Ο αρχιδούκας της Αυστρίας Λουδοβίκος Σαλβατόρ στη Λευκάδα
«ό Άρχιδούξ τής Αύστρίας Σαλβατώρ: Στη Λευκάδα διέμεινεν επί πολύ, καί εντός μιάς κομψής θαλαμηγού,την οποίαν είχε πλήρη προσωπικού και καλλιμόρφων γυναίκων, κάμνων μελέτας των βυθών των θαλασσών, και συγγράψας πολλάς αξίας λόγου παρατηρήσεις, εις ογκωδέστατον βιβλίον, τό όποιον μετά τον θάνατόν του μετεφράσθη εις ολας τάς γλώσσας. Γράφει πολλά και περί Λευκάδος. Σπανίως έξήρχετο εις περίπατον. Ητο κοντού αναστήματος, έρυθροπρόσωπος μέ ύπογένειον άκαλαίσθητον, καί έτρεφεν οξείς όνυχας εις όλους τούς δακτύλους τών χειρών του καί τό σύνολον αύτου, όχι αρμονικόν. Είχε συνεργείον δυτών, τό όποιον κατήρχετο εις τούς πυθμένας καί διηρεύνα τά φυτά, τά ζώα, κοράλλια, δένδρα κ.τ.λ.»*
Ο Λουδοβίκος Σαλβατόρ (Salvator, Ludwig, 1847-1915), γεννήθηκε, στο Palazzo Pitti, στη Φλωρεντία, από τον Μεγάλο Δούκα Λεοπόλδο Β΄ της Τοσκάνης και την Μεγάλη Δούκισσα Μαρία Αντωνιέττα, πριγκίπισσα των δύο Σικελιών. Το 1864, αρχίζει σπουδές, στο Theresianeum της Βιέννης. Το ενδιαφέρον του στρέφεται στις φυσικές επιστήμες, τις γλώσσες, την ιστορία, τη γεωγραφία, τη λαογραφία, την αρχαιολογία, το σχέδιο.
Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του από το αυστριακό στράτευμα, όπου υπηρέτησε ως ανώτερος αξιωματικός. Σύντομα όμως άλλαξε ρότα στη ζωή του και αφοσιώθηκε στις φυσικές επιστήμες, την ιστορία και τα ταξίδια στις πέντε ηπείρους. Το 1872 απέκτησε το πρώτο του σκάφος, το NIXE I (Νίκη), με το οποίο ταξίδεψε σε όλη τη Μεσόγειο. Όταν ναυάγησε, αγόρασε άλλο πλοίο, το οποίο ονόμασε NIXE II. Μέχρι το τέλος της ζωής του εξέδιδε δυο βιβλία το χρόνο, ανάμεσα στα οποία και βιβλία για περιοχές της Ελλάδας.
Μεταξύ των άλλων ταξίδεψε και διέμεινε στη Μαγιόρκα, τη Ζάκυνθο, τα Ιόνια νησιά, τις Η.Π.Α., την Κύπρο, την Αίγυπτο και τη Συρία, καταγράφοντας στη συνέχεια τις σχετικές ταξιδιωτικές του εντυπώσεις και εμπειρίες. Υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη προσωπικότητα τόσο ώστε να θεωρείται πρωτότυπος για τον τρόπο που ζούσε κυριολεκτικά ασυνήθιστο, κυρίως για ένα μέλος του Αυτοκρατορικού Οίκου.
Ως μελετητής πολλών Επιστημών (ασχολήθηκε με την γεωλογία, αρχαιολογία, βοτανική, ζωολογία, μέχρι και εθνολογία και γλωσσολογία) ήταν στην εποχή του διεθνώς γνωστός. Η μητρική του γλώσσα ήταν η ιταλική, μιλούσε όμως γερμανικά, ισπανικά καταλανικά, γαλλικά και αγγλικά. Είχε εκλεγεί επίτιμο μέλος πολλών επιστημονικών ακαδημιών σ’ όλο τον κόσμο.
«…Ο πολυμαθής και κοσμογυρισμένος αυτός ερευνητής μελέτησε σε βάθος τα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων, τις παραδόσεις και τους μύθους τους, τη γλώσσα και τη μουσική, τις εργασίες και τα επιτηδεύματά τους….» «Η διοικητική οργάνωση η πληθυσμιακή κατάσταση των κοινωνιών, οι ενασχολήσεις των κατοίκων συνεξετάζονται με το κλίμα, τις φυσικές συνθήκες και τη μορφολογία του εδάφους και της θάλασσας που τα περιβάλει.»
