Από την Σίνα στην Κλαυθμώνος…

Γράφει ο Παναγιώτης Σκληρός

Ποιό νά’ ταν άραγε το πρώτο αποτύπωμα της ζωής ενός παιδιού 14 χρόνων που βρέθηκε με κοντό παντελονάκι από ένα χωριό της Λευκάδας,για δουλειά σ ένα καφενείο, στο υπόγειο Σταδίου 33,στη στοά του ΑΤΗΕΝΕΕ που ήταν τότε μαζί με το ΜΙΝΙΟΝ τα μεγάλα μαγαζιά της Αθήνας;

Στη Σίνα, δίπλα στην Ακαδημία απέναντι από το οφθαλμιατρείο και την Τράπεζα Ελλάδος άταν το τέρμα κι η αφετηρία με το Ν128 λεωφορείο της γραμμής άνω Νέας Σμύρνης.Από τη στάση Λουτρά μέχρι την Σίνα ,πάντα όρθιος να βλέπεις τα πάντα στη νέα πόλη που βρέθηκες από ανάγκη για να ζήσεις. 

Ολη την Αρτάκης, Μπακνανά, το περιβόητο ΡΧ των αμερικανών με τις μεγάλες χάρτινες σακούλες (όχι πλαστικές!!) την Λ.Συγγρού και στο βάθος ν’ αγναντεύεις τον όγκο του ΦΙΞ αλλά και τους στύλους του Ολυμπίου Διός. Δεξιά αριστερά οι τεράστιες πολυκατοικίες που απορούσες πώς ζουν εκεί μέσα τόσοι άνθρωποι. Εσύ -βλέπεις- είχες συνηθίσει στο χωριό τα απλά ασπρισμένα χαμηλά σπίτια που έμεναν οι οικογένειες.Πού να δεις τέτοια οικοδομήματα! Στεκόσουν πάντα στη δεξιά μεριά του λεωφορείου για να δεις από κοντά την πύλη του Αδριανού και να ρωτήσεις το βράδυ στο νυχτερινό της Καλλιθέας τον καθηγητή σου, τον αείμνηστο Σπύρο Χρονόπουλο, τί ήταν η αψίδα κι ο Αδριανός.  Άκουγες μετά απ’ τον εισπράκτορα που ηταν κλεισμένος με το μικρόφωνο του στην πίσω πόρτα του λεωφορείου SCANIA με μια μηχανή να μουγκρίζει μέσα και διπλα απ τον οδηγό, «στάση Ζάππειο» κι αγνάντευες τις πανύψηλες «Ουασινγκτόνες» (τους πανύψηλους φοίνικες), που ήταν στην τεράστια σιδερένια είσοδο του «Βασιλικού κήπου» .

 Κι ετοιμαζόσουν να δεις την πλατεία στο σύνταγμα, τους τσολιάδες,τη Βουλή, το GRANDE BRETAGNE και να ετοιμάζεσαι να κατέβεις στο τέρμα,όπως ενημέρωνε κι ο εισπράκτορας,«τέρμα».

Το κομβόι των συνεπιβατών κατευθυνόταν προς τα κάτω να πάει στις δουλειές του,κυρίως προς τα κει που πήγαινες κι εσύ.Προς την εμπορική περιοχή του κέντρου της Αθήνας, Κλαυθμώνος, Ευριπίδου, Αιόλου, Αθηνάς κλπ. Δεν έπρεπε να χάσεις το κομβόι γιατί μπορούσε να χαθείς επειδή χάζευες και… σκανάριζες με τα φοβερά μάτια σου τα κτίρια της Ακαδημίας και του Πανεπιστημίου που στεκόταν εκεί επιβλητικά και προσπαθούσες κάθε μέρα να μαντέψεις αν θα έμπαινες ποτέ μέσα σ αυτά…

