κάποια σημεία, μοιάζουν με μικρά καταπράσινα «νησάκια». Είναι ήσυχη και γαλήνια.

Η ποσότητα του νερού που πέφτει στη θάλασσα από τον Βάρδα είναι μικρή, αλλά σ’ αυτό το σημείο υπερτερεί η αίσθηση ότι βρίσκεσαι δίπλα σε ποτάμι παρά σε θάλασσα. Ένα περιβάλλον ποταμίσιο και θαλασσινό ταυτόχρονα.

Όσοι έχουν γοητευτεί από την ταινία «Βασίλισσα της Αφρικής», το τοπίο είναι ιδανικό -σε μικρογραφία- για να ξεχωρίσουν καθαρά τον «τυχοδιώκτη» Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και την «σεμνή» Κάθριν Χέρμπορν με τις δαντελένιες και κλειστές μέχρι το λαιμό μπλούζες, να πλέουν κατά μήκος του ποταμού!

Είναι πάντως κρίμα και άδικο να μην έχουμε πρόσβαση σ’ ένα τόσο όμορφο σημείο του νησιού. Το μήκος του ποταμού από το δρόμο μέχρι τη θάλασσα δεν είναι πάνω από 200 μέτρα. Αν το ποτάμι καθαριζόταν από τα καλάμια, αν υπήρχαν δυο μικρά πεζοδρόμια δεξιά και αριστερά στην κοίτη του, ο περίπατος μέχρι τη θάλασσα και η εκπληκτική θέα θα αποτελούσαν μια μοναδική εμπειρία.