«…Δεν περιηγήθηκε τον Κόσμο, ως φιλοξενούμενος σε πλεούμενα φίλων, αλλά έστησε το παρατηρητήριό του σε δικά του σκάφη, διαδοχικά στα «Νύμφη 1» και «Νύμφη ΙΙ». Φρόντισε να αποκτήσει ως μόνιμους και έκτακτους συνεργάτες φημισμένους επιστήμονες της εποχής του και συγκρότησε μια ομάδα από ανθρώπους και ζώα που τον συντρόφευαν στα ταξίδια του…»
Υπέφερε από μια εξελισσόμενη μορφή ελεφαντίασης. Πέθανε το 1915, σε ηλικία 68 ετών από σηψαιμία μετά από εγχείριση των κάτω άκρων.
Στο βιβλίο του Δημήτρη Καμπουράκη, «Μια Σταγόνα Ιστορία». Στη σελίδα 115, σε ειδικό κεφάλαιο, με τίτλο «Ένας αρχιδούκας στο Τζάντε», γίνεται αναφορά στην προσωπικότητα του Σαλβατόρ.
Μεταξύ των άλλων, αναφέρεται ότι: «… από μικρός έδειξε ότι δεν χώνευε την αριστοκρατική του τάξη και τον τρόπο ζωής της. Αρνήθηκε μια εξασφαλισμένη πολιτική ή στρατιωτική καριέρα, δεν έκανε ποτέ οικογένεια και προτίμησε να περάσει τη ζωή του ρέμπελος και ανεξάρτητος, δίχως δεσμεύσεις. Υπήρξε δηλωμένος ειρηνιστής, οικολόγος, πανθεϊστής και πανηδονιστής. Αντί να μουχλιάζει μέσα στα βελούδα των υγρών κεντροευρωπαϊκών πύργων, αγόρασε την περίφημη θαλαμηγό του «Νίξε» και άρχισε να γυρίζει τον κόσμο. Επί σαράντα χρόνια τριγύριζε στη Μεσόγειο και στον υπόλοιπο κόσμο, ζώντας έντονα, μελετώντας τα μέρη όπου έφθανε, καταγράφοντας και κάνοντας σχέδια που δημοσίευε…»
ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΛΕΥΚΑΔΑ
Ο αρχιδούκας της Αυστρίας Λουδοβίκος Σαλβατόρ (Ludwig Salvator) επισκέφτηκε τη Λευκάδα μεταξύ των χρόνων 1903 -1905. Η αμετάφραστη εργασία του: «ANMERKUNGEN OBER LEVKAS», Σημειώσεις από τη Λευκάδα εκδόθηκε στην Πράγα στη Γερμανική γλώσσα το 1908 και βρίσκεται στην Χαραμόγλειο Βιβλιοθήκη. Είναι δωρεά του Μάριου Φ. Δραγούμη, γιού της Ελένης Ι. Βαλαωρίτη – Δραγούμη.!
*Πάνου Θ. Κουνιάκη «Η σύγχρονη Λευκάς».
The Author All posts
2 Σχόλια
Η νήσος Σέσουλα είναι προς τα δεξιά της εικόνας στην επαφή της θάλασσας με τους σχηματισμούς των δυτικών ακτών Κομηλιου και Δραγανου.πιο έντονο ερυθρό χρώμα.
Από το «ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ//ΑΘΗΝΑΙ ΤΕΥΧΟΣ 102//ΕΤΟΣ Θ//Απρίλιος 1916 (δ/ντρια Ευγενία Ζωγράφου)»
….. « Έλθωμεν είς τά πολύτιμα, έργα τού Άρχιδουκός Σαλβατώρ. Ήτο είκοσιτετραετής ότε έδωκεν είς φώς το πρώτον φιλολογικόν καί καλλιτεχνικόν δοκίμιον, διά νά προσφέρη, ώς ίδιος λέγει, μικράν συμβολήν πρός περισσοτέραν γνώσιν μιας τών μικρότερων μέν, άλλ’ ούχί και μάλλον άσημάντων γωνιών τής Αυτοκρατορίας. Ήτο μελέτη περί τού κόλπου Βούκαρι Πόρτο Ρέ πλησίον του Φιοΰμε είς τό ’Αδριατικόν Πέλαγος. Είναι κομψός τόμος έξόχως δεδεμένος, περιέχων μίαν άκουαρέλλαν, τριάκοντα μελανογραφίας, γεωγραφικούς καί τοπογραφικούς χάρτας, άφιερωμένους είς τήν Αύτοκράτειραν Ελισάβετ.