Ακολουθούσες το κομβόι με προσοχή μη ξεχαστείς και χάσεις το δρόμο γιατί μέχρι να μάθεις ακριβώς εκεί που πήγαινες, χρειάστηκες καμιά βδομάδα.  Σου έκανε βέβαια εντύπωση ότι υπήρχαν μικρά παιδιά με ένα κοντάρι με λαχεία αλλά και η σειρά με τους λούστρους που ήταν εκεί στην Πανεπιστημίου που καμιά φορά χάζευες την ταχύτητα με την οποία έκαναν τη δουλειά τους, να περιποιηθούν τα παπούτσια των ανδρών που πήγαιναν σε κάποια δουλειά, γραφείου βέβαια…  Παρατηρούσες και χάζεβες ότι ο πελάτης ακουμπούσε το πόδι στο κασελάκι, στην υπερυψωμένη υποδοχή και ο λούστρος αναλάμβανε τα υπόλοιπα: Δίπλωνε το μπατζάκι για να μη λερωθεί και έχωνε χαρτόνια από  τσιγαρόκουτα στα πλάγια του παπουτσιού για να μη λερώσει την κάλτσα. Ξεσκόνιζε με βούρτσα το παπούτσι, έβαζε λίγη αλοιφή από το μπουκαλάκι με το κατάλληλο χρώμα και την άπλωνε παντού με την βούρτσα, με καταπληκτική ταχύτητα.Με ελαφρύ χτύπημα της βούρτσας στο παπούτσι έδινε το σύνθημα στον πελάτη να αλλάξει πόδι. Επαναλάμβανε την διαδικασία και επέστρεφε στο πρώτο για να του δώσει το τελικό γυάλισμα με ειδική αλοιφή,«το ευρωπαϊκό»,  όπως το έλεγαν.

 Ήταν όμως εκεί πιο κάτω και αρκετοί (πάλι σε σειρά) επαίτες, άλλος με ακορντεόν, άλλος με ξύλινο πόδι, άλλος με εμφανή τα σημάδια στο πρόσωπο από κάποια παλιά χειροβομβίδα του εμφύλιου κι όλοι ζητούσαν βοήθεια… Χριστέ μου τι έβλεπες..Στο φανάρι περίμενες τον «Γρηγόρη»ν ανάψει πράσινο για να περάσεις απέναντι και σου φαινόταν ότι διέσχιζες την Πανεπιστημίου σαν νάτανε ποτάμι ολόκληρο. Περνούσες απέναντι που ήταν η «Αγροτική γωνιά», ένα οπωροπωλείο με τόσο γυαλισμένα φρούτα που δεν τά’βαζε ο νους σου.«Καλύτερα να τα χαζέψω όταν έχω χρόνο -σκεφτόσουν- τώρα πρέπει να μην χάσω το δρόμο».  Κι έβανες σημάδι ένα μικρο διάφανο τσουβαλάκι με μικρές μελιτζάνες που όπως έμαθες αργότερα δεν είναι για φαγητό αλλά για…γλυκό!!. Μέχρι να τελειώσει το τσουβαλάκι έχεις πιά μάθει το δρόμο και δεν χρειαζόσουν άλλα σημάδια.

Πέρναγες λοιπόν στην Κοραή κι από εκεί στην Κλαυθμώνος με τα πολλά κίτρινα τρόλευ στη σειρά και κατευθείαν έβανες πλώρη για την γωνία Πεσματζόγλου και Σταδίου όπου στο υπόγειο ήταν το καφενείο του επταόροφου μεγάρου Σταδίου 33 με δικηγορικά γραφεία, εκδοτικούς οίκους όπως του Φυτράκη και του Μontatori κλπ..Με το που έφτανες στην περιοχή, μια μυρωδιά σου έσπαγε τη μύτη κι έλεγες «να κονομήσω να πάρω μια τυρόπιτα απ τον ΜΑΜ», με μια δραχμή!! Εκεί ήταν και είναι ακόμα ο ΜΑΜ αλλά χωρίς τον κυρ Γιάννη που καλοχαιρετούσε τους πελάτες του…

Στο κτίριο της Σταδίου 33 στο θυρωρείο ήταν ο κυρ Κώστας ,πάντα με γραβάτα, καλοντυμένος και περιποιημένος, μέγας παράγων του μεγάρου που υποδεχόταν όλους τους εισερχόμενους με χαμόγελο και μικρή υπόκληση. Όλους τους γνώριζε,όλα τα ήξερε κι όλα τα έκρυβε… Κι ο Γιάννης ο οδηγός (!!) του ασανσέρ, schindler μου φαίνεται ότι λεγόταν η μάρκα γιατί δεν ήταν τότε ασυνόδευτα τα ασανσέρ. Είχαν πάντα ένα νεαρό που άνοιγε την πόρτα και πάταγε τα κουμπιά και φώναζε: πρώτος, τρίτος κλπ όροφος.

