Ένας επίτιμος δημότης Λευκάδας που δεν ανακηρύχτηκε ποτέ
Το άρθρο δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο 2022.
Επέτρεψε στη Λευκάδα για μια ακόμα χρονιά ο Fritz Berger. Τον είδαμε σε φωτογραφίες. Θυμηθήκαμε και θυμίζουμε στη νέα δημοτική Αρχή μια οφειλόμενη υποχρέωση στο πρόσωπο του.
Τον Φεβρουάριο του 2016 πραγματοποιήθηκαν στο Διοικητήριο, τα εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης φωτογραφίας με έργα του Fritz Berger. Η έκθεση στεγάζεται στο αίθριο χώρο του Διοικητηρίου.
Κατά την διάρκεια των εγκαινίων ο κ. Νίκος Θερμός των εκδόσεων Fagottobooks, που παρευρίσκονταν, πρότεινε ενώπιoν του Περιφερειάρχη, Αντιπεριφερειάρχη και Δημάρχου, να ανακηρυχθεί ο Fritz Berger επίτιμος δημότης της Λευκάδας. Ο Δήμαρχος με πολύ ενδιαφέρον αποδέχτηκε την πρόταση. Γράψαμε τότε: «Μια καλοδεχούμενη πρόταση. Προσωπικά πιστεύουμε πως από μια τέτοια ενέργεια αυτός που θα «κερδίσει» είναι ο θεσμός, περισσότερο, από το πρόσωπο. Η πρόταση αυτή δεν μπορεί παρά να έχει μόνο ένθερμους υποστηριχτές.»
Δυο χρόνια μετά, τον Ιούλιο του 2018 σε αφιέρωμα μας στο πρόσωπο του, ξαναθυμίσαμε στην τότε δημοτική Αρχή την μέγιστη υποχρέωση της, απέναντι στον Fritz Berger αλλά η προσπάθεια έπεσε στο κενό.
«Κάθε χρόνο έρχεται και ξανάρχεται στο νησί μας ο Fritz Berger. Ένα ταξίδι που χρονολογείται πολλά χρόνια πίσω, από το 1972, όταν τελείωσε η δεκάχρονη εθελοντική αποστολή του στη Λευκάδα. Ο Φρίτς Μπέργκερ, Ρίκος για τους Λευκαδίτες είναι το τρίτο από τα οχτώ παιδιά των γονιών του, γεννήθηκε σε ένα αγρόκτημα νότια της Βέρνης, στην Ελβετία το 1938. Μετά το δημοτικό μαθήτευσε ως φυτοκόμος και σε ηλικία 24 ετών ξεκίνησε την καριέρα του ως σύμβουλος αναπτυξιακής βοήθειας, πρώτα στη Λευκάδα και στη συνέχεια στο Νεπάλ και το Πακιστάν. Έζησε στη Λευκάδα -κυρίως στο Νικολή- από το 1962 έως το 1972 με τη σύζυγό του Ντόρα και τα τρία τους παιδιά και εργάστηκε ως εθελοντής αναπτυξιακής βοήθειας
Σεμνός και αθόρυβος, ο «φωτογράφος των αναμνήσεων της Λευκάδας», είναι από τους λίγους που έζησε αυτό το νησί από την εποχή της φτώχειας μέχρι την εποχή της ευμάρειας. Το είδε να πασχίζει να επιβιώσει… Παρατήρησε με διεισδυτικό βλέμμα, με καθαρό μυαλό τα πρώτα βήματα του νησιού στον τουρισμό.
Κατέγραψε με την ματιά του -γεμάτη αγάπη για τούτο το νησί- και με την φωτογραφική μηχανή του, όλες τις αλλαγές που συντελέστηκαν από το 1962 μέχρι τις μέρες μας. Κάθε χρόνο είναι εδώ. Διασχίζει όλο το νησί. Και τα πίσω χωριά που έζησε και αφιέρωσε μια δεκαετία της δημιουργικής του ζωής αλλά και όλη την υπόλοιπη Λευκάδα. Χαίρεται και πληγώνεται.
