Τα συσσωρευμένα «χρέη» του Πνευματικού Κέντρου

Τα πολλά τελευταία χρόνια από όσο θυμάμαι, το Πνευματικό Κέντρο για τις καλοκαιρινές κυρίως εκδηλώσεις του, λειτουργούσε σχεδόν σαν «ατζέντης» του Ανοιχτού Θεάτρου. Έβαζε σε σειρά και έκλεινε τις ημερομηνίες στις παραστάσεις διαφόρων ομάδων, θιάσων, μπουλουκιών, κυρίως από την Αθήνα αλλά και από άλλες πόλεις. Το νησί μας λόγω τουρισμού είναι ο ιδανικότερος οικονομικά προορισμός για κάθε είδους θεάματα.  Η…  δουλειά ήταν εύκολη,  δεν χρειαζόταν το Πνευματικό Κέντρο να ψάξει, να επιλέξει, να αναζητήσει, να διοργανώσει.
 Στο Κηποθέατρο από την άλλη, συνήθως διάφορες ομάδες εναλλάσσονταν, οι μεν επαινώντας τους δε και το ανάποδο, έχοντας όλοι εμείς την ψευδαίσθηση πως μεγαλουργούμε. Εσωστρέφεια, αλληλοκολακεία και διαχείριση της μετριότητας.

Εκτός από τους παλαιότερος που έχουν μνήμες, μια ματιά να ρίξει κάποιος στα προγράμματα των Γιορτών Λόγου και Τέχνης -υπάρχουν δυο τόμοι και φτάνουν μέχρι το 2015-  μένει έκπληκτος πόσα σπουδαία,  έγιναν στο νησί μας στη διάρκεια των Γιορτών Λόγου και Τέχνης, (παραστάσεις, συναυλίες) που ήταν επιλογές του Πνευματικού Κέντρου και όχι περιφερόμενοι θίασοι και τραγουδιστές.

Το 2023 ήταν χρονιά αφιερωμένη στη Μαρία Κάλλας με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή της. Πόλεις ανά την Ελλάδα που δεν είχαν «σχέση» με τη Μαρία Κάλλας φιλοξένησαν και διοργάνωσαν εκδηλώσεις ποικίλες και σημαντικές. Το Πνευματικό Κέντρο  που είχε πολλά να πει, να δείξει και να εξιστορήσει,  φιλοξένησε μόνο μια έκθεση φωτογραφίας.

Ως πρώτη διαχρονική  «οφειλή της Λευκάδας απέναντι στον Πολιτισμό θα επισημάνω την υποχρέωσή μας απέναντι στην Μαρία Κάλλας για την ανταπόδοση της τιμής που έκανε στη νησί μας το 1964, όταν σε μια φτωχή και ρημαγμένη από την μετανάστευση Λευκάδα, ανέβηκε σε ένα φτωχό και ταλαιπωρημένο πατάρι και μας χάρισε τη φωνή της.  Γεγονός μοναδικό όχι μόνο για εκείνη την εποχή αλλά και μέχρι σήμερα. Τέτοια μεγάλη και αυθόρμητη «εύνοια» από μια τόσο μεγάλη καλλιτέχνιδα δεν είχαν την τύχη να δεχτούν μεγάλες πόλεις και σημαντικά πολιτιστικά κέντρα σε όλο τον κόσμο.

  Έχουν περάσει 60 χρόνια, οι νεότεροι δεν γνωρίζουν ούτε το γεγονός. Κανένας μέχρι σήμερα δεν αισθάνθηκε την υποχρέωση να ανταποδώσει αυτή την τιμή. Να κάνει το ελάχιστο: να τοποθετήσει μια αναθηματική πλάκα σε κάποιο μέρος της πλατείας με τη μορφή της, αναφέροντας για την εμφάνισή της το 1964,  ως ελάχιστη ανταπόδοση μιας μεγάλης τιμής.

Το 2023, όταν όλη η Ελλάδα τιμούσε τη Μαρία Κάλλας, ήταν η ιδανικότερη χρονική συγκυρία  να ανταποδώσουμε  μέρος της «οφειλής» μας  αλλά δεν το κάναμε. Ποτέ όμως δεν είναι αργά και κυρίως για μια ενέργεια που απαιτείται μεγάλη ενσυναίσθηση… και μικρό κόστος.

Διαβάστε για την Μαρία Κάλλας και την εμφάνισή της στην κεντρική πλατεία της Λευκάδας: ΕΔΩ

Γεννημένη στην Αθήνα το 1962 η Κωνσταντία Γουρζή, με καταγωγή από τη Λευκάδα, (παιδί του Παναγιώτη (Παναγιωτάκια) Γουρζή από την Κατούνα Λευκάδας) σπούδασε πιάνο, σύνθεση και διεύθυνση ορχήστρας στην Αθήνα και το Βερολίνο. Από το 2002 είναι καθηγήτρια στο Hochschule für Musik und Theater του Μονάχου υπεύθυνη για τα σύνολα σύγχρονης μουσικής. Μέσα από τη δουλειά της έχει καταφέρει να ξεχωρίσει παγκοσμίως. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο επιτυχημένους συνθέτες και μαέστρους της σύγχρονης εποχής. Αναθέσεις έργων έχει λάβει από πολύ σημαντικούς μουσικούς και έχει συνεργαστεί με ορχήστρες και οργανισμούς όπως μεταξύ άλλων η Όπερα του Βερολίνου, του Μονάχου, Ορχήστρες Ραδιοφωνίας της Στουτγάρδης, του Μονάχου, του Ανόβερου, της Στοκχόλμης. Ορχήστρα Νέων Ισραήλ, Φεστιβάλ της Λουκέρνης, Φεστιβάλ στην Ευρώπη, Ρωσία και Ισραήλ. Έχει ηχογραφήσει για την ECM Νew Seiries, τη Sony Classics, τη ΝΑXOS, τη ΝΕΟS κ.α.