Σ’ όλους αυτούς, σ αυτά τα γραφεία πήγαινες το πρωί ή και αργότερα τα κεφεδάκια τους, φτιαγμένα από τον Γιάννη τον Αγάθο τον τεχνίτη του καφέ! Κερκυραίος ήταν ο Γιάννης και τον είχε προσλάβει όπως αργότερα κι εσένα από τις μικρές αγγελίες των Νέων, ο Δημήτρης ο Καπράλος απ’ το Αγρίνιο όπως έλεγε ο μεγάλος μετρ του σκακιού που ήταν ανάπηρος απ’ τον εμφύλιο και που απ’ αυτόν έμαθες και δέκα κινήσεις του σκακιού…

Σου φόρεσαν μια άσπρη ποδίτσα σαν αυτή που έχουν οι καλουπατζήδες με δυο τσέπες που βάζουν αριστερά τις χοντρές και δεξιά τις ψηλότερες πρόκες. Έτσι κι εσύ έβαζες τα χοντρά και τις δεκάρες και σ’ έβαλαν απ’ την πρώτη στιγμή να μαζεύεις τα τελειωμένα απ’ τους πελάτες σερβίτσια για πλύσιμο. Εκεί είχαν και μια πρωτότυπη βούρτσα που είχαν ρίξει και ΤΡΥΛ και βούταγες τα ποτήρια μέσα και καθάριζαν μια χαρά.

Σιά σιγά ανέβαζες και κάνα καφέ στους ορόφους με τα γραφεία, μέσα σε δίσκο με λαβή από πάνω, να μην τους χύσεις… Σ’ έστελναν και στην Βαρβάκειο που ήταν πιο κάτω ν’ αγοράσεις ολοστρόγγυλες ντομάτες από τον κυρ Αντώνη το μανάβη για να κόβονται ομοιόμορφα για τα ζουμερά σάντουιτς με μορταδέλα και τελεμέ που αγόραζες απ’ τον Ρήγα στη Σοφοκλέους.  Κι αν καμιά φορά ο μανάβης σε κορόιδευε, έπεφτε και καμιά σφαλιάρα γιατί χάζευες και δεν πρόσεχες τι σου έβαζε.

Μου έχει κάνει εντύπωση η ιστορία σου κι έτσι πήγα πριν τρία χρόνια στην Σταδίου 33 που είναι πλέον πολύ υποβαθμισμένη η κατάσταση, βρήκα τον Γιάννη του ασανσέρ εκεί αλλά με γκρίζα μαλλιά και ήταν στη θέση του κυρ Κώστα που όπως μου είπε, είχε φύγει…  Είχε πάρει κι ο Γιάννης σύνταξη αλλά πήγαινε εκεί… Του είπα χαιρετίσματα και μου είπε ότι σε θυμήθηκε και παράγγειλε να σου πω ότι και τότε ήταν ωραία τα χρόνια και ας είχες μεροκάματο 20 δραχμές, με τιμή εισιτηρίου 1,60 και η ΙΟΝ αμυγδάλου που τόσο την ήθελες να κάνει 2 δραχμές και ότι θυμάται που του είχες πει ότι έδωσες τις πρώτες 100 δραχμές σου απ’ τα μεροκάματα, για ν αγοράσεις απ’ το… περίπτερο κάτω απ το παλιό τζαμί στην πλατεία Μοναστηρακίου, το πρώτο σου ντρίλινο μακρύ παντελόνι! 

Παναγιωτης Σκληρος