Έχει άλλες προσλαμβάνουσες, έχει άλλη κουλτούρα και κυρίως, άλλα παραδείγματα ανάπτυξης. Τον πληγώνουν αυτά που καταστρέψαμε αυτά που εγκαταλείψαμε -κυρίως η γη μας- που ύμνησε, που έσκυψε πολλές φορές κοντά της, που γονάτισε για να την αποτυπώσει στις φωτογραφίες του.
Το χτες και το σήμερα μέσα από την διεισδυτική ματιά του Fritz Berger έρχεται και ξανάρχεται μέσα από τις εικόνες του σαν πρόκληση αυτογνωσίας και γιατί όχι σαν τη συνείδησή μας -που αν δεν την έχουμε χάσει- εξακολουθεί να μας ελέγχει.
Ο Fritz Berger είναι σαν να μην έφυγε ποτέ από την Λευκάδα, είναι ένας από μας. Στις ψυχές όλων μας είναι ένας πολίτης αυτού του νησιού έστω κι αν οι επίσημες Αρχές δεν τον έχουν αναγορεύσει σε επίτιμο δημότη…»
Θυμίζουμε για την ιστορία: από το 2016 μέχρι τις μέρες μας έχουν ανακηρυχθεί επίτιμοι δημότες: ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος,(2017) και οΤάκης Ευσταθίου (2021).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από αυτή την ιστοσελίδα έχουν γίνει άπειρες αναφορές στο έργο του Fritz Berger και έχει δημοσιευτεί πλήθος φωτογραφιών του. Αρκεί μια αναζήτηση με το όνομά του για να πληροφορηθεί ο αναγνώστης περισσότερα για τον Fritz Berger.
The Author All posts
2 Σχόλια
Υπάρχουν κι άλλες εκδόσεις, πιο παλιές απ αυτές που αναφέρετε με φωτογραφίες του Ρικου. Κι ούτε είναι το θέμα να ¨παρακαλάμε ¨σχεδόν τους πολιτικούς να στεφανώσουν τον Fritz Berger. Το έχουν κάνει ήδη τα χωριά που έδωσε πνοή ο ίδιος, η γυναίκα του, ο αδερφός του κι οι συντροφοί του για μια 10ετία. Ίσως θα πρέπει να μην ενοχλούμε τους πολιτικούς που ζούν στη νιρβάνα τους. Έτσι κι αλλιώς ο Ρίκος μας δεν είναι με κανέναν απ αυτούς γιατί είναι μ μας εδώ πίσω. Ούτε κανακέβεται με τιμητικές διακρίσεις. Ας κάνουν αυτές τις παρλάτες στον Παυλόπουλο και στον Ευσταθίου και σε κάποιους άλλους που τώρα που είναι πολλά τα λεφτά, βρέθηκαν απέναντι απο τον δήμο!!!
Να εξάρω την επαναφορά σας στο θέμα της απόδοσης τιμής – με όποιο όνομα ή σημειολογία της δοθεί – στον .. «Λευκαδίτη»… φωτογράφο Fritz Berger- Ερρίκο, με τη “νεανίζουσα” δημιουργικότητα, τον αγιάτρευτα ερωτευμένο με τη Λευκάδα, τους ήλιους της, τις ομίχλες της και τους ανθρώπους της .
Η αλήθεια είναι ότι τον «γνώρισα» από τα πλείστα αφιερώματα σας αλλά και από τις φωτογραφίες που ενδύουν αφιερώματα συνεργατών σας.
Τον γνώρισα ακόμα καλύτερα -με τη δυνατότητα του διαδικτύου- από διάφορα δημοσιεύματα, βίντεο και διαβάζοντας βιβλία του. Με εντυπωσιάζει στο φωτογραφικό έργο του , το υψηλό αισθητήριο, η ποιητική προσέγγιση των θεμάτων του, η μοναδική οπτική, αλλά και η ευαισθησία, που προσεγγίζει το καθετί, με μια πραγματική γενναιοδωρία, που επιτρέπει μέσα από τις φωτογραφίες του να δούμε όλα αυτά που αγγίζουν την ψυχή του. Επικεντρώνεται με μια ανθρωπιστική προσέγγιση στη ιερή φιγούρα του απλού ανθρώπου στην οποία αποτυπώνεται η δυσκολία, ο μόχθος αλλά και η αποδοχή και η ευτυχία της καθημερινότητας.