Η Κωνσταντία Γουρζή είχε προσκληθεί και εμφανίστηκε στο Κηποθέατρο στα πλαίσια του Διεθνούς Συνεδρίου προς τιμήν του W. Dörpfelnd, το μακρινό 2006. Από τότε μέχρι σήμερα  έχει πραγματοποιήσει μεγάλα μουσικά παγκόσμια άλματα. Δεν υπάρχει χρονιά να μην αναφερθεί στις  διακρίσεις της ο Ευρωπαϊκός και Ελληνικός τύπος. Στην ιδιαίτερη πατρίδα της τη γνωρίζουμε ελάχιστοι και οι αρμόδιοι την αγνοούν.

Δεν θα ήταν μια μεγάλη τιμή για τη Λευκάδα, αν για παράδειγμα,  προσκαλούσαμε την  Κωνταντία Γουρζή για τα εγκαίνια του Ανοιχτού θεάτρου το καλοκαίρι;

Διαβάστε για την Κωνταντία Γουρζή: ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ,

Η σπουδαία Λευκαδίτισσα μεσόφωνος Αγνή Μπάλτσα πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής στον Ορφέα. Τραγουδούσε στη χορωδία και πάντα λάμβανε μέρος σε συναυλίες είτε σαν μέλος της χορωδίας είτε σαν σολίστ. Το 1958 μετακόμισε στην Αθήνα για να επικεντρωθεί στο τραγούδι. Αποφοίτησε από το Εθνικό Ωδείο το 1965 και ταξίδεψε στο Μόναχο προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές της με υποτροφία «Μαρία Κάλλας», όπου πρωτοεμφανίστηκε το 1968 ως Κερουμπίνο (Οι γάμοι του Φίγκαρο). Ακολούθησε μια μοναδική σταδιοδρομία με εμφανίσεις στα διασημότερα θέατρα παγκοσμίως (Γερμανική Όπερα Βερολίνου, Κρατική Όπερα Βιέννης, Μητροπολιτική Όπερα Νέας Υόρκης, Κρατική Όπερα Βαυαρίας, Σκάλα Μιλάνου, Βασιλική Όπερα Λονδίνου, Όπερα Παρισιού κ.ά.), επανειλημμένα στο Φεστιβάλ Ζάλτσμπουργκ, σε συνεργασία με κορυφαίους αρχιμουσικούς και σκηνοθέτες. Σταθμό στην καλλιτεχνική της πορεία αποτέλεσε η πολύχρονη συνεργασία με τον αρχιμουσικό Χέρμπερτ φον Κάραγιαν….

Η σχέση της Λευκάδας, (Δήμος, Πνευματικό Κέντρο), με την Αγνή Μπάλτσα μέχρι τώρα τουλάχιστον είναι ανύπαρκτες. Ρωτώντας δεξιά και αριστερά τον κόσμο ακούμε δικαιολογίες στο ύφος του κουτσομπολιού. Στα 10 τελευταία χρόνια που παρακολουθούμε τα τοπικά πράγματα, δεν έπεσε στην αντίληψή μας κάποιου είδους προσπάθεια προσέγγισης της μεγάλης καλλιτέχνιδος σε επίπεδο δημάρχου. Ακούσαμε πως το περσινό καλοκαίρι βρέθηκε στη Λευκάδα. Δεν είδαμε όμως τον δήμαρχο να τη συναντά, να την προσκαλεί στο δημαρχείο  και να φωτογραφίζεται μαζί της.

 Το  «όφελος» από μια προσέγγιση της Αγνής Μπάλτσα θα είναι όλο δικό μας. Η ίδια έχει φτάσει στην κορυφή. Εμείς έχουμε ανάγκη την παρουσία, το όνομα   και την «εύνοιά» της.

Διαβάστε για την Αγνή Μπάλτσα: ΕΔΩ, ΕΔΩ, ΕΔΩ.

 Γιατί η Λευκάδα πρέπει να τιμά τα δικά της παιδιά, γιατί αυτά τα διαλεχτά παιδιά είναι ένα αδιαμφισβήτητο  δείγμα πολιτισμού που διαθέτουμε,  γιατί η «παρουσία» τους δίπλα μας θα αποτελέσει  το σημαντικότερο  παράδειγμα για τις νέες γενιές και γιατί κάποτε επιτέλους, πρέπει να αποκαταστήσει η ίδια η Λευκάδα τη χαμένη «τιμή» της, πέρα από το «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ΄ αγόρι μου», που προσφέρει αφειδώς τα τελευταία χρόνια.

Είναι εύκολο να διαχειρίζεσαι την μετριότητα, την εσωστρέφεια και την πεπατημένη. Τα «ύψη» φοβίζουν και μάλιστα, όταν δεν υπάρχουν  αναστήματα για μεγάλους διασκελισμούς.