Τό έργον τούτο έλαβε μεγάλην υποδοχήν καί ένεθάρρυνε τόν νεαρόν συγγραφέα καί καλλιτέχνην νά έπιδοθή είς τά έξερευνητικά άνά τόν κόσμον ταξείδια, μέ υπομονήν μοναχού, μέ ιδεώδες καλλιτέχνου και μέ επιμέλειαν σοφού, έξηκολούθησε νά δημοσιεύη τάς πολυτελείς εκδόσεις πάντοτε εικονογραφημένα, μέ χάρτας, χρείας τυχούσης μέ μουσικήν, πάντοτε σχεδόν δεδεμένας λαμπρά.
Άπό του Άδριατικού κόλπου διηυθύνθη πρός μελέτην εις τά βόρεια τής ’Αφρικής παράλια διά νά μελετήση άπό ’Αλεξανδρείαςμέχρι του ακρωτηρίου Μπόν καί περιγράψη τάς άκτάς τής Τριπολίτιδος, Τύνιδος κλ. που έδημοσίευσε τώ 1874 υπο τόν τίτλον : Θαλασσία έκδρομή είς τάς Σύρτεις. Μετά δυο έτη επιχειρεί πλούν πρός τον Ειρηνικόν ’Ωκεανόν καί σταματά είς τήν Καλιφορνίαν διά νά μελετήση καί διαδόσει τά αγαθά της χώρας και εδημοσίευσεν ώς αποτέλεσμα τών ερευνών του βιβλίον τιτλοφορούμενον : «Λός Αγχελες έν τη νοτίω Καλιφορνία, έν άνθος έν τή χρυσή χώρα». Δημοσιεύει ακολούθως: Τούς δρόμους τών καραβανίων άπο Αιγύπτου είς Συρίαν (1879) καί τόν:Ακούσιον γύρον περί τήν γην.
Έδώ νομίζομεν ότι πρέπει νά σταματήσωμεν την αναγραφήν τών έργων, όπως άναφέρωμεν δυσάρεστον συμβάν. H ατμόθαλαμηγός Αυτού ως γνωστόν, έφερε το όνομα Νίξε (Ναίς) καί είς ταξείδιον είς τήν βόρειον ’Αφρικήν έναυάγησεν.Ό άρχιδούξ έν τω συγγράμματι Αυτού -.Ναυάγιον ή όνειρον θερινής Νυκτός, περιγράφει τό δυστύχημα και τάς θλιβεράς άναμνήσεις του αγαπητού σκάφους. Ή βυθισθείσα Νίξε άντεκατεστάθη υπό άλλης φερούσης τό ίδιον όνομα. Νίξε ή δευτέρα ως συνήθιζε νά ονομάζει αύτήν ο Άρχιδούξ, και μετά πόνου ψυχής άνέφερε Νίξε τήν πρώτην.
Τά άγρια άφρικανά κύματα κατέπιον τό ένδοξον σκάφος, ύπό τά όμματα του Μεγάλου Κυρίου της ούτινος ή καρδία κατεσπαράσσετο. Έκεί έν τώ βυθώ τής θαλάσσης έγένετο ή άποσύνθεσις αύτής, άλλ’ ή μνήμη της έμεινεν ανεξάλειπτος είς τήν καρδίαν και εις τον νούν τοΰ Αρχιδουκός. Νίξε ή δευτέρα άπέδωκε τήν ησυχίαν τής ψυχής είς τόν εύαίσθητον ’Αρχιδούκα καί υπήρξε παρήγορος, σπουδαστήριον,
«καλλιτεχνικόν καί επιστημονικόν έργοστάσιον», πού εξήλθον τόσα σπουδαία έργα διανοίας, επιστήμης καί τέχνης. Εύτυχής ο δυνάμενος νά εύρη ή μάλλον να δημιουργήση τοιοΰτον άσυλον μακράν τών θορύβων τού κόσμου, τών άσκεψιών τών άέργων καί επιπόλαιων καί τών συκοφαντιών τών μοχθηρών. Έκτοτε
προσεπάθη νά μή ταξειδεύη τήν νύκτα. Άμα το πρωί έσήκωνε τήν άγκυραν έσκέπτετο μέρος επιτήδειον είς προσόρμησιν τής θαλαμηγού πρός διανυκτέρευσιν. (’Ακολουθεί) ΣΠ. ΔΕ-ΒΙΑΖΗΣ».