Και το κάνει αυτό πάντα με μια θετική ματιά, ακόμη κι όταν το θέμα απέναντί του δεν είναι τόσο ευχάριστο. Γητευτής του φωτός, με τις φωτογραφίες του “γεφύρια” της τότε Λευκάδας με τη σημερινή.
Γίνεται ο ευαίσθητος καταγραφέας , ο φωτογράφος της ασπρόμαυρης ζωής , «άξιος συντοπίτη μας από επιλογή και θεματοφύλακας, μέσα από το φακό, του τόπου μας», που «ακινητοποίησε για πάντα την μετέωρη στιγμή του χρόνου και μας χάρισε για πάντα ζωντανό τον αντικατοπτρισμό του χρόνου»( Λίντα Παπαγαλάνη στην αναδρομική έκθεση φωτογραφίας του Fritz Berger που διοργάνωσε ο κ. Νίκος Θέρμος στις 21 Ιουνίου 2014 στον πολυχώρο της ARTηρίας, στην μαρίνα Λευκάδας . Στην ίδια εκδήλωση και η γραπτή νοσταλγική μαρτυρία του δασκάλου Τάσου Βουκελάτου.. «Σήμερα αυτά τα χωριά έχουν περισσότερα παιδιά που σπούδασαν. Φως στη ζωή και παιδεία μας έδωσαν. Μας ηρέμησαν, μας διαπαιδαγώγησαν σαν άτομα. Ειλικρινά τους ευγνωμονώ. Η μάνα μου λέει ότι όταν βλέπει τον Ερρίκο (σημ. Fritz Berger) νομίζει ότι βλέπει τον πατέρα της…».
«Ο Fritz Berger έχει κάνει την καλύτερη διαφήμιση του νησιού μας. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά, ασχολίες των κατοίκων στο λιομάζωμα, στο αμπέλι, στις καθημερινές τους εργασίες, τοπία της ξηράς, ακρογιαλιές, καιρικά φαινόμενα άφθαστης ομορφιάς, εκκλησίες κλπ γεμίζουν τις σελίδες σπουδαίων περιοδικών ( π.χ Nasional Geographic), το διαδίκτυο, τα Λευκώματα που έχει εκδώσει ο κ. Θερμός, ή άλλοι εκδότες, η διαρκής έκθεση καλλιτεχνικών λευκαδίτικων φωτογραφιών, που εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου, , το Βίντεο του αγαπητού μας Νίκου είναι όλα αυτά ένα μεγάλο κομμάτι του λευκαδίτικου τοπίου και του κόσμου που ξετυλίγεται μπροστά μας και μας κάνει περήφανους» ( Αθανάσιος Μελάς Πρόεδρος της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών στην παρουσίαση του βραβευμένου ντοκιμαντέρ του καλλιτέχνη Νίκου Καββαδά σε συνεργασία με τον εξαίρετο Λευκαδίτη ποιητή Δημήτρη Ε. Σολδάτο, που προβλήθηκε στις 2 Μαρτίου 2016 στον Δημοτικό Κινηματογράφο “Απόλλων”).
Το έργο του Fritz Berger έχει ιστορική βαρύτητα με οπτική τεκμηρίωση μιας Λευκάδας που υπάρχει μόνο μέσα από τα φωτογραφικά κάδρα του. Κάποιος έγραψε το εξής εύστοχο: «στο ναό του Fritz Berger να βγάζεις τα παπούτσια σου, γιατί οι φιγούρες που παρουσιάζει είναι εξαγνισμένες από τη στέρηση και τον κάματο!».
Είθε οι αρμόδιοι φορείς, να ενεργοποιηθούν και να τιμήσουν στο πρόσωπο του Fritz Berger την Λευκάδα της προηγούμενης γενιάς .Πάντως η μέχρι τώρα ιστορία έχει δείξει ότι κάποιες κινήσεις στην κατεύθυνση αυτή γίνονται από ιδιωτικές πρωτοβουλίες… βλέπετε οι άνθρωποι σε πολιτειακό επίπεδο διστάζουν –για ακατανόητους πολλές φορές λόγους- να προσφέρουν την ελάχιστη αντίχαρη και το οφειλόμενο αντίδωρο σε προσωπικότητες που υπερασπίζονται αξίες, πολιτισμό, ιστορία. Ελπίζουμε αυτή τη φορά να μην απογοητευθούμε .